محدوده اعمال دستاوردهای جرم شناسی در تعزیرات
محورهای موضوعی : فقه و تاریخ تمدّن
نجمه مالکی بروجنی
1
,
مریم نقدی دورباطی
2
*
,
کریم صالحی
3
1 - دانشجوی دکتری رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد شهرکرد
3 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد شهرکرد
کلید واژه: محدودیت , دستاورد, جرم شناسی, تعزیرات,
چکیده مقاله :
در بسیاری از کشورها قوانین تحت تاثیر یافته های جرم شناسی متحول شده است. دستاوردهای جرم شناسی در قوانین کیفری کشور ایران نیز نفوذ کرده است و قانون گذار کیفری ایران تحت تاثیر یافته های جرم شناسی رویکرد متفاوتی را در امر قانون گذاری در بهره مندی از این یافته ها دنبال می کند اما این رویکرد با محدودیت هایی روبرو است که قانون گذار کیفری ایران را وادار می کند در محدوده این چارچوب از این دستاوردها بهره مند شود. بخش قابل توجهی از این محدودیت ها به اصول و مبانی شریعت که عمده ترین محور حرکت فردی و اجتماعی جامعه اسلامی است بر می گردد و می تواند در بن بست ها بهترین و مناسب ترین راه کار را ارائه نماید .همانطور که دانسته شد، امروزه دستاوردهای جرم شناسی مرزهای کشورها را درنوردیده و همگام با جهانی شدن به پدیده جهانی تبدیل شده است. اما در حکومت های دینی از آنجایی که پایه های حکومت آموزه های دینی هستند و حاکمیت وظیفه دارد احکام و موازین اسلامی و شرعی را پیاده کند تا عدالت را در چارچوب اسلام محقق کند ورود اجتناب ناپذیر پدیده جهانی مانند دستاوردهای جرم شناسی به شبکه نظام کیفری باعث نوعی اختلال با این شبکه شده و ساختار آن را تحت تاثیر قرار داده است و اولین نتیجه این اختلال بحران هویت نظام کیفری ملی می باشد که زیرساخت های آن مبتنی بر مذهب است. یکی از این اختلالات، اختلال و برخورد دستاوردهای جرم شناسی با یکی از مجازات های اسلامی به نام تعزیرات است. با توجه به این که تعزیرات در واقع یک نوع مجازات شرعی به حساب می آید و در معنای مصطلح فقهی به کار برده شده است، از چند جهت اعمال دستاوردهای علم جرم شناسی در این دسته از مجازات ها با توجه به اصول و قواعد فقهی محدود می شود و اعمال این دستاوردها بدون توجه به محدودیت ها دقیقا در جهت خلاف منظور شارع و دستورات اسلام است. بنابراین این مقاله درصدد است با تعیین حدود و ثغور اعمال دستاوردهای جرم شناسی در مجازات تعزیری که بخش گسترده ای از مجازات ها را دربرمی گیرد سعی شود رعایت حقوق و آزادی های اساسی شهروندان در بهره مندی از دستاوردهای جرم شناسی در چارچوب نصوص شریعت و اصول کلی آن صورت گیرد و با حفظ این حقوق و آزادی ها در جهت تحدید محدودیت ها گامی موثر برداشته شود.