تأثیر حملات ترکمانان سلجوقی و غُز بر امنیت غذایی فلات ایران ( در قرن پنجم هجری)
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
محسن مومنی
1
,
امنه فرهنگ دیزج
2
*
1 - استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه
کلید واژه:
چکیده مقاله :
وررد ترکمانان سلجوقی به قلمرو غزنویان در اوایل قرن پنجم هجری قمری سرآغاز تحولات مهمی در فلات ایران بود. ترکان سلجوقی که به هنگام ورود به قلمرو غزنویان ساختاری ایلی داشتند و این درحالی بود که خراسان، به عنوان دروازه ورود آنان به قلمرو غزنویان، ساختاری یکجانشین و ترکیبی از روستا و شهر بود. تازه واردان به خراسان و بعدها قلمروهای غربی تر به لحاظ اعتقادی و مذهبی مسلمان بودند. اما در کنار ورود این عناصر ایلی، مهاجرت گسترده ای از قبایل ترکمان را شاهد هستیم. شیوه معیشت و گذران زندگی این قبایل ترکمان چالش هایی را برای جمعیت یکجانشین این مناطق به دنبال داشت. پژوهش حاضر با تکیه بر داده ها و گزارش های تاریخی در این دوران به دنبال تحلیل و بررسی وضعیت امنیت غذایی قبل و بعد از ورود ترکمانان سلجوقی به فلات ایران می باشد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد، ترکمانان سلجوقی و قبایلی که همراه آنان در این مهاجرت بودند با اقدامات منفی که در ابتدا آنها مرتکب شدند نه تنها امنیت کلی بلکه امنیت غذایی را تهدید کردند. بدنبال از بین رفتن امنیت، مشکلات متعدد دیگری گریبان گیر مردم ایالات مختلف شد. پژوهش حاضر با روش و رویکرد توصیفی- تحلیلی با طرح این پرسش، که چه عواملی برامنیت غذایی مردم در دوره سلجوقیان تأثیر گذار بوده است؟ سعی دارد به بررسی امنیت غذایی، نوع خوراک و محصولات متنوع مناطق مختلف بپردازد.
The arrival of Seljuq Turks in Ghaznavids territory in the early fifth century AH led to significant changes in Iranian Plateau. Seljuq Turks entered Ghaznavids territory as nomads, while their entrance to the Ghaznavids territory the city Khorasan was a sedentary settlement full of towns and villages. Newcomers in Khorasan and the west were Muslims. Turkish tribes used to immigrate in a large scale as well. The sedentary people of these regions were facing new challenges while dealing with the lifestyle of Turkish tribes. The study at hand uses data and historical writings in order to analyze and investigate the food security before and after the arrival of Seljuq Turks in Iranian Plateau. The research findings show that Seljuq Turks and other tribes with their dangerous actions were a threat to the national and food security. Furthermore, people from different regions faced new problems following these threats. The following descriptive-analytical study investigates factors influencing the food security in Seljuq era. The study also investigates food security, food itself and different products of different regions.