ارزیابی و رتبه بندی برخی از مؤلفه های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان وکارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC

محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری

عباس معروف نژاد ¹ , لاله خواجوی نیا ²

1 - استادیار،گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ماه شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماه شهر، ایران
2 - کارشناسی ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ماه شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماه شهر، ایران

تاریخ دریافت : 1399/03/31 تاریخ پذیرش : 1399/05/05 تاریخ انتشار : 1399/05/01

کلید واژه: حکمروایی خوب شهری, مناطق شهری, شرق کلانشهر اهواز, مدل MABAC,

چکیده مقاله :

حکمروایی خوب شهری رویکرد جدیدی در فرایند مدیریت شهری می‌باشد که ساختارهای سنتی و متمرکز مدیریت شهری را به چالش کشیده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر بررسی و رتبه‌بندی برخی مؤلفه های حکمروایی در مناطق چهار گانه شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان و کارشناسان پرداخته است. شش مولفه انتخابی مورد پژوهش، مشارکت، عدالت محوری، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، اثربخشی-کارآیی و امنیت بوده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شرق کلانشهر اهواز و کارشناسان می‌باشند. حجم نمونه شامل 13نفرازکارشناسان و383 نفر از شهروندان بوده است. با استفاده از آزمون کولموگرف-اسمیرنف نرمال بودن توزیع داده‌ها و وزن دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی MABAC انجام شده است. نتایج پژوهش بر اساس میانگین کل شاخص‌ها از نظر شهروندان و کارشناسان محاسبه گردید که سه شاخص اثربخشی-کارآیی، مشارکت و پاسخگویی در تمام مناطق شرقی شهر بالاتر از حد متوسط (5/2) به ترتیب با امتیاز 99/2 و68/2و 64/2 بوده است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک MABAC، نشان می‌دهد منطقه سه شهری کلانشهر اهواز با مقدار Si (مقدار نهایی تابع معیارگزینه‌ها) 155/0در رتبه اول و به ترتیب مناطق هشت، یک و هفت با 074/0، 010/0و 031/0- در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفته‌اند.

چکیده انگلیسی:

Abstract:Good urban governance is a new approach In the process of urban management that traditional and centralized structures of urban management has challenged. According to importance of subject, the purpose of the present study, ranking and evaluation some components of governance in eastern urban region of ahvaz metropolis from the point of view of citizenship and experts. Six selected component of the study: Participation, Pivotal Justic, Accountability, Responsibility, Effectiveness-Efficiency and Security.The research method is applied in terms of purpose and its method is descriptive-analytical. The statistical population has been citizenships living in eastern urban region of ahvaz metropolis and relevant experts. Sample size included have been 13experts and 383 citizens. Using the kolmogorov-smirnov test normal distribution of data and friedman nonparametric test average ranking of each research component and weighting of variables by shannon's entropy model and data analysis was performed using MABAC ranking technique. The research resultsof based on the total average indicators from the citizenships point of view and experts was calculated that three indicators of effectiveness-efficiency, participation and accountability in all eastern regions of the city is higher than average (2/5), respectively with score of 2/99, 2/68 and 2/64. Also shows the results the MABAC technique: region three urban ahvaz metropolitan with the value (Si) 0/155 the first rank and respectively, regions eight, one and seven with 0/074,0/010 and -0/031 are between the two and fourth rank in terms of examined indicators.

منابع و مأخذ:

- اکبرزاده، فرحناز. موسی زاده، حسین. خداداد، مهدی. موسی زاده، حسن. (1397). بررسی عملکرد مدیریت شهری گرگان با رویکرد حکمروایی خوب شهری. فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، دوره1، شماره2،صص 153- 139.

- برک پور، ناصر. اسدی، ایرج. (1395). مدیریت وحکمروایی شهری، انتشارات دانشگاه هنر، چاپ سوم. تهران ،258صفحه.

- توکلی نیا، جمیله. شمس پویا، محمد کاظم. (1396). به سوی حکمراویی اجتماع محلی؛ کوششی در معرفی موضوعات و عرصه‌های کلیدی مورد پژوهی: محله درکه. فصلنامه آمایش محیط، دوره 10، شماره 37، صص216-195.

- حسینی، سید هادی. (1395). تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب شهریبا تاکید بر نظرات شهروندان و مدیران مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه. فصلنامه مطالعات شهری، شماره20،صص52-43.

- حکمت نیا،حسن. ملکی، محمد. موسوی، میر نجف. افشانی، علیرضا.(1396). سنجش میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران (مطالعه موردی: شهر ایلام). فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره49، شماره3،صص 619-607.

- حمیدی پور، زینب. رستگاران، آمنه. سواری، محمد. سیاحی، علی. مرادی، پرویز. (1396).گزیده اطلاعات مناطق، نواحی و محلات شهر اهواز، معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری کلانشهر اهواز، 78صفحه.

- رضایی، میثم. شمس الدینی، علی.(1398). تحلیلی بر رابطه حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در فضای شهری (مورد مطالعه: شهر فردوسیه-شهرستان شهریار). فصلنامه آمایش محیط، دوره12، شماره 45،صص 48-25.

- زندیه، الناز. (1396). بررسی عملکرد شهرداری در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب شهری نمونه موردی: شهرداری شهر ملایر. فصلنامه آمایش محیط، دوره10، شماره39، صص 76-59.

- سجادی، ژیلا. یارمرادی، کیومرث. کانونی،رضا. حیدری، مرتضی. (1396). نقش حکمروایی شایسته در ارتقاء کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان مطالعه موردی:محله باغ فردوس منطقه یک شهر تهران، دوفصلنامه پژوهشهای بوم شناسی شهری.دوره8، شماره1، صص 108-95.

- شمس، مجید. هاشمی بیستونی، محمود رضا. (1398). اولویت بندی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی.دوره8/، شماره29، صص 92-81.

- علیزاده، هادی. نعمتی، مرتضی.کامران، رضایی جعفری. (1394). تحلیلی بر معیارهای حکمروانی خوب شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، شماره 24. صص 105-128.

- مرادی، ثروت اله. کریمی، آرام. تابعی، نادر.(1396). توسعه پایدار محله‌ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: محلات منطقه شش شهرداری تهران). فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره6، شماره 22، صص36-21.

- Abrahamsen, R. (2004). Disciplining Democracy :Development Discourses and Good Governance in Africa. The International Journal of African Historical Studies,.37(3), pp. 577-579

- Blair, H. (2000). Participation and Accountability at the Periphery: Democratic Local Governance in Six Countries.Journal World Development, 28(1),pp21-39

- Dragan,P,. & Goran, C,. (2015).The selection of transport and handling resources in logistics centers using Multi-Attributive Border Approximation area Comparison (MABAC). Journal Expert Systems with Applications.24(6):pp 3016-3028.

- ESA-UN. (2009).World Population Prospects: The 2007 Revision Population Database .http :// esa.un.org/unup (Last accesed on June 2010).

- Morita, Sachiko and Zaelke,(2007) Rule of law, Good Governance and Sustainable Development. Routledge,London Ec4p4EE.

- Rumi, A. (2010). Capacity building of municipal functionaries for good governance in Uttarakhand, India. Habitat International,Vol 34, pp: 386-391

- Stewart, K. (2006). Designing good urban governance indicators: The importance of citizen participation and its evaluation inGreater Vancouver,Cities,(23)3pp:196–204.

- UNDP, Human development report .(2002& 2009). United Nations Development Programme

- Van marssing.E, bolt.G, van kempen. D. (2006). Urban governance and social cohesion: effects of urban restruction in to dutch cities. Cities, 23, pp: 279-290