بررسی آلودگی های لجن ناشی از تصفیه پساب کشتارگاه های صنعتی و ارائه راهکارهای عملی جهت کاهش آن(مطالعه موردی کشتارگاه صنعتی مشهد)
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستمصطفی خضری 1 , مسعود منوری 2 , پروین فرشچی 3 , شادی کافی ملاک 4
1 - استادیار دانشکده مهندسی محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - استادیار دانشکده مهندسی محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
3 - استادیار دانشکده مهندسی محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
4 - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
کلید واژه: کشتارگاه صنعتی مشهد- لجن تصفیه,
چکیده مقاله :
لجن به عنوان یک ماده اضافی در فرآیند تصفیه در طولانی مدت باعث ایجاد مشکلات فراوان در سیستم تصفیه می شود و باید جمع آوری گردد و به روشهایی بهداشتی دفن گردد. دفن لجن به رعایت ضوابط خاصی نیازمند است و معمولاً به دلیل رعایت نکردن این ضوابط محیط زیست آلوده می گردد. آلودگی می تواند از طریق آب و خاک به محصولات کشاورزی و انسان منتقل گردد. بهترین راه مهار این مشکلات استفاده بهینه از این ماده زائد می باشد، زیرا این ماده در صورت عمل آوری صحیح می تواند به یک ماده مفید تبدیل گردد. به این منظور، در این تحقیق به بررسی راهکارهایی جهت کاهش آلودگی لجن تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد بعنوان نمونه و استفاده بهینه از آن پرداختیم. پس از انجام چندین مرحله نمونه گیری از لجن حاصل از تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد، آزمایشات میکروبی، شیمیایی، بررسی فلزات سنگین و خوراک دام بر روی لجن به منظور مقایسه آلودگی آن نسبت به استانداردهای زیست محیطی و پی بردن به ارزش این ماده به عنوان خوراک دام، صورت گرفت. نتایج حاصله نشان دادند که از این لجن می توان به عنوان یک بخش تشکیل دهنده خوراک دام استفاده کرد. پس از جیره نویسی با توجه به استانداردهای خوراک دام، کنستانتره تهیه شد و آزمایشات خوراک دام مجدداً برروی آن صورت پذیرفت و نتایج حاصل با سایر خوراکها، از قبیل کنسانتره های تولیدی کارخانجات خوراک دام، سبوس برنج و گندم، کاه و جو، مقایسه شد. پس از رسم منحنی های مربوطه، نتایج نشان دادند کنسانتره تولید شده از لجن تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد دارای ارزش غذایی مناسب به عنوان خوراک دام می باشد. به جرأت می توان گفت که روش پیشنهادی ما، اولین کار تحقیقاتی است که به بررسی لجن حاصل از تصفیه می پردازد و کاربرد این عامل مهم و سرنوشت ساز را در تهیه خوراک دام در نظر می گیرد.
Sludge, as an additional element in the process of treatment will cause numerous problems in long runs. Therefore, it has to be collected and disposed in sanitary ways. Disposing the sludge requires certain rules and it is often polluted by not following the environmental rules. Pollution will be transferred to human and agriculture crops through water and soil. The best method to control this problem is to utilize that material in an efficient way. In this paper, we proposed an efficient method to decrease the pollution of sludge obtained from Mashhad slaughter house, as an applicable sample, and we tried to optimize its usage in an efficient application. We sampled the sludge, obtained from the treatment process in Mashhad slaughter house, for several times. Then, we carried out the relative tests such as: chemical pollution (BOD, COD, PH, Nitrate, and phosphate), heavy metal (As, Hg, Ni, Mn, Cu, Pb, Cr, Cd, Co), microbiology pollution, and animal feeding tests on the sludge samples. The obtained results indicate that the sludge could be utilized as animal feed. We prepared the cattle ration by using the utilized sludge as a portion. After cattle ration, the animal feed was prepared together with sludge and other elements. For measuring the value of the obtained ration, different experiments were conducted and outcome was compared with other factories' concentrated animal feed obtained forms such as: rice bran, wheat bran, straw, sugar beet pulp and barley. By drawing the relative curves, results showed that, the sludge obtained from Mashhad slaughter house satisfied the animal feed standard rules and perform better than other factories' products. To the best of our knowledge, our proposed method is the first research which studies the sludge obtained from the treatment process and tries to utilize its application efficiently in an animal feed ration which is very important and significant applicable research work.
[1] مرکز تحقیقات زیست محیطی خراسان, اداره محیط زیست خراسان, 1379, ”بررسی سیستم های رفع آلودگی آب در صنایع عمده منتخب مصرف کننده آب در سطح استان خراسان,شامل گروه کشتارگاهها“.
[2] کلمان بودا ، 1379 ،”خوراکهای غیرمعمول در تغذیه حیوانات“ ، ترجمه علی رضا جعفری صیادی ، انتشارات دانشگاه گیلان.
[3] Martens,Wolfram,Bohm,Reinhard,2006,“Public health aspects connected to the use of sludge on land,”Hohen university.
[4] فرزادکیا، م، 1378 ، ” ارائه الگوهای مناسب جهت تثبیت لجن فاضلاب شهر تهران “، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشت درمانی تهران، دانشکده بهداشت.
[5] مؤمنی, ل, 1380, ” ارائه طرح مدیریتی لجن فاضلاب شهری(مطالعه موردی تصفیه خانه شهرک قدس) “, پایان نامه کارشناسی ارشد, دانشگاه تهران, دانشکده محیط زیست.
[6] هاشمی، م، 1375, ”کاربرد فضولات حیوانی در تغذیه دام،,طیور و ماهی“, انتشارات فرهنگ جامع.
[7] Gauris.Mittal,2005,“Treatment of waste water from abattoirs before land application-a review”,school of engineering, university of Guelph,Canada.www.sciencedirect.com
[8] فضائلی نژاد ، 1384، ”اصول بهداشت دام و طیور“، انتشارات پرتو واقعه تهران.
[9] ساعدی، ه و همکاران، 1371, ”اصول تغذیه دام وطیور“, جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران.
[10] نوریان، الف و همکاران، 1385، ”اصول تجزیه خوراک دام و طیور“، انتشارات دانشگاه راضی.
[11] مکدونالد ،الف، گرین هال، م، 1379، ”تغذیه دام“، ترجمه بهمن نویدشاد و علی رضا جعفری صیادی، انتشارات فرهنگ جامع تهران.
[12] گاگیک بدلیانس قلی کندی، 1381، ”طراحی فرایندهای فیزیکی,شیمیایی و بیولوژیکی تصفیه فاضلاب“, انتشارات صنعت آب و برق.
[13] G.Nicoline,etal,1996,“Pathogenic microorganism in slaughter house sludge-a survey”,International journal of food microbiology,volum33,Issues 2-3,pages245-256
[14] وسلی.ان.ایویینگ,1380, ”راهنمای خوراکهای دام و طیور“, ترجمه عبدالرضا کامیاب, انتشارات حق شناس.
[15] Vries MPC de and KG.Tiller,2006,“the effects of sludge from two Adelaide sewage treatment plants on the growth of and heavy metal concentrations in lettuce, Australian journal of experimental Agricultural 18/901-143-147