جلب شدن حشرات نر یا ماده پسیل پسته Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae) به حشرات نر یا ماده در شرایط باغ
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان
محمد رضا حسنی
1
(گروه حشره شناسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران)
علی بزاز
2
(واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران)
زهرا شیبانی تذرجی
3
(گروه حشره شناسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران)
کلید واژه: sex pheromone, فرمون جنسی, واژه‌های کلیدی: پسیل پسته, جلب‌کنندگی, Key words: Agonoscena pistaciae, attraction,
چکیده مقاله :
پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae) آفت کلیدی درختان پسته در بیشتر مناطق پسته کاری ایران است. هدف از این پژوهش بررسی امکان وجود ترکیبات شیمیایی جلب کننده جنس مخالف در حشرات نر و ماده پسیل پسته در شرایط طبیعی باغ می باشد. از تله های چسبنده حاوی حشرات نر یا ماده و کنترل (بدون حشره نر یا ماده) برای ارزیابی میزان جلب شدن حشرات نر یا ماده به جنس مخالف خود استفاده شد. تله های چسبنده حاوی 20 حشره نر یا 20 حشره ماده و تله های کنترل (بدون حشره نر یا ماده) بودند. نتایج آزمایش های باغی در سال 1393 نشان داد، متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 88/2±87/20، 72/3±20/24 و 38/3±80/25 به دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 11/3±93/20، 68/3±40/31 و 80/2±60/19 به دست آمد. نتایج سال 1394 نشان داد، متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 42/7±06/51، 77/16±44/73 و 11/9±13/54 به دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 23/10±06/54، 79/19±13/93 و 50/8±31/57 به دست آمد. نتایج سال 1395 نشان داد متوسط تعداد حشرات نر جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 16/3±00/45، 42/4±00/29 و 42/3±75/31 به دست آمد. متوسط تعداد حشرات ماده جلب شده به تله های کنترل، حشرات نر و ماده به ترتیب 11/3±93/20، 68/3±40/31 و 80/2±60/19 به دست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در توسعه برنامه های مدیریت این آفت موثر باشد.
The pistachio psyllid, Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae), is the key pest of pistachio trees in Iran. The objective of this study was to field test, whether female or male of A. pistaciae attracted male or female pistachio psyllid in the fields. Sticky traps were used to assess whether traps with live male or female pistachio psyllid attract conspecific psyllid in the field. Traps contain 20 live females, traps contain 20 live males, or traps without male or female (control). We compared mean number of male or female psyllid to choose control, male or female baited traps. Results in year 2014 showed that the mean number of male attracted to control, male and female traps was 20.87±2.88, 24.20±3.72 and 25.80±3.38 psyllid, respectively. The mean number of female attracted to control, male and female traps was 20.93±3.11, 31.40±3.68 and 19.60±2.80 psyllid, respectively. Results in year 2015 showed that The mean number of male attracted to control, male and female traps was 54.13±9.11, 73.44±16.77 and 51.06±7.42 psyllid, respectively. The mean number of female attracted to control, male and female traps was 57.31±8.50, 93.13±19.79 and 54.06±10.23 psyllid, respectively. Results in year 2016 showed that the mean number of males attracted to control, male and female traps were 31.75±3.42, 29.00±4.42 and 45.00±3.16 psyllid, respectively. The mean number of female attracted to control, male and female traps was 31.44±3.45, 33.94±5.65.79 and 41.88±3 psyllid, respectively. This results can be useful for the development of more controlling methods for this pest.
_||_