ساخت و اعتباریابی یک محتوای آموزشی انگیزش-محور با هدف افزایش رفتار صرفه‌جویی برق
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
مراد عبدی ورمزان
1
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب)
محمدنقی فراهانی
2
(استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.)
حمید خانی پور
3
(استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.)
کلید واژه: رفتار صرفه جویی برق, انگیزش, محتوای آموزشی, اعتباریابی.,
چکیده مقاله :
رفتار صرفه‌جویی برق یکی از راهکارهای مهم در کاهش مصرف برق است. هدف از این پژوهش، ساخت و اعتباریابی یک محتوای آموزشی برای آموزش رفتار صرفه‌جویی برق بود. برای این منظور در گام اول از مقالات منتشر شده در تارنماهای علمی در بین سال‌های 2010 تا 2020 مرتبط با رفتار صرفه‌جویی برق استفاده شد. نمونه مورد بررسی شامل 103 مقاله بود که با استفاده از روش تحلیل مضمون مورد مطالعه قرار گرفتند. با استفاده از روش تحلیل مضمون ۴۲۲ مفهوم پایه استخراج شد که در قالب 17 مضمون سازمان‌دهنده طبقه‌بندی‌شده و همگی مضمون فراگیر رفتار صرفه‌جویی برق را تشکیل می‌دادند. در گام دوم یافته‌های حاصل از بررسی مقالات با ارکان مدل پیشنهادی عبدی‌ورمزان و همکاران (1399 و 1401) ترکیب و شبکه مضامین مشتمل بر یافته‌های گام اول و مدل مذکور ترسیم گردید. در گام سوم، یک محتوای آموزشی با پوشش مضامین استخراج شده و ارکان مدل پیشنهادی عبدی‌ورمزان و همکاران (1399 و 1401) تهیه گردید. در گام چهارم برای تعیین شاخص روایی محتوا و ضریب نسبی روایی محتوا، از نظر 28 نفر از متخصصان حوزه‌های مرتبط استفاده شد. در گام پنجم، محتوای آموزشی از طریق مصاحبه با 6 نفر از صاحب‌نظران در حوزه آموزش و روانشناسی اجتماعی مورد بررسی مجدد قرار گرفت. نتایج نشان داد که محتوای آموزشی انگیزش-محور رفتار صرفه‌جویی برق از اعتبار لازم برخوردار است. این برنامه می‌تواند به عنوان یک منبع جامع و ابزاری کارآمد در آموزش رفتار صرفه‌جویی برق مورد استفاده نهادها و متولیان امر باشد.
Saving electricity consumption is one of the important ways to reduce electricity consumption. The purpose of this research was to construct and validate an educational content for teaching electricity saving behavior. For this purpose, in the first step, articles published between 2010 and 2020 related to saving electricity in scientific websites were used. The sample included 103 articles that were studied using thematic analysis method. By using the theme analysis method, 422 basic concepts were extracted, which were classified in the form of 17 organizing themes and all of them formed the comprehensive theme of electricity saving behavior. In the second step, the findings from the review of the articles were combined with the elements of the model proposed by Abdivarmazan et al (1399, 1401) and the network of themes was drawn. In the third step, a training program was prepared covering the extracted themes and the elements of the model proposed by Abdivarmazan et al (1399, 1401). In the fourth step, the opinions of 28 experts in related fields were used to determine the content validity index (CVI) and content validity ratio (CVR). In the fifth step, the educational program was examined through interviews with 6 experts in the field of education and social psychology. The results showed that the content of the motivation-based training for electricity-saving behavior is valid. This program can be used as a comprehensive resource and an effective tool for educating electricity-saving behavior by organizations and responsible parties.