تحلیل روانشناختی رابطه انسجام خانوادگی و اعتیاد پذیری دانشجویان
محورهای موضوعی : روانشناسی ، سلامت و اعتیاد
سهیل معظمی گودرزی
1
,
معصومه آزموده
2
*
,
سید داود حسینی نسب
3
1 - دانشجو
2 - گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
3 - گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد تبریز
کلید واژه: انسجام خانوادگی, ارتباط عاطفی, اعتیاد پذیری, جوانان,
چکیده مقاله :
هدف: تحقیق حاضر با هدف سنجش رابطه انسجام خانوادگی و اعتیادپذیری دانشجویان دانشگاه آزاد تهران انجام شده است. این مطالعه بررسی می‌کند که چگونه هشت بُعد انسجام خانوادگی پیوند با مادر و پدر، مدت و مکان تعامل، پیوستگی عاطفی، تصمیم‌گیری مشترک، کیفیت روابط زناشویی و رابطه والد فرزند با اعتیادپذیری در میان دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران (4/52 % زن، میانگین سنی = 14/23، انحراف معیار = 95/3) ارتباط دارد.
روش: جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه آزاد شهر تهران بوده و از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه 28 ماده اي ساماني (1381)، استفاده شده است. برای بررسی رابطه بین متغیرهای انسجام خانوادگی و اعتیادپذیری، تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد؛ نتایج نشان‌دهنده رابطه مثبت و معنادار (با فاصله اطمینان ۹۵ %) میان این متغیرها می‌باشد.
یافته‌ها: تحلیل‌های آماری نشان می‌دهد که از میان ابعاد انسجام خانوادگی، ارتباط عاطفی بیشترین سهم را در تغییرات اعتیادپذیری دارد.
نتايج: نتایج نشان می‌دهد مشارکت عاطفی عمیق و حضور واقعی در فرآیند تصمیم‌گیری خانوادگی قوی‌ترین پیش‌بینی کننده‌های مقاومت در برابر هرگونه تمایل به مصرف مواد مخدر هستند، در حالی که صرف مدت یا مکان تعامل مشترک به تنهایی حفاظتی محسوس ایجاد نمی‌کند. مدل کلی درصد بسیار بالایی از واریانس گرایش به اعتیاد را تبیین کرد که گواه نقش مهم ارتباط همدلانه و حل مسأله مشارکتی در محیط خانواده است.
Objective: The present study aimed to measure the relationship between family cohesion and addiction among students of Tehran Azad University. This study examines how eight dimensions of family cohesion: attachment to mother and father, duration and place of interaction, emotional attachment, shared decision-making, quality of marital relationships, and parent-child relationship are related to addiction among students of Islamic Azad University, Tehran Branch (52.4% female, mean age = 23.14, standard deviation = 3.95).
Method: The statistical population of this study was students of Tehran Azad University, and the survey method and the 28-item questionnaire by Samani (2002) were used. To examine the relationship between family cohesion variables and addiction, data analysis was performed using SPSS software; the results indicate a positive and significant relationship (with a 95% confidence interval) between these variables.
Findings: Statistical analyses show that among the dimensions of family cohesion, emotional connection has the largest contribution to changes in addiction.
Results: The results show that deep emotional involvement and real presence in the family decision-making process are the strongest predictors of resistance to any tendency to use drugs, while the duration or location of joint interaction alone does not provide significant protection. The overall model explained a very high percentage of the variance in addiction tendency, which is evidence of the important role of empathetic communication and collaborative problem solving in the family environment.
آقاجانی، سیف¬اله، بهشتی-مطلق، علی، محمدنژاد، عارفه، قبادزاده، سجاد. (1402). بررسی نقش واسطه‌ای خانواده در رابطه توانمندسازی با نگرش به اعتیاد: مطالعه توصیف. طب پیشگیری، ۱۰ (۴) :۴۰۰-۴۱۱.
https://dx.doi.org/10.32598/JPM.10.4.722.1
الماسی، اکبر و رضایی، شهناز. (1403). بررسی نقش عوامل خانوادگی و روانی و دوستان در گرایش به اعتیاد مواد مخدر، کنفرانس ملی روانشناسی کاربردی و توسعه انسانی، تهران. https://civilica.com/doc/2017085
حسینی نشار، مجید و فیوضات، ابراهیم. (۱۳۹۰). نظریه های انحرافات اجتماعی تهران، انتشارات پژواک. ISBN=9786009181629
خالدیان، محمد، ارجمند کرمانی، رویا و امینی، پروین (۱۳۹۷). اثر بخشی آموزش معنویت با تاکید بر آموزه های دین مبین اسلام بر تاب آوری و سازگاری اجتماعی در افراد وابسته به مواد. فصلنامه سلامت اجتماعی و اعتیاد، ۵(۱۸)، ۷۴-۵۷
https://www.magiran.com/p1893572
رضایی فرد، اکبر، حیدری، مریم. (1400). تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر شفقت درمانی بر کیفیت زندگی، عزت‌نفس و سلامت روان همسران درمان‌جویان سوءمصرف مواد. زن و مطالعات خانواده.
10.30495/jwsf.2022.1946133.1633 https://doi.org/
کمانگرپور، اسرا و موسوی، فرانک، (1400)، ارائه مدل ساختاری گرایش به اعتیاد بر اساس عملکرد خانواده، تحمل پریشانی با ویژگی های شخصیتی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، یازدهمین کنفرانس ملی روانشناسی، علوم تربیتی و اجتماعی، بابل.
کوثری، شیما، کشاورز-گرامی، قاسم، حدادی، روح ا...، شهریاری، پور رضا، نجفی، سمیرا. (1395). اثربخشی مشاوره کاهش مصرف مواد مخدر و رفتارهای پرخطر، بر بهبود ولع مصرف و لغزش سوء مصرف‌کنندگان کراک هروئین تحت درمان نگهدارنده با متادون. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي.۱۰ (۳۸) :۷۱-۸۶. http://etiadpajohi.ir/article-1-1035-fa.html
Baharvand, P., & Malekshahi, F. (2019). Relationship between Anger and Drug Addiction Potential as Factors Affecting the Health of Medical Students. Journal of Education and Health Promotion, 8. [In Persian]. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_145_19
Benjet, C., Borges, G., Medina-Mora, M. E., & Mendez, E. (2013). Chronic childhood adversity and stages of substance use involvement in adolescents. Drug Alcohol Dependency, 131(1-2), 85-91. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2012.12.002
Borning, S., Kumpfer, K., Kruse, K., Sack, P.M., Schauning-Busch, & Tomasius, R. (2012). Selective prevention programs for children from substance-affected families: A comprehensive systematic review. Substance Abuse Treatment and Policy, 7(1), 213-40. https://doi.org/10.1186/1747-597X-7-23
Cho, I. Y., Moon, S. & Yun, J. Y. (2021). Mediating and moderating effects of family cohesion between positive psychological capital and health behavior among early childhood parents in dual working families: A focus on the COVID-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(9), 4781. https://doi.org/10.3390/ijerph18094781
Dmitrieva, J., Chen, C., & Gil‐Rivas, V. (2004). Family relationships and adolescent psychosocial outcomes: Converging findings from Eastern and Western cultures. Journal of Research on Adolescence, 14(4), 425-447. https://doi.org/10.1111/j.1532-7795.2004.00081.x
Hummel, A., Shelton, K. H., Heron, J., Moore, L., & Bree, M. (2013). A systematic review of the relationships between family functioning, pubertal timing and adolescent substance use. Addiction, 108(3), 487-496. https://doi.org/10.1111/add.12055
Hutson, S. P., Darlington, C. K., Hall, J. M., Heidel, R. E., & Gaskins, S. (2018). Stigma and Spiritual Well-being among People Living with HIV/AIDS in Southern Appalachia. Issues in Mental Health Nursing, 39(6), 482–489. https://doi.org/10.1080/01612840.2017.1423426
Johnston LD, O.Malley PM, Miech RA, Bachman JG. (2015) Monitoring the Future National Resultson Adolescent Drug Use: Overview of Key Findings. 1 ed. Ann Arbor, Michigan: Institute for Social Research, the University of Michigan.
Kaminer, Y. (2013). Adolescent substance abuse: A comprehensive guide to theory and practice. London: Springer.
Mokhtarinejad, O., Mirzaian, B., & Hassanzadeh, R. (2020). Effectiveness of Schema Therapy and Acceptance and Commitment Therapy in Components of Cognitive Emotion Regulation among Patients with Anxiety Disorder. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 7(4), 225-230. [In Persian]. https://doi.org/10.32592/ajnpp.2020.7.4.104
Moss, H. B., & Yi, H. (2014). Early Adolescent Patterns of Alcohol, Cigarettes, and Marijuana Polysubstance Use and Young Adult Substance Use Outcomes in a Nationally Representative Sample. Drug and Alcohol Dependence, 136, 51-62.
https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2013.12.011
Platter, A. J., & Kelley, M. L. (2012). Effectiveness of an educational and support program for family members of a substance abuser abstract. The American Journal of Family Therapy, 40(1), 208-231. https://doi.org/10.1080/01926187.2011.585308
Skeer, M., McCornick, M., Normal, S., & Gilman, S. E. (2009). A prospective study of familial conflict psychological stress and the development of substance use disorders in adolescence. Drug and Alcohol Dependence, 104(1-2), 65-72. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2009.03.017
Sohrabi, F., & Naseri, E. (2010). A Study of the Conception and Components of Spiritual Intelligence and Developing an Instrument to Assess it. Rph, 3(4), 69–77. [In Persian].
https://doi.org/20.1001.1.20080166.1388.3.4.7.9
Soylar, P., & Dogan, U. (2020). The Relationship between Spiritual Well-being & Hopelessness Levels of Substance Users. Medicine Science International Medical Journal, 9(1), 186. https://doi.org/10.5455/medscience.2019.08.9163
United Nations Office on Drugs and Crime, World drug report. (2019). United Nations Publications.
Vaughan, F. (2003). What is Spiritual Intelligence? Journal of Humanistic Psychology, 42(2), 16–33. https://doi.org/10.1177/0022167802422003
Walker, R., & Shepherd, C. (2008). Strengthening Aboriginal family functioning: What works and why? Australian Institute of Family Studies. 3(2), 131-139.
Wang, T., Moosa, S., Dallapiazza, R., & Lynch, W. (2018). Deep Brain Stimulation for the Treatment of Drug Addiction. Neurosurgical Focus, 45(2), E11.
https://doi.org/10.3171/2018.5.FOCUS18163
Yan, W., Li, Y., & Sui, N. (2014). The Relationship between Recent Stressful Life Events, Personality Traits, Perceived Family Functioning and Internet Addiction among College Students. Stress and Health, 30(1), 3-11. https://doi.org/10.1002/smi.2490
Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, S. H., & Ko, C. H. (2007). Family Factors of Internet Addiction and Substance Use Experience in Taiwanese Adolescents. Cyber Psychology & Behavior, 10(3), 323-329. https://doi.org/10.1089/cpb.2006.9948
Yokouchi, N., & Hashimoto, H. (2020). Evolving self-concept in the workplace and associated experience of stress: A case of a large Japanese company. Journal of Workplace Behavioral Health, 35(3), 175-192. https://doi.org/10.1080/15555240.2020.1809438