مطالعه نوسانات جمعیت کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller و کرم به، Euzophera bigella Zeller، در باغ های انار لرستان

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

نوید ناصریان ¹ , حسین فرازمند ² , رضا وفایی شوشتری ³ , آرمان آوندفقیه ⁴ , نادر آزادبخت ⁵

1 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2 - بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
3 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
4 - بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
5 - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

تاریخ دریافت : 1390/12/06 تاریخ پذیرش : 1391/07/01 تاریخ انتشار : 1392/06/01

کلید واژه: کرم گلوگاه انار, pomegranate fruit moth, انار, لرستان, Ectomyelois ceratoniae, کرم بـه, فرومون جنسی, نوسانات جمعیت, Euzophera bigella, sex pheromone, population fluctuations, quince moth,

چکیده مقاله :

کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller و کرم بـه Euzophera bigella Zeller، از مهمترین آفات میوه خوار بوده که باعث کاهش کمی و کیفی میوه های انار می‌شوند. تله های فرومون جنسی حشرات می‌توانند یک برآورد واقعی از نقطه شروع تا پایان ظهور پروانه‌ها، دوره فعالیت پروازی و نیز مهاجرت آن ها را فراهم کنند. به همین منظور تحقیقی در باغات به منطقه تنگ سیاب کوهدشت (لرستان)، در طی سال 1390 انجام گرفت. در این تحقیق نوسانات جمعیت کرم گلوگاه انار و کرم به در باغات انار با استفاده از تله های فرومونی مصنوعی مطالعه گردید. براساس مشاهدات، ظهور شب پره‌های کرم گلوگاه در اوایل اردیبهشت بوده و پرواز آن ها تا اواخر آبان ادامه دارد و این در حالی است که ظهور شب پره‌های کرم بـه در اوایل خرداد بوده و این شب پره نیز تا اواخر آبان به پرواز خود ادامه می دهد. شب پره کرم گلوگاه انار و کرم به، به ترتیب، در طول فصل دارای چهار و سه نقطه اوج پرواز بودند. شب پره کرم به در مقایسه با کرم گلوگاه انار از جمعیت بالایی برخوردار بود، ضمن آن که بیشترین فعالیت پروازی دو شب پره در فاصله زمانی اواخر تیر تا اوایل شهریور بود. بنابراین در باغ های انار منطقه لرستان، کرم بـه نیز علاوه بر کرم گلوگاه انار به عنوان یکی از عوامل مهم خسارت زا به میوه های انار محسوب شده و با تاخیر یک ماهه نسبت به کرم گلوگاه انار ظاهر گشته و همراه با شب پره کرم گلوگاه انار تا آخر فصل فعالیت می نماید.

چکیده انگلیسی:

The pomegranate fruit moth, Ectomyelois ceratoniae Zeller, and quince moth, Euzophera bigella Zeller, are the major frugivorous pest. They cause qualitative and quantitative losses of pomegranate fruit. Sexual pheromone traps may provide a real estimation of adult emergence and flight activity periods, emigration and immigration of such pests. To fulfill such a purpose, an experiment was performed to observe the population fluctuation of E. ceratoniae and E. bigella using synthetic pheromone traps in pomegranate orchards of Tang-e-Siab Koohdasht (Lorestan, Iran), in 2011. Adults of E. ceratoniae and E. bigella appeared in late April and May, respectively, and their flights continued until mid November. These pests populations showed four and three flight peaks during the growth season, respectively. The quince moth's population was higher than on pomegranate fruit moth's population, while the peak of the moth flight was between late July to early August. So in the pomegranate orchards of Lorestan region, in addition to pomegranate fruit moth, quince moth is one of the important fruit pests. The quince moth appears a month later in comparison to pomegranate fruit moth and both are active until the end of the season.