قواعد حاکم بر تداخل دیات در حقوق ایران و فقه اسلام
محورهای موضوعی : حقوق جزا و جرم شناسیسیامک جعفرزاده 1 * , ام البنین اله مرادی 2
1 - دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه اورومیه، ارومیه، ایران.
2 - استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، زنجان، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در قانون جدید مجازات برای هر جنایت غیرعمدی یا در مواردی عمدی، دیه تعیین‌شده است ولی با تعدد جنایت‌های وارده دیه آن نیز متعدد می‌شود یا برای همه جنایت‌ها یک دیه پرداخت می‌شود؟ در تداخل دیات، دیه آسیب کوچک‌تر در آسیب بزرگ‌تر، وارد می‌شود و برابر قانون مجازات اسلامی در تعدد جنایات اصل بر تعدد دیات است و تداخل امری استثنایی تلقی شده است. در این قانون مواد معدودی به تداخل دیات مرتبط بوده عمدتاً از تحریرالوسیله امام خمینی (ره) اقتباس گردیده است در موارد نادری تداخل ارش در دیه و دیه در ارش از سوی قانون‌گذار پذیرفته‌شده است. با توجه به مسائل اختلافی موجود در خصوص تداخل دیات و اختصاص موادی از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به این موضوع؛ پس از بررسی صور گوناگون تداخل یا عدم تداخل دیات، بر اساس قانون و فتاوی معتبر فقهی شیعه و سنی، در این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی، تلاش شده به زوایای مبهم قانون اشاره‌کرده و نتایج و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که قانون‌گذار در ماده 543 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، شرایط تداخل را در انجام شدن آسیب‌ها با یک رفتار و وقوع آن‌ها در یک عضو و همچنین واحد واقعی یا عرفی بودن آسیب‌های متعدد، منحصر کرده و تمام شرایط مذکور را برای تداخل لازم دانسته است و قانون در تداخل منافع چنانچه منفعت قائم به عضو باشد و براثر جنایت بر عضو زایل شود تداخل منفعت در عضو را جاری دانسته است و صور دیگری از تداخل نیز وجود دارد که در قانون ذکر نشده است.
In the new punishment of law, for any unwarranted or deliberate crime is Diya, but Does Diya also be multiplied by the multiplicity of crimes committed, or are a Diyat paid for all crimes? In diya interference Diego smaller damage in the damage absorbed is greater and the multiplicity of crimes against the Islamic Penal Code of the plurality of interference diyah and is considered something exceptional. The law limited materials related to interference diya mainly from Tahrir Imam Khomeini (RA) is adapted In rare cases, interference report on atonement and atonement in the report is accepted by the legislator. In this paper, due to the differences in the issues of interference and interference crimes diya and allocating the articles of the Penal Code Act 1392 to this topic After reviewing different forms of interference or non-interference in accordance with law and the rulings of Islamic law diya Shiites and Sunnis have tried to obscure aspects of the law is clear Article 543 of the Penal Code interference condition created as a result of injuries unit, and units of real damage being located in a single or multiple injuries the customary unit is considered the And the above-mentioned stipulations is considered to be interference. The laws on conflicts of interest if the interest is vested with the member and the member’s interest in the ongoing crime of interference is known to be eroded and other forms of interference are also not mentioned.