تبیین وضعیت علم پزشکی و طب در جهان اسلام عصر عباسی (132-656 ه.ق) و راه‌های انتقال آن به غرب (اروپا)
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
بتول ربیعی
1
,
بشری دلریش
2
,
الهام ملک زاده
3
,
کوروش فتحی
4
1 - دانشجوی دکترای تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
2 - استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
3 - استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
4 - استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه فرهنگیان پردیس حکیم فردوسی، کرج، ایران
کلید واژه: غرب, طب, عصر عباسی, نظریه پخش, دانش پزشکی,
چکیده مقاله :
همانطور که امروزه مطرح است، علم پزشکی یک شبه رشد و توسعه پیدا نکرده است. این علم به علت تلاش میلیون ها نفر در طول تاریخ بشریت شکل گرفته است. در این بین واقعیت این است که یکی از پرچم داران این مسئولیت مقدس (علوم پزشکی) مسلمانان هستند. مسلمانان در فرازهای از عصر عباسی این علم را بیش از هر تمدن دیگری توسعه داده اند. بنابراین در این مقاله تلاش شده است به برجسته کردن این واقعیت که رنسانس اروپا تا حدی مدیون اختراعات و اکتشافات طب اسلامی دوره عباسیان است پرداخته شود و راه های انتقال این علم از شرق به غرب مورد مطالعه اسنادی قرار گیرد. در پژوهش پیش رو جهت تبیین و تحلیل پیشرفت های دانش پزشکی در عصر عباسی و راه های انتقال آن به مغرب زمین "نظریه پخش" به عنوان چهارچوب نظری کار مبنا قرار گرفته است. بر این اساس مبدأ تأثیر گذار در عرصه دانش طب جهان اسلام در عصر عباسی لحاظ شده و مقصد تأثیر پذیر، تمدن مغرب زمین در نظر گرفته شده و راه ها و کانال های انتقال در کنار موانع آن ذکر شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، دانش پزشکی جز اولین علومی بود که جهان اسلام بر اساس داده های پزشکی ایران، هند و یونان آن را فرا گرفت و سپس به بهترین نحو ممکن آن را توسعه و به جوامع دیگر سرایت داد.
As it stands today, medical science did not grow and develop overnight. This science has been formed due to the efforts of millions of people throughout the history of mankind. Meanwhile, the fact is that one of the standard bearers of this sacred responsibility (medical sciences) are Muslims. Muslims, during the Abbasid era, have developed this science more than any other civilization. Therefore, in this article, an attempt has been made to highlight the fact that the Renaissance of Europe is partly indebted to the inventions and discoveries of Islamic medicine of the Abbasid period, and the ways of transferring this science from the East to the West are documentedIn the upcoming research, in order to explain and analyze the progress of medical knowledge in the Abbasid era and the ways of its transfer to the West, the "diffusion theory" is used as the theoretical framework of the work. Based on this, the influential origin in the field of medical knowledge of the Islamic world in the Abbasid era is taken into account, and the influential destination is the Western civilization, and the ways and channels of transmission are mentioned along with its obstacles. The findings of the research show that medical knowledge was one of the first sciences that the Islamic world learned based on the medical data of Iran, India and Greece, and then developed it in the best possible way and spread it to other societies.
_||_