بررسی آراء و اندیشه های سیاسی اسماعیلیان با تاکید بر گفتمان امامت

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

زهره علوی دقیق ¹ , محمد سپهری ^{2 *} , مهرناز بهروزی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه تاریخ اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی (عهده دار مکاتبات)
3 - گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران (نویسنده مسئول)

تاریخ دریافت : 1401/02/16 تاریخ پذیرش : 1401/11/06 تاریخ انتشار : 1403/08/16

کلید واژه: اسماعیلیان, امامت, ائمه ستر, تاویل, شریعت,

چکیده مقاله :

اختلاف در جانشینیمهم ترین عامل شکاف در میان شیعیان بوده است و شکل گیری فرقه اسماعیلیه از این عامل مهم ناشی می شود.گرچه انشقاق اسماعیلیه از بدنه اصلی شیعه، اولین مورد نبود چرا که قبل از آن زیدیان چهار امامی نیز جدا شده بودند.با این حال فرقه اسماعیلیه نقشی مهم در حیات سیاسی _ اجتماعی مسلمانان داشته و از زاویه تحلیل سیاسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ایده مقاله این است که مفهوم مرکزی یا دال برتر گفتمان سیاسی اسماعیلیان مفهوم امام است به گونه ا ی که همه مفاهیم دیگر و دال های حاشیه ای در ارتباطی التفاتی با آن قرار دارند و به اعتبار آن اهمیت می یابند. امام اسماعیلی به اعتبار هر عصری و مصلحت گفتمان سیاسی حاکم گاه غایب بوده و گاه حاضر، آنچه که مهم است و تغییرناپذیر، حرمت فرامین امام است که به جهان اسماعیلیان معنا می بخشد. پژوهش حاضر با تکیه بر منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی و تحلیلی نگارش یافته است.

چکیده انگلیسی:

The "difference in succession" has been the most important factor in the rift among the Shiites, and the formation of the Ismaili sect stems from this important factor. However, the Ismaili sect has played an important role in the socio-political life of Muslims and has received less attention from the point of view of political analysis. The idea of ​​the article is that the central concept or superior signifier of Ismaili political discourse is the concept of "Imam" in such a way that all other concepts and marginal signals are in "intentional" relation to it and are important to its validity. The Ismaili Imam, by virtue of any age and the expediency of the ruling political discourse, is sometimes absent and sometimes present, what is important and unchangeable is the sanctity of the Imam's orders, which gives meaning to the Ismaili world. The present study has been written based on library resources and descriptive and analytical methods.