درنگی در جرم انگاری «قاچاق مکالمات تلفنی بین المللی»
محورهای موضوعی : حقوق جزا و جرم شناسی
وحید پایان
1
,
حمیدرضا آدابی
2
*
,
حمید مسجدسرائی
3
1 - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استاد گروه حقوق، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
کلید واژه: : استفاده غیر مجاز, پهنای باند, ارتباطات مخابراتی, قاچاق مکالمات تلفنی, جرایم رایانه ای,
چکیده مقاله :
قاچاق مکالمات تلفنی بین المللی، عنوان مجرمانه پیش بینی شده در ماده 752 قانون مجازات بخش تعزیرات (ماده 24 قانون جرایم رایانه ای) است. علیرغم جرم انگاری این رفتار در قانون جرایم رایانه ای به عنوان یکی از جرائم محض سایبری، هم به جهت تمایز متن این ماده از قسمت جرایم، و هم به دلیل ماهیّت رفتار، نمیتوان بزه مذکور را یک جرم رایانه ای و یا حتی مخابراتی دانست. در اصل، این بزه، نوعی دریافت خدماتی است که به طور انحصاری در اختیار دولت قرار گرفته و این خدمات، رایانه ای و مخابراتی اند؛ از اینرو قاچاق مکالمات تلفنی بین المللی از جهت ماهیّت عمل، با دیگر گونه های قاچاق تفاوتی ندارد ولی به جهت شیوه انجام رفتار و نیز ملاک «مرز» که در قاچاق به عنوان یک عنصر بنیادین مطرح می شود تمایزاتی دارد. این تحقیق به روش توصیفی - تحلیلی تلاش کرده ضمن تبیین مبانی فقهی جرم قاچاق، با خوانشی حقوقی از جرم قاچاق مکالمات تلفنی بین المللی به این نتیجه دست یابد که بزه مذکور ارزش جرم انگاری داشته و در زمره جرایم عمدی محسوب می گردد، به طوری که وجود عنصر «عمد» در برقراری ارتباط مخابراتی با خارج از کشور و «علم» به ایجاد ارتباط از طریق اشغال پهنای باند اینترنت کشور، برای تحقق ارتکاب چنین بزه ای ضروری است. از این رو بزه مذکور با رویکرد افتراقی موجود، نیازمند تقنین از سوی قانونگذار است تا ابهامات و چالشهای آن - هم از جهت تبیین ارکان جرم - برطرف گردد.
nternational Telephone Call Trafficking is a criminal offense stipulated under Article 752 of the Islamic Penal Code (Discretionary Punishments Section), corresponding to Article 24 of the Computer Crimes Act of 2009. Despite the criminalization of this conduct under the Computer Crimes Act as one of the pure cyber offenses, due to both the distinct wording of the article and the nature of the conduct, this offense cannot be classified strictly as a cybercrime or even a telecommunications crime. Essentially, the offense constitutes the unauthorized receipt of services that are exclusively reserved for the state—services that are both computerized and telecommunications-based. Therefore, in terms of the nature of the act, international telephone call trafficking does not differ from other types of smuggling. However, due to the method of commission and the criterion of "borders," which is a foundational element in smuggling offenses, certain distinctions arise. This study, using a descriptive-analytical method, seeks to clarify the jurisprudential foundations of the crime of smuggling, and through a legal interpretation of international telephone call trafficking, concludes that the aforementioned offense is legitimately subject to criminalization and must be considered an intentional crime. It argues that the presence of intent to establish telecommunications contact with a foreign country, along with knowledge of using national internet bandwidth for this purpose, is essential for the materialization of this crime. Therefore, due to the current differential approach, this offense necessitates specific legislation by the lawmaker to resolve its ambiguities and challenges -particularly with respect to the clarification of its criminal elements.
1. آخوند خراسانی، محمدکاظم (بی تا). کفایه الاصول. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
2. آقازاده، علیرضا (1395ش). مطالعه تطبیقی دادرسی کیفری قاچاق کالا در حقوق ایران و ترکیه و عراق. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
3. آقایی نیا، حسین (1389ش). جرایم علیه اشخاص. چاپ پنجم. تهران: نشر میزان.
4. انصاری(شیخ اعظم)، مرتضی بن محمدامین (بی تا). کتاب المکاسب. چاپ تبریز.
5. اعرافی، علیرضا (1393ش). قواعد فقهی. به تحقیق: احمد عابدین‌زاده و دیگران. قم: مؤسسه اشراق و عرفان.
6. الهام، غلامحسین؛ برهانی، محسن (1395ش). درآمدی بر حقوق جزای عمومی. ج1. چاپ دوم. تهران: نشر میزان.
7. الهام، غلامحسین؛ میرخلیلی، سید محمود؛ پرهام فر، امیرمحمد (1393ش). چالش های تعریف جرم قاچاق در نظام حقوقی ایران، فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی. 68. 47-78.
8. اردبیلی، محمدعلی (1384ش). حقوق جزای عمومی. ج1. چاپ شصت و سوم. تهران: نشر میزان.
9. انوری، حسن (138ش). فرهنگ بزرگ سخن. ج6. چاپ دوم. تهران: انتشارات سخن.
10. اپنهایم، آلن (1389ش). سیگنال ها و سیستم ها. ترجمه: قدرت الله سپیدنام. چاپ اول. تهران: علوم رایانه.
11. پارسا، فرزاد؛ حفیدی، وریا (1397ش). جرم انگاری و مجازات قاچاق کالا و ارز در فقه مذاهب اربعه و قانون با تأکید بر قاعده تعزیر. فصلنامه مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب. 1. 1-15.
12. پورقهرمانی، بابک؛ علیزاده سامع، سونیا (1401ش). مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری قاچاق کالا و ارز در ایران. آموزه های فقه و حقوق جزا. 2. 21-40.
13. تانن بام، اندروس (1398ش). شبکه های کامپیوتری. ترجمه: احسان ملکیان و علیرضا زارع پور. ج1. چاپ هفتم. تهران: نص.
14. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1387ش). ترمینولوژی حقوق. چاپ نوزدهم. تهران: کتابخانه گنج دانش.
15. جوان جعفری، عبدالرضا (1389ش). جرایم سایبر و رویکرد افتراقی حقوق کیفری با نگاهی به قانون مجازات اسلامی بخش جرایم رایانه ای. مجله دانش و توسعه. 34. 201-177.
16. دنگ کو، محمدطاهر (1389ش). مبانی سیستم های مخابراتی. تهران: امید انقلاب.
17. ذوالفقارطلب، مصطفی (1396ش). قاچاق کالا و ارز از منظر منابع عقلی استنباط احکام در اصول فقه، دو فصلنامه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی(فروغ وحدت). 48، 40-56.
18. شکریان امیری، حسین؛ حسین نژاد، سید مجتبی (1403ش). واکاوی مبانی فقهی جرم انگاری شنود غیر مجاز در فضای مجازی. پژوهش های فقه و حقوق اسلامی. 76، 122-143.
19. شفیعی علویجه، قاسم؛ نهادی کاشانی، علی (1402ش). مطالعه فقهی حقوقی قرارداد حمل و نقل کالای قاچاق و ید متصدّی حمل و نقل بر مال قاچاق. فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی. 31. 135-164.
20. صانعی، پرویز (1371). حقوق جزای عمومی. ج1. چاپ پنجم. تهران: کتابخانه گنج دانش.
21. عالی پور، حسن (1395ش). حقوق کیفری فناوری اطلاعات. چاپ چهارم. تهران: خرسندی.
22. فاضل لنکرانی، محمد (1416ق). القواعد الفقهیه. قم: چاپخانه مهر.
23. گلدوزیان، ایرج. (1392ش). بایسته های حقوق جزای عمومی. چاپ هجدهم. تهران: نشر میزان.
24. محمدنسل، غلامرضا (1395ش). حقوق جزای اختصاصی جرایم رایانه ای در ایران. چاپ دوم: تهران: نشر میزان.
25. منصورآبادی، عباس (1399ش). مختصر حقوق جزای عمومی. چاپ دوم. تهران: نشر میزان.
26. موسوی بجنوردی، سید حسن (1419ق). القواعد الفقهیه. چاپ اول. قم: نشر الهادی.
27. موسوی، سید مجتبی (1386ش). شبکه های ارتباطات سیار. چاپ دوم. تهران: انتشارات دانش نگار.
28. نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1367ش). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تحقیق شیخ عباس قوچانی. ج22. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
29. هادی فر، داود (1391ش). بازار محتوا: نیاز به ارایه رایانه. ماهنامه دنياى مخابرات و ارتباطات.
30. https://makarem.ir/index.aspx?lid=0
31. https://online.makarem.ir/home/chatpage . 30
32. Feltes, Gretchen, Gale Encyclopedia of American Law, Reference Reviews,2011,206.
33. Garner, Btyan A., Black s Law Dictionary, Ninth Edition, West,2009,1516.
34. Martin, Elizabeth, A dictionary of law. Oxford University Press,2003,466.