میزان کاربرد مدل جین و فاین در رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور مرکزاهواز
محورهای موضوعی : نظام ها و خدمات اطلاعاتیاحمد شعبانی 1 , ناهید سلیمانی 2 , معصومه امانی 3
1 - استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه اصفهان
2 - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی؛ دانشگاه اصفهان،| مسئول کتابخانه شهید منتظری، استان چهارمحال و بختیاری، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور
3 - کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی؛ دانشگاه پیام نور – مرکز اهواز
کلید واژه: اهواز, دانشگاه پیام نور مرکز اهواز, رفتار اطلاعیابی, مدل جین و فاین,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان کاربرد مدل جین و فاین در رفتار اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور- مرکز اهواز انجام شده است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان ورودی سال های 1390تا1392 دانشگاه پیام نور- مرکز اهواز بود. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام شد که برای تعیین آن از فرمول نمونه گیری کوکران استفاده و تعداد 142 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 89/0محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصله، میانگین کلیه مؤلفه ها (اصل اشباع، اصل عینیت یا واقعی بودن، اصل کمترین کوشش، اصل آشنایی، اصل انگیزش، اصل اطمینان، اصل سادگی، اصل پیروی از شکل) بیشتر از سطح متوسط بود. نتایج همچنین نشان داد که بین نظرات پاسخگویان فقط برحسب متغیر جمعیت شناختی جنسیت تفاوت معنادار وجود دارد. به گونه ای که دانشجویان زن میزان مولفه های "اصل انگیزش" و "اصل اطمینان" را بیشتر از دانشجویان مرد ارزیابی نمودند. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش می تواند با درک بهتر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور- مرکز اهواز برای آینده، مبنای برنامه ریزی در جهت ارائه خدمات اطلاعاتی شود.
Purpose: The purpose of this study was to investigate the application of Jane and Fine model in the information seeking behavior of graduate students of Payame Noor University-Ahvaz University. Methodology: The present study is descriptive-survey. The research population consisted of all students entering the Payame Noor University of Ahvaz from 1390-1392. Sampling method was stratified random sampling, which was used to determine the Cochran sampling formula and 142 people were estimated. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire whose reliability coefficient was calculated 0.89 using Cronbach's alpha formula. Data analysis was done using SPSS software using descriptive and inferential statistics. Findings: Based on the results, the mean of all components (saturation principle, principle of objectivity or realism, the principle of least effort, the principle of familiarity, the principle of motivation, the principle of assurance, the principle of simplicity, the principle of conformance to the form) was higher than the average level. The results also showed that there is a significant difference between respondents' views only in terms of gender demographic variables. So that female students evaluated the components of "motivation" and "principle of assurance" more than male students. Conclusion: The results of this research can be used to better understand the information behavior of graduate students of Payame Noor University-Ahvaz University, which is the basis for planning the future for providing information services.
_||_
ادهمی، اعظم. 1383. اطلاعیابی و رفتار اطلاعیابی چیست؟. فصلنامه اطلاع رسانی. 19: 31-36.
افتخار، زهره.1391. بررسی رفتار اطالع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمان.
افتخار، زهره، و ضیایی، ثریا. زودآیند. رفتار اطلاعیابی و مدیریت منابع اطلاعاتی: فرایند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی (مطالعه موردی طلاب سطح سه حوزه های علمیه خواهران شهر شیراز درسال تحصیلی 1394-1393). پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. http:// jipm.irandoc.ac.ir دسترسی در (15/10/1394)
بردستانی، مرضیه، و صدیقه محمد اسماعیل. 1388. مطالعه شیوه های کسب اطلاعات توسط متخصصان و پژوهشگران شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر مدل دیوید آلیس. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 3(2): 113-134.
بردستانی گناوه، مرضیه. 1386. رفتار اطلاعیابی متخصصان شاغل در ادارت شرکت ملی نفت مناطق نفت خیز جنوب – اهواز. فصلنامه کتاب، 15: 97-108.
جین، ژانگ، و سارا فاین. 1382. تاثیر رفتار انسانی در طراحی رابط در نظام بازیابی اطلاعات. ترجمه علی مرادمند. فصلنامه کتاب، 14 (2): 124-132.
چینی، ز. 1389. مطالعهی نیازهای اطلاعاتی ورفتارهای اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه کاشان در محیط های پیوسته در سال 1388-1387. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه شهید چمران.
خاکپور، علی. 1381. رفتار اطلاع یابی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی. فصلنامه کتاب، 15: 88-96.
داورپناه، محمدرضا. 1386. ارتباط علمی: نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی. تهران: دبیزش و چاپار.
رداد، ایرج. 1387. بررسی رفتار اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد خوزستان. فصلنامه علمی‌پژوهشی کتابداری و اطلاع رسانی، 48: 96-73.
نوروزی، یعقوب، مهدی تلخابی ومهدی علیپور حافظی. 1388. بررسی رفتار اطلاع یابی هیات علمی‌دانشگاه اراک در استفاده از اینترنت. فصلنامه دانش شناسی، 3 (10): 81-91.
Ada Su, S. F and & Chang, C. S (2007). Information needs and information- seeking behavior of gifted sixth graders. Retrieved August 18, 2013, from http://www. kzneducation.Gov.za/Portals/0/ELITS%20website%20Homepage/IASL%202008/research%20forum/suchangrf. Pdf.
Ellis, David (1993). A Comparison of the information seeking patterns of researches in the physical and social science. Journal of Documentation, 49(4): 356-369.
Niu, X. , Hemminger, B. M. , & Lown, C (2013). National study of information seeking behavior of academic researchers in the United States. Journal of the American Society for Information Science and Technology (JASIST), 61(5): 869-890.
Patitungkho, K. & Deshpande, N. J)2005(.Information seeking behavior of faculty members of Rajabhat Universities in Bangkok. Webology, 2(4). Ritrieved October 24, 2013 from http://www. webology. org/2005/v2n4/a20. html