آل‌بویه و شکوفایی علوم عقلی جهان اسلام (با تکیه بر عملکرد امراء و وزراء بویهی)
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخالهام آقاجری 1 , محسن رحمتی 2 , جهانبخش ثواقب 3
1 - هیئت علمی گروه معارف اسلامی، واحد ماهشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ماهشهر، ایران
2 - استاد، گروه تاریخ، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
3 - استاد تاریخ/ گروه تاریخ ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
کلید واژه: آل‌بویه, وزرای بویهی, امیران بویهی, علوم عقلی, خلافت عباسی,
چکیده مقاله :
فرمانروایان بویهی، خاندان حکومتگر ایرانی بودند که با غلبه بر بغداد، بخشهای وسیعی از قلمرو جهان اسلام را در طی سده‌های چهارم و پنجم هجری زیر فرمان داشتند. در قلمرو تحت فرمان بویهیان با حمایت امیران و وزیران این سلسله، علوم عقلی که مشتمل بر انواع حکمت، اصول و فروع هر یک از چهار علمِ الهی، طبیعی، ریاضی، اخلاق و علم کلام بود، به شدت رونق گرفت و شکوفا شد در حالی که سایر حکومت های شیعی معاصر با آل بویه به اندازه آنها موفق به این تاثیرات نشدند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین نقش آل‌بویه در رشد علوم عقلی، به چگونگی عملکرد امیران و وزیران در این زمینه می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان داده است، امیران به همراه وزرای خود با جذب دانشمندان به دربارهایشان از دستاوردهای علمی عالمان مسلمان و اندوخته‌های علمی یهودیان و مسیحیان، در زمینه‌ی ترجمه آثار یونانی و سریانی استفاده نمودند. همچنین با ایجاد مراکز آموزشی و پژوهشی که موجب ظهور استعدادهای نهفته بود، گام‌های بلندی برای توسعه علوم عقلی برداشتند.
The rulers of the Buyid the ruling dynasty of Iran Having overcome Baghdad, large sections From the realm of the Islamic world During the fourth and fifth centuries Hijri under the command. In the territory under the command of Bozhiayan, And with the support of the emirs and the ministers of this dynasty, the intellectual sciences, which include all kinds of wisdom, Principles and foreshadows of each of the four divine, natural, mathematical, Ethics and science of the word, he flourished and flourished. Other contemporary Shiite governments with al-Buwayh did not succeed as much as they did. This research is a descriptive-analytic method, while explaining the role Buyids in the growth of rational sciences, on how the emirs behaved and the ministers in this regard. The research findings indicate In the light of the Amirs, along with their ministers, used Greek and Syriac translations to attract scholars from the scientific achievements of Muslim scholars and scholarly scholars of Jews and Christians. Also, creating educational and research centers that have led to the emergence of talents, they have taken great strides in the development of intellectual sciences.