مکان یابی پارکینگ‌های طبقاتی با استفاده از تکنیک همپوشانی وزن‌دار: مطالعه موردی شهر مراغه

محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری

مصطفی دیزجی ¹ , علی آذر ²

1 - دانش آموخته گروه برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.
2 - عضو هیات علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1398/02/24 تاریخ پذیرش : 1398/04/18 تاریخ انتشار : 1398/08/15

کلید واژه: GIS, مکان یابی, مراغه, مطلوبیت, پارکینگ طبقاتی,

چکیده مقاله :

کلیه کاربریهای شهری به صورت مستقیم یا غیر مستقیم وابستگی زیادی به پارکینگ دارد. پارکینگ‌های طبقاتی، یکی از راهبردهای پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای محسوب می‌شوند. هدف اصلی این تحقیق تعیین مکان‌های مناسب برای ایجاد پارکینگ‌های طبقاتی با استفاده از روش همپوشانی وزن‌دار در محیط GIS در شهر مراغه است. نوع تحقیق حاضر، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد. برای نیل به اهداف پژوهش، شاخص های مربوط مکان یابی پارکینگ طبقاتی بر اساس مطالعات اسنادی جمع‌آوری گردیده و سپس با استفاده از طیف لیکرت وزن بندی انجام گردیده و نهایتاَ با استفاده از نرم افزار Arc-GIS و در محیط همپوشانی وزن دار، خروجی نقشه‌ها و پهنه‌های مناسب برای استقرار محل احداث پارکینگ طبقاتی در سطح شهر مراغه مشخص گردیدند.تجزیه و تحلیل نقشه های خروجی در محیط GIS نشان می‌دهد که 6.54 درصد از مساحت بخش مرکزی شهر با مطلوبیت خیلی زیاد، 21.51 درصد مطلوبیت زیاد ، 33.73 درصد با مطلوبیت متوسط، 21.29 درصد مطلوبیت کم و 16.93 درصد با مطلوبیت خیلی کم برای احداث پارکینگ می باشند. همچنین نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بافت مرکزی شهر مراغه با توجه به تراکم بالا و حجم عظیم کاربری های سفرساز و همچنین ارزش بالای زمین، دارای بیشترین ظرفیت برای مکان یابی پارکینگ‌های طبقاتی می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

All urban land is directly or indirectly dependent on parking. Hence, these levels are very important in urban planning. Parking is one of three main elements in urban transportation. In this study, it is tried to take place more locate spatial dimensions. The main objective of this study was to determine the right places to create multistory parking by using weighted overlay in GIS environment in the city of Maragheh. To achieve this objective, characteristics such as density, type of applications, the price of land, access and traffic flow were used. The criteria for locating multistory parking were standard of travel production centers following the criteria of educational zone, sports zone, commercial and service area, industrial zones, recreational areas - cultural, health zone, population density and building density with the sub-criteria as; access to the following criteria main artery and the main street and finally land use compatibility with the sub-criteria such as education, commercial, office and so on.

منابع و مأخذ:

1. اسکندری، مهدی و همکاران(1392)، « ارائه یک مدل کمی برای مکان یابی پارکینگ های غیرحاشیه‌ی بر روی شبکه حمل ونقل شهری»، پنجمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد.

2. پورمحمدی، محمدرضا (1386)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تهران، انتشارات سمت، چاپ سوم. تهران.

3. حاجی حسینلو، منصور (1389)، «تاثیر پارکینگ‌های حاشیه‌ای بر جریان ترافیک شبکه‌های درون شهری با استفاده از نرم افزار Aimsum»، دهمین کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک.

4. رزاز، احسان. محسنی‌‌فر، هانی. حامدی، وهاب (1387)، یکپارچه سازی سیستم حمل و نقل عمومی به روش AHP مطالعه موردی شهر تبریز، چهارمین کنفرانس مهندسی عمران.

5. رنجبرفرد، مینا؛ اعرابی مقدم، حوریه (1398)، سیستم پشتیبان تصمیم گیری به منظور مکان‌یابی پارکینگ‌های طبقاتی در محیط شهری، مورد مطالعه: شهر تهران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی)، دوره 19، شماره 52، صص 277-257.

6. سلیمانی، علی‌رضا (1393)، «مکان‌یابی پارکینگهای طبقاتی برای CBD شهرهای میانه اندام با ابزار GIS نمونه موردی مراغه»، فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس، سال 6، شماره20، صص 117-135.

7. شاهی، جلیل، (1386)، » مهندسی ترافیک «، چاپ هفتم، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.

8. صادقی دروازه، سعید؛ قاسمی، احمدرضا؛ رسولی تیله‌نوئی، ندا؛ شول، عباس (1396)، پارکینگ‌های مکانیزه با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر قم)، فصلنامه علمی و پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری، شماره6،صص 127-111.

9. عباسی کلکانی، فرح و سید حسینی، سید محمد(1390)،« گسترش روش مکان یابی پارکینگ‌های عمومی با استفاده از GIS در کلانشهرها، فصل نامه هویت شهر، شماره هشتم، سال پنجم، صص 47-57.

10. قاضی عسکری نایینی، آرمان(1383)،«ارایه مدل مناسب برای مکان یابی پارکینگهای عمومی در GIS»، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه GIS&RS دانشگاه شهید بهشتی تهران.

11. قریب، فریدون (1384)، شبکه ارتباطی در طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران.

12. قنبری، حکیمه (1387)، توزیع و کارکرد بهینه پارکینگ‌های عمومی در شبکه حمل و نقل شهری با تاکید بر مکان‌یابی آنها با استفاده از GIS، نشریه مهندسی ترافیک، سال نهم، شماره 38.

13. متکان، علی اکبر؛ شکیبا، علیرضا؛ پورعلی، سید حسین و عبادی، عیسی، (بهار 1388)، »تصمیم‌گیری قطعی و فازی در مکان یابی پارکینگ‌های عمومی طبقاتی«، علوم محیطی، سال ششم، شماره سوم، ص 207.

14. خلیلی مرتضی و همکاران(1391)، «کاربرد تکنیک تصمیم‌گیری تاپسیس در مکان‌یابی پارکینگ‌های مکانیزه شهری (مطالعه موردی منطقه 8 تهران»، چهارمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد، دانشگاه مشهد.

15. حصیری، افسانه (1388)، مزارات «مراغه»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 137،  ص 95-102.

16. مهندسین مشاور نقش محیط(1385)، طرح جامع مراغه، جلد اول، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجان شرقی، تبریز.

17. institute of Transportation Engineers Cooperative Research Program (TCRP), 1987, Parking Generation, Transit 2003, Parking Management and Supply, report95, Sponsored by the Federal Transit Administration.

18. David A. King & Jesse M. Keenan (2012), the center for urban real state, Real Estate Development Program, Columbia University

19. Zimbler, Robin (2016), A publication of the Governor’s Office of Smart Growth, Governor’s Office of Smart Growth, pp1-46.

20. Y. M. I. Dirikckx, and L. P. Jennergren) 1975)"An Analysis of the Parking Situation in the Downtown Area of West Berlin", Transportation Research, Vol. pp. 1-11.

21. Z. Wang, Z. Tan, and H. Xu, (2008)  "Location Model and Algorithm of Public parking Facilities".International Conference on Intelligent Computation Technology and Automationpp.598-602.

22. http://www.originalgreen.org/2016/blog/the-importance-of-on-street.html

23. http://www.parking-net.com/2016/about-parking