بررسی سمیت تنفسی چهار اسانس گیاهی روی سوسک نخود فرنگی Bruchus pisorum (Coleoptera, Bruchidae)

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

علیرضا جلالی زند ¹

1 - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)

تاریخ دریافت : 1393/05/12 تاریخ پذیرش : 1394/12/19 تاریخ انتشار : 1395/03/01

کلید واژه: Essential oils, زیره, سمیت تنفسی, ژرانیوم, باریجه, نعنا فلفلی, Bruchus pisorum, Carum carvi, Ferula gommosa, Mentha piperital, Pelargonium roseum,

چکیده مقاله :

سوسک نخود فرنگی Bruchus pisorum (Linnaeus) (Coleoptera, Bruchidae) از آفات مهم محصولات مزرعه ای انباری می باشد. با توجه به محدودیت های ایجاد شده در مورد استفاده از سموم شیمیایی در کنترل این آفت و سایر آفات انباری، فراهم کردن جایگزینی مناسب برای این سموم ضروری می باشد. در این میان اسانس ها به دلیل داشتن خاصیت تدخینی، کم خطر بودن برای انسان و محیط زیست و همچنین تجزیه سریع، جایگزین مناسبی محسوب می شوند. در این تحقیق به بررسی خاصیت حشره کشی اسانس: باریجه Ferula gummosa، زیره Carum carvi، ژرانیوم Pelargonium roseum و نعنا فلفلی Mentha piperata بر حشرات نر و ماده به صورت جداگانه پرداخته شد. این پژوهش در شرایط آزمایشگاهی و در دمای 2±30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و شرایط 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گرفت و حشرات تیمار شده تا 72 ساعت شمارش شدند. مقادیر 50Lc محاسبه شده پس از 72 ساعت برای حشرات ماده به ترتیب 94/49، 72/1، 35/2، 55/11 پی پی ام و برای حشرات نر 65/35، 22/1، 90/1، 31/7 پی پی ام بود که نشان دهنده سمیت بالاتر اسانس های زیره و ژرانیوم برای سوسک های نر و ماده بود.

چکیده انگلیسی:

Bruchus pisorum (coleoptera, Bruchidae) is one of the most important pests of stored products.  Regarding  the limitation in using chemicals in stored product, search on alternatives to control the pest is necessary. Essential oils with low toxicity to human, animals and environment are good alternatives in pest management. The effect of four essential oils of Carumcarvi, Ferula gommosa, Mentha piperital, Pelargonium roseum on mortality adulte of B. pisorum has been investigated under laboratory conditions. All the essential oils were toxic to B. pisorum. However, the essential oil of P. roseum and C.carvi induced the highest mortality of the pest. All experiments have been done at 30±2oc, RH (65%) and photoperioded 8:16, D:L and mortality were recorded until 72 hours. All Lc50 of essential oils were between 1.22 to 49.94 ppm that showed high toxicity for pests.C.carvi essential oil was the most toxic with Lc50 equal to 1.72 ppm and F. gommosa was lowest toxic in four essential oils tested with Lc50 equal to 49.94 ppm.