تاثیر بازده پرتفولیو ادراک شده بر تصمیمات سرمایه گذاران – مکانیزم روانشناختی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

محمدرضا ذوالقدر نسب ¹ (گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
سینا خردیار ² (گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.)
فاضل محمدی نوده ³ (گروه مدیریت، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران)
ایوب احمدی ⁴ (گرو ه مدیریت، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/04/25 تاریخ پذیرش : 1399/07/16 تاریخ انتشار : 1402/01/01

کلید واژه: تصمیمات سرمایه گذاران, بازده پرتفولیو ادراک شده, مکانیزم روانشناختی,

چکیده مقاله :

هدف این مطالعه آزمون مکانیزم های روانشناختی بر چگونگی تاثیر بازده پرتفولیو ادراک شده بر سرمایه گذاران و ریسک پذیری است و اینکه آیا این مکانیزم های روانشناختی نقش تعدیلگر دارند. رفتار گذشته پرتفولیو در تصمیم گیری سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است. جامعه آماری این پژوهش سرمایه گذاران فعال در بورس تهران است که نمونه آن با شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. با استفاده از پرسشنامه بسته اطلاعات مورد نیاز برای ازمون فرضیه های پژوهش جمع آوری شد و با استفاده از معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به کمک نرم افزار فونیکس به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخته شد که نتایج نشان می دهد بازده مورد انتظار پورتفوی شکل گرفته در گذشته باعث می شود که سرمایه گذاران تحمل ریسک بیشتری داشته باشند و در نتیجه نگرش بالاتری نسبت به ریسک نشان دهند از سوی دیگر تعامل ویژگیهای روانشناختی (بیش اطمینانی، خوش بینی و نگرش به ریسک) اثر تعدیل کننده بر رابطه بازده مورد انتظار پورتفوی شکل گرفته در گذشته و گردش پورتفوی، حجم معاملات پورتفوی و تسهیم ریسک پورتفوی سرمایه گذاران دارد. نتایج منجر به این نتیجه گیری می شوند که حضور تعصبات جدی سرمایه گذاران باعث بدتر شدن رفتارهای مالی می شود.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is to test psychological mechanisms on how perceived portfolio returns affect investors and risk-taking, and whether these psychological mechanisms play a moderating role. Past portfolio behavior is important for investors in investment decisions. The statistical population of this research is active investors in Tehran Stock Exchange, the sample was selected by available sampling method. Using a closed questionnaire, collected information to analysis the research hypotheses using structural equations and path analysis with Phoenix software. The results show that expected returns of a portfolio formed in the past make investors more risk-averse and thus show a higher attitude towards risk. From the other side the interaction of psychological characteristics (overconfidence, optimism and willingness of risk taking) has a moderating effect on the relationship between the expected return of the past portfolio and the portfolio turnover, portfolio trading volume and portfolio risk sharing of investors. The results lead to the conclusion that the presence of underlying biases deteriorates financial behaviors.

منابع و مأخذ:

• جمشیدی, ناصر, قالیباف اصل, حسن. (1397). بررسی تأثیر شخصیت سرمایه‎گذاران بر رفتار معاملاتی و عملکرد سرمایه‎گذاری آنان؛ شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی


• حیدریان, مریم, فلاحتی, علی, کریمی, محمدشریف. (1398). محاسبه شاخص استرس مالی و تحلیل تأثیرهای آن بر رشد اقتصادی ایران؛ کاربردی از مدل خودرگرسیون مارکف ـ سوئیچینگ. تحقیقات مالی


• حیدرعلی هومن(1395) "مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل (با اصلاحات)" . چاپ هفتم . انتشارات سمت


• مهربان پور, محمدرضا, علوی نسب, سید محمد, عباسیان, عزت اله, پرکاوش, طاهر. (1398). تأثیر انعطاف‌ناپذیری مالی بر ناهنجاری ارزشی. تحقیقات مالی


• Balasuriya, J., Muradoglu, G. and Ayton, P. (2010), “Optimism and portfolio choice”, European Financial Management Association, Aarhus, Denmark, Available at:http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1568908.


• De Bondt, W.P.M. (1993), “Betting on trends: intuitive forecasts of financial risk and return”, International Journal of Forecasting, Vol. 9 No. 3, pp. 355-371.


• De Bondt, W.P.M. and thaler (1985), “Betting on trends: intuitive forecasts of financial risk and return”, International Journal of Forecasting, Vol. 9 No. 3, pp. 355-371.


• Felton, J., Gibson, B. and Sanbonmatsu, D.M. (2003), “Preference for risk in investing as a function of trait optimism and gender”, Journal of Behavioral Finance, Vol. 4 No. 1, pp. 33-40.


• Gefen, D., Straub, D. and Boudreau, M. (2000) Structural Equation Modeling and Regression: Guidelines for Research Practice. Communications of the Association of Information Systems, 4, Article 7.


• Gervais, S. and Odean, T. (2001), “Learning to be overconfident”, Review of Financial Studies, Vol. 14 No. 1, pp. 1–27.


• Gilovich, T., Vallone, R. and Tversky, A. (1985), “The hot hand in basketball: on the misperception of random sequences”, Cognitive Psychology, Vol. 17 No. 3, pp. 295-314.


• Hoffmann, A.O.I and Post, T. (2016), “How does investor confidence lead to trading? Linking investor return experiences, confidence, and investment beliefs”, Journal of Behavioral and Experimental Finance, Vol. 12, pp. 65-78.


• Hanoch, Y., Johnson, J.G., & Wilke, A. (2006). Domain specificity in experimental measures and participant recruitment. Psychological Science, 17, 300-304.


• Kahneman, A. and Tversky, D. (1974), “Judgment under uncertainty: heuristics and biases”,Science, Vol. 185 No. 4157, pp. 1124-1131.


• Jia, J., Dyer, J.S. and Butler, J.C. (1999), “Measures of perceived risk”, Management Science, Vol. 45 No. 4, pp. 519–532.


• Karademas, E.C. (2006), “Self-efficacy, social support and well-being: the mediating role of optimism”, Personality and Individual Differences, Vol. 40, pp. 1281-1290.


• Khan, Mohammad Tariqul Islam, Tan, Siow-Hooi, Chong, Lee-Lee, How past perceived portfolio returns affect financial behaviors—The underlying psychological mechanism.Research in International Business and Finance http://dx.doi.org/10.1016/j.ribaf.2017.07.088

*       Kuo-HwaChang, MichaelNayat Young(2019) " Behavioral stock portfolio optimization considering holding periods of B-stocks with short-selling" Computers & Operations Research, Volume 112, December 2019, 104773

• MacCallum, R. C., Roznowski, M., & Necowitz, L. B. (1992). Model modifications in covariance structure analysis: The problem of capitalization on chance. Psychological Bulletin, 111,490-504.


• Malmendier, U. and Nagel, S. (2011), “Depression babies: do macroeconomic experiences affect risk taking?” Quarterly Journal of Economics, Vol. 126 No. 1, pp. 373-416.


• Merkle, C. (2013), “Financial overconfidence over time- foresight, hindsight, and insight of investors”, Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2001513.

*       Mohammad Tariqul Islam Khan, Siow-Hooi Tan & Lee-Lee Chong(2019) " Overconfidence Mediates How Perception of past Portfolio Returns Affects Investment Behaviors" Journal of Asia-Pacific Business Volume 20, 2019 - Issue 2 "

• Nosic, A. and Weber, M. (2010), “How riskily do I invest? The role of risk attitudes, risk perceptions, and overconfidence”, Decision Analysis, Vol. 7 No. 3, pp. 282-301.


• Odean, T. (1998), “Are investors reluctant to realize their losses?” Journal of Finance, Vol. 53 No. 5, pp. 1775-1798.


• R Ferrer, R Jammazi, VJ Bolós, R Benítez - (2018) " Interactions between financial stress and economic activity for the US: A time-and frequency-varying analysis using wavelets" Physica A: Statistical Mechanics and its Applications


• Raut, R.K. (2020), "Past behaviour, financial literacy and investment decision-making process of individual investors", International Journal of Emerging Markets, Vol. 15 No. 6, pp. 1243-1263. https://doi.org/10.1108/IJOEM-07-2018-0379


• Roth, A.E. and Erev, I. (1995), “Learning in extensive-form games: experimental data and simple dynamic models in the internet term”, Games and Economic Behavior, Vol. 8 No. 1, pp. 164-212.


• Sarin, R.K. and Weber, M. (1993), “Risk-value models”, European Journal of Operational Research, Vol. 70 No. 2, pp. 135-149.


• Weber, E. U. and Milliman, R. A. (1997), “Perceived risk attitudes: Relating risk perception to risky choice”, Management Science, Vol. 43, pp. 122-143.


• Weinstock, E. and Sonsino, D. (2014), “Are risk-seekers more optimistic? non-parametric approach”, Journal of Economic Behavior & Organization, Vol. 108, pp. 236-251.