سنجش نگرش کشاورزان حوزه آبخیز زنجانرود نسبت به خشکسالی و مدیریت آن
محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
کلید واژه: نگرش کشاورزان, خشکسالی, آب, زنجانرود,
چکیده مقاله :
خشکسالی یک پدیده آب و هوایی است که همواره جوامع روستایی با اثرات متعدد آن از جمله مشکلات اقتصادی و اجتماعی روبرو هستند. پژوهش حاضر با هدف سنجش نگرش کشاورزان حوضه آبخیز زنجانرود شهرستان زنجان نسبت به خشکسالی و عوامل مرتبط با آن انجام شده است. در این مطالعه از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شده و ابزار گرد آوری داده های تحقیق نیز پرسشنامه بوده است. برای سنجش روایی پرسشنامه از دیدگاه اعضای هیات علمی و کارشناسان مرتبط و برای پایایی آن از آزمون راهنما و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا استفاده شده است (74/=a). جامعه آماری این تحقیق را کشاورزان حوضه آبخیز زنجانرود تشکیل داده اند (10000=N). که از میان آنها نمونه 140نفری با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه ای انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد نگرش کشاورزان مورد مطالعه نسبت به خشکسالی و مدیریت آن بیشتر به صورت قضا و قدر است تا عقلایی و اعتقاد چندانی بر امکان کاهش آثار خشکسالی از طریق به کار گیری رویه های مدیریت خشکسالی ندارند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین سن افراد با نگرش به خشکسالی رابطه معکوس و معنی دار و بین تحصیلات و درآمد با نگرش به خشکسالی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که دو متغیر درآمد و سن افراد مورد مطالعه، 8/24 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق را تبیین می‌کنند.
Drought is a climate catastrophic that rural communities have always facing with its multiple effects of that, including: economic and social problems. The purpose of this study was to measure the attitude of farmers towards drought and its related factors in Zanjanroud basin of Zanjan city. Descriptive survey method was used in this research. Data collection tool was a questionnaire. The validity of the questionnaire was approved by a panel of academic experts. Pre-test and calculating Cronbach's alpha coefficients were used to measure the reliability (0.74). Farmers in Zanjanroud watershed formed the population of the study and 140 samples were selected using cluster sampling. The findings of the study showed that the attitude of farmers to drought and its management is somewhat more justice than rational and farmers have little faith in the possibility of reducing the effects of drought with drought management practices. The result of Correlation analysis showed that there is significant and inverse relationship between age and attitudes to drought and a significant positive correlation between education and income with attitudes to drought. The result of stepwise multiple regression analysis showed that 24.8 percent of the variability in the attitude to drought explained by two variables including income and age.