ارزیابی خطر فلزات سنگین جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در دو گونه ماهی شیربت (Tor grypus) و سیاه ماهی (Capoeta capoeta) در رودخانه حله بوشهر
محورهای موضوعی : زیست شناسی سلولی تکوینی گیاهی و جانوری ، تکوین و تمایز ، زیست شناسی میکروارگانیسم
لاله رومیانی
1
,
محمد ولایت زاده
2
*
1 - گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کلید واژه: فلزات سنگین, سیاه ماهی, ارزیابی خطر, ماهی شیربت, رودخانه حله,
چکیده مقاله :
امروزه آلاینده های زیست محیطی فلزات سنگین توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده است و به عنوان یکی از عوامل مهم تهدیدکننده انسان در بسیاری از مناطق محسوب می شوند. این تحقیق در سال 1393 به منظور تعیین و مقایسه میزان فلزات سنگین جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در دو گونه سیاه ماهی (Capoeta capoeta) و ماهی شیربت (Tor grypus) در رودخانه حله استان بوشهر انجام شد.60 قطعه ماهی به صورت تصادفی از روخانه حله صید شدند. میزان فلزات سنگین در عضله ماهیان پس از عملیات هضم شیمیایی، توسط دستگاه جذب اتمی پرکین المر مدل 4100 تعیین شد. دامنه غلظت فلزات سنگین جیوه، سرب،کادمیوم و آرسنیک در دو گونه ماهی به ترتیب 0755/0-0604/0، 255/0-213/0، 134/0-108/0 و 142/0-109/0 میلی گرم در کیلوگرم بود. میزان سرب در عضله دو گونه ماهی شیربت و سیاه ماهی نسبت به سایر فلزات سنگین بالاتر بود. همچنین پایین ترین میزان فلز مربوط به عنصر جیوه بود. میزان فلزات سنگین کادمیوم، سرب، آرسنیک و جیوه در عضله ماهی شیربت نسبت به عضله سیاه ماهی بالاتر بود. میزان فلزات سنگین در عضله این دو گونه ماهی در مقایسه با استانداردها نظیر سازمان بهداشت جهانی، سازمان غذا و داروی آمریکا، وزارت کشاورزی ـ شیلات انگلستان و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا پایین تر بود. به طور کلی ماهی شیربت و سیاه ماهی رودخانه حله استان بوشهر جهت مصرف انسانی مشکل خاصی ایجاد نمی کند، اما برای کودکان خطرناک می باشد.
Nowadays environmental pollutants, heavy metals attracted many researchers as one of the most important factors are threatening humans in many areas. The present study was done in order to determine concentrations of heavy metals, He, Pb, Cd and As in the two species fish Tor grypus and Capoeta capoeta in Helle River from Bushehr in 2014. In this research 60 samples of fish were prayed from Helle River. Evaluation of heavy metals was occurred by atomic absorption Perkin Elmer 4100. The concentration of heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic in two fish species were 0.0604-0.0755, 0.213-0.255, 0.108-0.134 and 0.109-0.142 mg/kg. In this study, the risk index heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic about Tor grypus and Capoeta capoeta fish consumption by adults was lower than 1, but risk factor for mercury, cadmium and lead for children was higher than more 1, respectively. Concentration of Pb in two fish species was higher than more other metals (P<0.05). Also it was the lowest metal content of the mercury. Concentration of heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic in muscle of Tor grypus was higher than more Capoeta capoeta. Concentration of heavy metals in muscle of the two species fish was lower than comparison of WHO, FDA, MAFF and NHMRC.