کاربرد الگوی ارزش‌گذاری انتها-باز در برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستمهکامه موسی سروشی 1 , محمد کاوسی کلاشمی 2 , محمدحسین منهاج 3
1 - کارشناس ارشد توسعه روستایی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران.
2 - استادیارگروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران.
3 - استادیارگروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران. *(مسوول مکاتبات)
کلید واژه: ارزش‌گذاری مشروط, اکوتوریسم, تمایل به پرداخت, روستای جواهرده, هکمن دو مرحلهای,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ارزش اکوتوریستی این روستا از روش هکمن دو مرحله ای استفاده شد. به این منظور با استفاده از داده های بدست آمده از پرسش نامه های پیش آزمون و به کارگیری رهیافت نمونه گیری میشل و کارسون، تعداد 220 نفر بازدید کننده به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با بازدیدکنندگان روستای جواهرده در بهار سال 1394 جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای رضایت از امکانات تفریحی و رفاهی، درآمد ماهیانه خانوار و جنسیت در سطح خطای یک درصد و متغیر سن در سطح خطای ده درصد، فقط بر میزان تمایل به پرداخت تأثیر معنی دار داشتند؛ در حالی که متغیر تجربه شب مانی در سطح خطای ده درصد، و متغیرهای تعداد دفعات بازدید سالیانه و شاخص نگرشی بازدیدکنندگان در سطح خطای یک درصد در مرحله اول (وجود تمایل به پرداخت) و همچنین در مرحله دوم (میزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان) تأثیر معنی دار داشتند. مقدار انتظاری تمایل به پرداخت هر خانوار بازدید کننده برای هر بازدید از این روستا معادل با 37613 ریال برآورد شد.
This study presents an application of the open-ended approach to estimate the ecotourism value of Javaherdeh Village in Mazandaran province. The Two-stage Heckman Method was used to analysis data for separating the factors affecting the existence of willingness to pay (WTP) of visitors and factors affecting the amount of willingness to pay for the Javaherdeh village. Therefore, using data from the pre-test questionnaires and Mitchell and Carson approach, 220 visitors were determined as the study sample. Requested data set were obtained by completing questionnaires and interviewing with individuals who visited the mentioned village in spring 2015. The results showed that the variables including satisfaction with welfare and recreational facilities, household monthly income, and gender were statistically significant at 1% level; variable of age was statistically significant at 10% level affecting on the amount of willingness to pay only; While overnight staying experience was statistically significant at 10% level and variables including the number of annual visits and visitors attitude index were statistically significant at 1% level in the first stage (existence of WTP) and also in the second stage (amount of WTP). The expected willingness to pay of each household for each visit was estimated equivalent to 37,613 Rials.
1- DHV Consulting Engineers (1979), Guidelines for Rural Centre Planning. New York: Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (ESCAP).
2- سراقی، ع.، ملکی، ح. و ابوالفتحی، د. (1387). نقش جاذبه‌های اکوتوریستی در توسعه گردشگری نهاوند با تأکید بر مدل SWOT. فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 11، صفحه 133.
3- منشیزاده، ر. و نصیری، ف. گردشگری روستایی. شارپلی، جولیا و شارپلی، ریچارد. نوع کتاب: ترجمه، شماره چاپ:1، تهران، انتشارات منشی (کانون اسلامی انصار). 1380.
4- Vaze, P. 1998. System of Environment and Economic Accounting (SEEA). Chapter 13 London: ONS, U.K.
5- روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان رامسر،1393.
6- خداوردیزاده، م.، حیاتی، ب. و کاوسی کلاشمی، م. 1387. برآورد ارزش تفرجی روستای توریستی کندوان آذربایجان شرقی با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط. علوم محیطی، سال 5، شماره 4، صفحه 52-43.
7- Heal.G.M., et al. 2005. Valuing Ecosystem Services .Toward Better Environmental Decision-Making. The National Academies Press, Washington, D.C.
8- Hanemann, W. M. (1994). Valuing the environment through contingent valuation. Journal of Economic Perspectives, 8(4), 19-43.
9- Xuewang, D., Jie, Z., Ruizhi, Z., Shien, Z. & Min, L. 2011. Measuring recreational value of world heritage sites based on contingent valuation method: A case study of Jiuzhaigou. Chinese Geographical Science, 21(1):119-128.
10- Majumdar, S., Deng, J., Zhang, Y. & Pierskalla, Ch. 2011. Using contingent valuation to estimate the willingness of tourists to pay for urban forests: A study in Savannah, Georgia. Urban Forestry & Urban Greening, 10: 275–280.
11- Ataei, S., Joolaie, R., Fatahi-Ardakani, A., Amirnejad, H. & Shirani Bidabadi, F. 2013. Estimating the recreational value of wilderness areas in the tourist season with contingent valuation method (Case Study: Sadiq Abad. International Journal of farming and Allied Science. 1112-1117.
12- Kiami. F., Allahyari. M.S. & Kavoosi-Kalashami. M. An investigation on the recreational value of Masouleh village, Iran. Published online: 12 Sep 2015. DOI: 10.1080/21568316.2015.1076508
13- کاوسی کلاشمی، م.، شهبازی ح. و ملکیان، آ. 1388. برآورد ارزش تفریحی تفرجگاهها با استفاده از روش دو مرحله ای هکمن مطالعه ی موردی: بوستان محتشم شهر رشت. مجله ی تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد1،شماره1، صفحه137_149.
14- خداوردیزاده، م.، راحلی، ح.، کاوسی کلاشمی، م.، رضازاده ع. و خرمی، ش. 1389. کاربرد روش هکمن دومرحلهای در برآورد ارزش تفریحی روستای اشتبین. فصلنامه روستا و توسعه، سال 13، شماره 1، صفحه 111-130.
15- راحلی، ح.، خداوردیزاده، م. و نجفی علمدارلو، ح. 1389. برآورد ارزش تفرجی روستای بند ارومیه به روش ارزش‌گذاری مشروط. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد2، شماره 4، صفحه 62-49.
16- موسوی، س. ن و رجبی. م. 1391. کاربرد الگوی پروبیت رتبهای در تحلیل عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت گردشگران روستای ابیانه. پژوهشهای روستایی، سال3. شماره 4، صفحه 31-58.
17- لیاقتی، ه.، نعیمیفر، ا. و مبرقعی دینان، ن. 1392. برآورد ارزش تفریحی منطقه کوهستانی توچال با استفاده از الگوی اقتصادسنجی دومرحلهای هکمن. محیطشناسی،سال 39، شماره4، صفحه17_28.
18- خداوردیزاده، م.، حیاتی، ب.، راحلی، ح. و کاوسی کلاشمی، م. 1394. برآورد ارزش تفریحی و تعیین عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان کلیسای سنت استپانوس به روش هکمن دو مرحلهای. علوم و تکنولوژی محیط زیست. شماره 65. صفحه 105-116.
19- Cumming,R.G.,et al.1986.Valuing environmental goods.A state of the arts assessment of the contingent valuation method. Totowa,N.J: Roweman and Allanheld.
20- Briscoe,J.,deCastro.,et al.1990.Toward equitable and sustainable rural water supplies. A contingent valuation.
21- Hanemann,W. M. 1991. “Willingness to pay and willingness to accept .How much can they differ?” American Economic Review. 81:635-47.
22- Carson, R.T., et al. 1995. A Bibliography of Contingent valuation studies and Papers, La Jolla, CA: NRDA Inc.
23- Heckman, J. (1976). “The common structure of statistical models of truncation, sample selection and limited dependent variables and a simple estimator for such models”. Annals of Economic and Social Measurement. 5(4): 475-492.
24- Greene. W.H .1993. Econometric analysis. Second edition. New York: Macmillan.
25- Mcdonald. J. F & Moffitt. R. A. 1982. The uses of Tobit analysis. Review of Economic and Statistics. Vol. 62: 318-321.
26- Judge, G., Hill, C., Griffiths, W., Lee, T. & Lutkepol, H. 1982. Introduction to the theory and practice of econometrics. New York: Wiley.
27- فتاحی، ا. و فتح زاده، ع. (1390). ارزش‌گذاری حفاظتی حوزه‌های آبخیز با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط (مطالعه موردی: تالاب گمیشان). مجله علوم و مهندسی ایران، سال 5.
28- Mitchell, R. & Carson, R. 1989. Using Surveys to Value Public Goods: The Contingent Valuation Method. Johns Hopkins University Press for Resources for the Future, Washington DC.
29- صدیقی، ح. و روستا، ک. 1382، بررسی عوامل تأثیرگذار بر دانش کشاورزی پایدار ذرتکاران تمونه استان فارس. فصلنامه علوم کشاورزی ایران. سال34، شماره 4، صفحه 913-924.
30- سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری شهرستان رامسر، 1394.
31- حیاتی. ب، احسانی. م، قهرمان زاده. م، راحلی. ح و تقی زاده. م. 1389. عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان پارکهای ائلگلی و مشروطه شهر تبریز: کاربرد روش دو مرحلهای هکمن. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی). جلد 24. شماره 1، صفحه 91- 98.
32- گودرزی، م. 1392. تعیین ارزش حفاظتی سواحل دریای خزر با استفاده از روش تمایل به پرداخت افراد و الگوی دو مرحلهای هکمن )مطالعه موردی: سواحل بابلسر(. نشریه حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی جلد1، شماره1. صفحه 69-84.
_||_