مقایسه رژیم مالی قراردادهای جدید نفتی موسوم به آ.پی.سی با قراردادهای بیع متقابل از منظر هزینه ها

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

علیرضا حسنعلی زاده ¹ (دانشجو دکتری رشته مالی، حقوق مالی، گروه مالی، دانشکده مدیریت اقتصاد، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
علی زارع ² (استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
مهدی منتظر ³ (استاد یار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/11/02 تاریخ پذیرش : 1400/01/18 تاریخ انتشار : 1403/01/01

کلید واژه: " قرارداد جدید نفتی ایران", "هزینه سرمایه ای مستقیم و غیرمستقیم", "هزینه دستمزد", "بیع متقابل", "هزینه پول",

چکیده مقاله :

یکی از عناصر کلیدی قراردادها، هزینه های مرتبط است. در این مقاله برای نخستین بار انواع هزینه ها در قراردادهای بیع متقابل و قراردادهای جدید نفتی مطالعه شده است.ارکان مالی قرارداد بیع متقابل، شامل هزینه سرمایه ای، هزینه غیر سرمایه ای، هزینه تامین مالی پروژه، هزینه عملیاتی و دستمزد می شود. مهمترین وﺟوه تمایز قرارداد جدید نفتی نسبت ﺑﻪ قراردادهای ﺑیع متقابل، ﺑﻠندمدت ﺑودن طول دوره قرارداد و ﺣضور پیمانکار در دوره ﺑهرهﺑرداری است. ساختار مالی این قراردادها شامل درآمد دولت و نفت هزینه می شود که نفت هزینه شامل هزینه سرمایه ای مستقیم، هزینه غیرمستقیم، هزینه پول و هزینه عملیاتی و دستمزد است. هزینه های سرمایه ای مستقیم در قراردادهای جدید نفتی بر خلاف قراردادهای بیع متقابل از ابتدا دارای سقف مشخصی نیست و هر ساله طبق رفتار مخزن و شرایط بازار ( نهاده ها) تعیین می گردد. در قراردادهای جدید نفتی هزینه پول برای تامین منابع مالی پروژه پیش بینی شده است. که این ردیف در قراردادهای بیع متقابل تحت عنوان هزینه بانکی است. بر خلاف قراردادهای بیع متقابل که به تمام هزینه های مستقیم و غیر مستقیم انجام شده توسط پیمانکار بهره تعلق می گرفت. در قراردادهای جدید نفتی، تنها هزینه های غیرمستقیم و تاخیر در بازپرداخت هزینه ها در موعد مقرر مشمول بهره می باشند

چکیده انگلیسی:

One of the key components of contracts is the associated charges. This paper studies types of costs in buyback and the new petroleum contracts for the first time. Buyback contracts are financially comprised of capital expenditure, non-capital expenditure, project’s financing cost, operating cost and remuneration. The most important difference between the new petroleum contracts and the buyback contracts is the longer duration of the new petroleum contracts as well as the presence of the contractor during the period of operation. The financial structure of these contracts is comprised of government revenue and oil cost and the oil cost is comprised of direct capital expenditure, indirect cost, cost of money, operating cost and remuneration. Unlike the buyback contracts, direct capital expenditure in the new petroleum contracts has no specified ceiling from the outset and it is determined on an annual basis in consideration of the behavior of reservoir and market conditions (inputs). Cost of money has been provisioned in the new petroleum contracts for project financing and this item is defined in the buyback contracts as “bank charge”. In contrast to the buyback contracts in which all direct and indirect expenses incurred by contractor were subject to interest, in the new petroleum contracts, only indirect expenses and delay in repayment of expenses on due date are subject to interest.

منابع و مأخذ:

• ابراهیمی سیدنصرالله ، شیروی عبدالحسین(1388)."اکتشاف و توسعه میادین نفتی ایران از طریق قراردادهای ببع متقابل"،مجله حقوقی بین المللی، نشریه مرکز امور حقوق بین المللی ریاست جمهوری، شماره 41.


• ابراهیمی سیدنصرالله ، منتظر، مهدی ، مسعودی فرزاد(1393). اصول حاکم بر قراردادهای خدماتی بالادستی صنعت نفت و گاز ایران، پژوهش نامه اقتصاد انرژی ایران، سال سوم، شماره 12.


• حاتمی علی،کریمیان اسماعیل (1393)، حقوق سرمایه گذاری خارجی در پرتو قانون و قراردادهای سرمایه-گذاری، تهران، نیسا، ص701.


• حسینی سیدمهدی (1393)، فضای بین‌المللی صنعت نفت قراردادها و راهبردها، همایش ارزیابی و معرفی الگوی جدید قراردادهای نفتی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).


• شیروی عبدالحسین(1393)." حقوق نفت و گاز "، تهران، انتشارات میزان.


• شیروی عبدالحسین(1395)."حقوق تجارت بین الملل"، انتشارات سمت، چاپ چهارم.


• صاحب هنر حامد ، طاهری فرد علی ، مریدی فاضل (1396)، " ارزیابی مالی – اقتصادی قرارداد های جدید نفتی ایران: مطالعه موردی فاز سوم میدان دارخوین، فصل نامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی،شماره 28، ص 73-35.


• صادقی جوانمرد(1383). جنبه های حقوقی قراردادهای سرمایه گذاری بیع متقابل؛ مفهوم، ماهیت و تشریفات انعقاد، مجله پژوهشی حقوقی شهر دانش، شماره 5.


• طاهری فرد علی ، دیباوند هادی(1396)." کلیات الگوی جدید قراردادی نفتی ایران"، موسسه مطالعات انرژی سبحان.


• عیوضلو رضا ، صیادی ممحمد ، خادمی مسعود(1398)." ارزیابی مقایسه ای عامل ریسک شرکت ملی نفت در قراردادهای ipc، بیع متقابل و مشارکت در تولید، پژوهش نامه اقتصاد انرژی ایران، سال هفتم، شماره، 28، ص 169-131.


• خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس(1395)، قراردادهای نفتی ایران از دارسی تا آی­پی­سی، گروه اقتصادی/ حوزه نفت و انرژی، ص1.


• منتظر مهدی(1392)." تحلیل قرارردادهای نسل سوم بیع متقابل در صنعت نفت و گاز ایران"، پایان نامه مقطع دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.


• منتظر مهدی، ابراهیمی سیدنصرالله (1391)، «دلایل استفاده از قراردادهای بیع متقابل در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز ایران»، مجله حقوقی بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، سال بیست و نهم، شماره 47.


• ابراهیمی سید نصراله(1388)"سرمایه گذاری خارجی و شیوههای تأمین مالی در پروژههای نفـت و گاز در ایران"، (مجموعه مقالات اولین همایش چالشها و فرصتهای شرکتهای ایرانی از قراردادهای نفـت و گاز) . تهران، شرکت ملی نفت ایران.


• بهادری شیرکو(1395)،شرایط درست و نادرست استفاده از قراردادهای جدید نفتی، از منظر ارزیابی طرح های اقتصادی، ماهنامه اکتشاف و تولید، شماره 103 ، صص33-26.


• Nicholson, Walter and Snyder, Christopher, (2012), Microeconomic Theory: Basic Principles and Extensions, 11th ed., South-Western College Publishers.


• Farimani F.M., Mu X. and Taherifard A. (2017) The Distortionary Effect of Petroleum Production Sharing Contract: A Theoretical Assessment. In: Dörner K., Ljubic I., Pflug G., Tragler G. (eds) Operations Research Proceedings 2015. Operations Research Proceedings (GOR (Gesellschaft für Operations Research e.V.)). Springer, Cham


• Duval, C: Le Leuch, H.,pertuzio, A.,Lang Weaver, J., Anderson, O., Doak Bishop, R and J. bowman(2009), International Petroleum Exploration And Exploitation Agereements: Legal, Economic & Policy Aspects, 21 edition, Barrows Company