میزان به کارگیری سواد فناوری اطلاعات در سلامت فردی: دیدگاه بیماران
محورهای موضوعی : نظام ها و خدمات اطلاعاتی
حمیده علی اکبری
1
(کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه الزهرا (س))
کلید واژه: فناوری اطلاعات, سواد سلامت, سواد رایانه‌ای,
چکیده مقاله :
هدف: دسترسی به اطلاعات مرتبط با سلامتی و آگاهی یافتن از مسائل بهداشتی و بیماری، عامل مهم و تعیین کننده ی سلامتی است. امروزه، استفاده از فناوری های اطلاعاتی منجر به افزایش سواد سلامت مردم می شود. هدف پژوهش حاضر تعیین دیدگاه بیماران درباره ی به کارگیری سواد فناوری اطلاعات در سلامت فردی است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی توصیفی از نوع کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه ی محقق ساخته، و پرسش نامه ی استاندارد سواد سلامت S-TOFHLA (Short Test Of Functional Health Literacy in Adults) است. جامعه ی پژوهش شامل 500 نفر از بیماران باسواد (18 سال و بالاتر) بستری در بیمارستان های تابعه ی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل می باشد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده است. یافته ها: میزان پاسخ دهی 6/80 درصد بود. 59 درصد افراد مورد مطالعه زن و 41 درصد مرد بودند. 28 درصد از افراد مورد مطالعه دارای سطح سواد کافی، 15 درصد دارای سطح سواد مرزی، و 57 درصد دارای سطح سواد ناکافی بودند. 37 درصد بیماران برای کسب اطلاعات در مورد بیماری خود از فناوری های اطلاعات استفاده می کنند، اما تنها 27 درصد با امکانات پیشرفته برای جستجو و عملگرهای جستجو آشنا بودند. نتیجه‌گیری: به طور کلی این پژوهش سطح سواد فناوری اطلاعات را در بیماران در حد پایین نشان داد. که این مسئله لزوم توجه بیشتر به امر سواد فناوری اطلاعات را در برنامه های ارتقای سلامت می رساند. از این رو، با تدوین برنامه های جامع، ایجاد رسانه ها و مواد آموزشی ساده و قابل فهم برای افراد با سواد سلامت ناکافی می توان گامی مؤثر برای توسعه ی مهارت های سواد سلامت و ارتقای سلامت در جامعه برداشت. در نهایت، بدین طریق تأثیرات منفی سطح پایین سواد فناوری اطلاعات سلامت را در جامعه کاهش داد.
Purpose: Accessing to health information and getting informed about the health and illness issues are important factors for health status. The use of information technologies are leading to increasing health literacy. The aim of this research is to determine attitude application about role of information technology literacy in health education of the individuals. Methodology: Survey research method was used, and the data was collected by a researcher- made questionnaire, and health literacy questionnaire standard S-TOFHLA (Short Test Functional Health Literacy in Adults). 500 literates of patients (aged 18 years) in Ardebil University of Medical Sciences hospitals were participated in this research. Findings: The response rate was 80/6%. 59% of the participants were females and 41% were males. According to S-TOFHLA 28% of patients had adequate health literacy, 15% had borderline literacy, and 57% had inadequate health literacy. 37% of patients should learn about their diseases, used information technologies, but only 27% were knowledgeable about knew advanced features of search and search operations.
_||_
افشاری، مریم؛ خزایی، سلمان؛ بهرامی، معصومه؛ مراتی، حسنی (1393). بررسی سواد سلامت بزرگسالان شهرستان تویسرکان. مجلهی آموزش و سلامت جامعه، 1(2)، 48-55.
صدوقی، فرحناز؛ احمدی، مریم؛ گوهری، محمودرضا؛ رنگرزجدی، فاطمه (1389). نقش سواد فناوری اطلاعات در سلامت فردی. مدیریت اطلاعات سلامت، 3(40)، 31-41.
طهرانی بنیهاشمی، آرش؛ امیرخانی، محمدامیر؛ حقدوست، علیاکبر و همکاران (1386). سواد سلامت در 5 استان کشور و عوامل مؤثر بر آن. مرکز مطالعات و توسعهی آموزش پزشکی، 4(1)، 1-9.
Alarcon O, Baudet S, Sanchez Del R, Dorta MC, De La Torre M, Socas MR (2006). Internet use to obtain health information among patients attending a digestive disease office. Gastroenterol hepatol, 29(5), 286-290.
Baker L, Wagner T, Singer S, Bundorf M (2003). Use of the Internet and E-Mail for Healthcare Information: results from a national survey. JAMA, 289(18), 2400-2406.
Bohlman NL, Panzer AM, Kindig DA (2004). Health literacy: a prescription to end confusion. Washington (DC): National Academies Press.
Cho YI, et al (2008). Effects of health literacy on health status and health service utilization amongst the elderly. Social Science and Medicine, 66(8), 1809-1816.
Downey LV, Zun LS (2008). Assessing adult health literacy in urban healthcare settings. J Nath Med Assoc, 100(11), 1304-1308.
Fox, Susannah (2011). 80% of internet users look for health information online. California HealthCare FOUNDATION, 1-33. Available at: http://pewinternet.org/reports/2011/HealthTopics.aspx
Fox S, Rainie L, Horrigan J (2000). The online health care revolution: how the web helps Americans take better care of them. Washington DC: Pew Internet and American life Project.
Mokhtar I, Majid S, Foo S (2006). Using Information Technology To Improve Health Information Literacy In Singapore – An Exploratory Study. 4th International Conference on Information & Communications Technology, Cairo, Egypt, 60-71.
Nutbeam D, Kickbusch I (2000). Advancing in health literacy: a global challenge for the 21st century. Health Promot, 15, 183-184.
Peerson A, Saunders M (2009). Health literacy revisited: what do we mean and why does it matter. Health Promotion International, 24, 285-296.
Santana P (2007). The use of the internet for health and illness issues in Portugal repercussions in the physician patient relationship. Acta Med Port, 20, 47-57.
Sihota S, Lennard L (2004). Health literacy: being able to make the most of health. London: National Consumer Council.
WHO. Closing the gap in a generation: health equity through action on the social determinants of health: Commission on Social Determinants of Health final report (2008). Geneva, World Health Organization.