نقش عوامل ترویجی و اقتصادی در موفقیت و استمرار فعالیت کلینیک‌های گیاه‌پزشکی در جنوب استان تهران

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

محمد بادسار ¹ , مقصود شاهی جاجان ² , اسماعیل کرمی دهکردی ³

1 - عضو هیات علمی دانشگاه زنجان
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه زنجان
3 - دانشیارگروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی دانشگاه زنجان

تاریخ دریافت : 1396/05/21 تاریخ پذیرش : 1396/05/21 تاریخ انتشار : 1396/02/01

کلید واژه: عوامل ترویجی, عوامل اقتصادی, استمرار فعالیت, کلینیک‌های گیاه‌پزشکی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش عوامل ترویجی و اقتصادی مؤثر بر موفقیت و استمرار فعالیت کلینیک‌های گیاه‌پزشکی در استان تهران انجام گردید. جامعه آماری کشاورزان جنوب استان تهران ((N= 13222 می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت و همکاران 209 نفر انتخاب گردید که از میان داده های جمع آوری شده تعداد 191 مورد قابل بهره برداری بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 و AMOS20 صورت گرفت. نتایج حاصل از آمار توصیفی نشان داد 3/73 درصد از پاسخگویان سطح استمرار فعالیت و 3/50 درصد سطح موفقیت کلینیک های گیاه‌پزشکی را در حد متوسط ارزیابی نموده‌اند، همچنین نتایج نشان داد که مؤلفه‌های استفاده از منابع اطلاعاتی، شرکت در دوره‌های ترویجی و عوامل اقتصادی اثر مثبت و معنی‌داری را بر سطح موفقیت و استمرار فعالیت کلینیک‌های گیاه‌پزشکی در جنوب استان تهران داشته‌اند. همچنین تست اثر میانجی موفقیت کلینیک‌های گیاه‌پزشکی در رابطه با عوامل ترویجی و اقتصادی مؤثر بر استمرار فعالیت کلینیک‌های مذکور نشان داد که اثر غیرمستقیم استفاده از منابع اطلاعاتی، شرکت در دوره‌های ترویجی و همچنین عوامل اقتصادی از طریق متغیر میانجی موفقیت کلینیک‌های گیاه‌پزشکی معنی‌دار می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

The current study aimed to analyze the role of economic and extension factors affecting the success and continuation of activities of plant clinics in the south of Tehran province. The population of study was the farmers in the south of Tehran province (N = 13222). The sample size of 209 was chosen by Bartlett et al., (2001) among which 191 of them was useable. The data were collected using a questionnaire and the data analysis was performed utilizing SPSs20 and AMOS20 softwares. The descriptive result showed that 73.3 % of respondents evaluated the continuation of activities and 50.3% the success of plant medical clinics in a moderate level. Also the result indicated that the variables of information resources, participation in extension workshops and economic factors had a positive and significant effect on the success and continuation of activities of plat medical clinics in the south of Tehran province. In addition, the result of testing the mediation effect of plant clinics success showed that the indirect effect of information resources, participation in extension workshops and economic factors through the plant medical clinics success on continuation of activities of these clinics was significant.

منابع و مأخذ:

جواهری دلجو، ن. (۱۳۸۸). حذف یارانه سموم دفع آفات نباتی. ماهنامه دام و کشت و صنعت، شماره ۱۱۶، صفحه 17.

علی میرزایی، ع.، موحد محمدی، ح.، و طهماسبی، م. (1389). بررسی تأثیر طرح مدرسه در مزرعه کشاورز ب افزایش سطح اطلاع نخل داران از مباحث مدیریت تلفیقی آفات. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-41، شماره 4، صفحات 489-291.

کرمی دهکردی، ا.، و انصاری، ا. (۱۳۹۱). تحلیلی بر نظام‌های اطلاعات مدیریت بهداشت گیاهی در دنیا و درس‌هایی برای ترویج کشاورزی ایران. سومین همایش ملی علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا، صفحه ۳-۱.

مهربانیان، ا.، مؤذنی، س. (1387). بررسی یارانه‌های پرداختی و اعتبارات دولت به بخش کشاورزی در ایران و تجارب سایر کشورها، وزارت جهاد کشاورزی، انتشارات موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی، مدیریت امور پردازش یافته‌های تحقیقاتی تهران، صفحات 28-24

مهدیان بروجنی، م.، و احمدوند، م. (1391). تعیین‌کننده‌های فعالیت شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای؛ فنی و مهندسی کشاورزی در شهرستان بروجن. مجله ترویج و آموزش کشاورزی ایران، شماره 1، صفحات 31-17.

مهری، ک.، ظریفیان، ش.، و کوهستانی، ح. (1393)، بررسی میزان رضایت کشاورزان از عملکرد شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی استان آذربایجان شرقی و عوامل مؤثر بر آن. پنجمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران و اولین کنفرانس بین‌المللی خدمات مشاوره‌ای روستای در آسیا و اقیانوسیه، دانشگاه زنجان، صفحات 11-2.

Bentley, J. W., Boa, E., Danielsen, S., Franco, P., Antezana, O., Villarroel, B., & Herbas, J. (2009). Plant health clinics in Bolivia 2000-2009: operations and preliminary results. Food Security, 1(3): 371-386.

Boa, E., & Bentley, J. (2010). Net Income Change Obtained by Farmers Following Advice received from Plant Health Clinics. Impact Assessment Short Report, Bolivia, P: 2-6.

Boa, E., & Reeder, R. (2009). New disease records from the Global Plant Clinic. CABI, Egham, 20(3): 112-116. Retrieved from https://www.ardeurope.org/fileadmin/SITE_MASTER/content/eiard/Documents/Impact_case studies_2010/dfid_impact_case_study_global_plant_clinic_-_june_2010.pdf

Culp III, K. (1997). Major customer turnoffs: Implications for Extension. Journal of extension. Retrieved from.http://www.joe.org/joe/1997june/iw3.php

Danielsen, S., & Fernandez, M. (2008). Public plant health services for all. Plant Healthcare and Diagnostic Network and Global Plant Clinic.

Harun Al-rashid, Md., Bentley, J., & Boa, E. (2010). BENEFITS benefit of Plant Heelball Clinics to Farmers Bigger Harvests in Bangladesh. (CABI) Retrieved from:

http://www.jefferybentley.com/Bangladesh%20plant%20clinic%20impacts%20FINAL.pdf

Hendrikse, L., Adrian, J., & Wad Green, T. (2001). Agricultural cooperative managers and the business environment. Journal of Agribusiness, 19(1): 17-33.

Ibitayo, O. O. (2006). Egyptian farmers' attitudes and behaviors regarding agricultural pesticides: implications for pesticide risk communication. Risk analysis, 26(4): 989-995.

IPPC (2012) About the International Plant Protection Convention (IPPC), Available [online]: https://www.ippc.int/

Miller, S. A., Beed, F. D., & Harmon, C. L. (2009). Plant disease diagnostic capabilities and networks. Annual review of phytopathology, 47: 15-38.

Pontius, J., Dilts, R., & Bartlett, A. (2002). From farmer field schools to community IPM. Ten Years of IPM Training in Asia. FAO. Regional Office for Asia and the Pacific, Bangkok.

Saravanan, R. (2000). Privatization of agricultural extension. Private Extension in India: Myths, Realities, Apprehensions and Approaches, Shekara, PC (ed.): 60-71.

Smith, J. J., Waage, J., Woodhall, J. W., Bishop, S. J., & Spence, N. J. (2008). The challenge of providing plant pest diagnostic services for Africa. European Journal of Plant Pathology, 121(3): 365-375.