مکان یابی اسکان موقت پس از زلزله (مطاله موردی شهر اصفهان )

محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری

سارا کریمپور ¹ , مهدی مومنی ²

1 - گروه جغرافیا واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
2 - گروه جغرافیا، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

تاریخ دریافت : 1394/11/02 تاریخ پذیرش : 1395/01/16 تاریخ انتشار : 1395/11/13

کلید واژه: تحلیل سلسله مراتبی فازی, شهر اصفهان, اسکان موقت, سیستم اطلاعات مکانی (GIS),

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر بر آن است تا مکان‌‌های بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از زلزله‌ای احتمالی را در شهر اصفهان، که در آن پتانسیل و قابلیت اسکان سریع افراد آسیب دیده از بحران زلزله وجود داشته باشد مورد پیش بینی قرار داده و با برنامه-ریزی صحیح و علمی، مدیریت بحران زلزله را با ایجاد تسهیلات لازم جهت شناخت مکان‌های مناسب اسکان موقت یاری نماید. نوع پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی است و روش مطالعه پژوهش با توجه به ماهیت و موضوع تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. در این مطالعه با استفاده از معیارهای اساسی مانند کاربری‌های ناسازگار و سازگار، دسترسی و تراکم جمعیتی و ترا فیکی با استفاده از روش تحلیل گسترش یافته چانگ (AHP) و بهره‌گیری از منطق فازی معیارهای تعیین شده توسط کارشناسان و متخصصین وزن دهی شد و در نهایت توسط تحلیل‌های فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بصورت وزنی همپوشانی شدند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد مناطق حاشیه زایندرود که دارای فضاهای باز کافی و در عین حال سازگار با کاربری های اطراف می باشند، دارای پتانسیل نسبتاً بهتری برای استقرار آسیب دیدگان هستند، در مقابل مناطقی مانند بخش‌های شمالی شهر به جهت عدم وجود کاربری‌های امدادی و بیمارستانی و عدم فضای کافی و دارای ارزش برنامه‌ریزی، دارای کم‌‌ترین قابلیت ممکن برای برنامه‌ریزی اسکان موقت زلزله زدگان می باشند.

چکیده انگلیسی:

Since the most basic needs of earthquake victims is to have a shelter and that after the earthquake, we can’t quickly provide suitable places for earthquake victims, before the occurrence of such crises, we should provide appropriate places in terms of (urban accessibility, security, avoidance of risk prone areas, etc.) for such victims. Therefore, the present study is to predict the best places for temporary housing of victims of the potential earthquake in the city of Isfahan. The type of this research is practical and the method of it is analytical documentary. In this study, by using basic standards of compatible and incompatible applications, accessibility and density of population and traffic by using the method of network analysis (AHP) and the use of fuzzy logic, standards set by the experts were measured and finally by the fuzzy analysts of geographic information system (GIS) were overlapped on weight. The results of this study indicate that parts of the area with sufficient open spaces and at the same time compatible with surrounding land uses have relatively better potential for establishment of victims. In return, regions such as the northern parts of the city due to the lack of rescue and rehabilitation uses and absence of adequate and valuable planning space have the least possible capacity of planning for temporary housing of earthquake victims.

منابع و مأخذ:

1. اسلامی، علیرضا (1385)، "مکان‌یابی مراکز امدادو اسکان" دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه طبیعی

2. اسلامی، علیرضا (1385)، مکان یابی مراکز امداد و اسکان نمونه موردی منطقه شهرداری تهران

3. اشراقی، مهدی (1385)، مکانیابی اماکن اسکان موقت جمعیت‌های آسیب دیده از زلزله با بهره گیری از سامانه‌ی اطلاعات مکانی مطالعه‌ی موردی منطقه‌ی 2 شهرداری تهران.

4. اشراقی، مهدی (1386)، مکان‌یابی اماکن اسکان موقت جمعیت‌های آسیب دیده اززلزله با بهره‌گیری از سامانه‌های اطلاعات مکانی (مطالعه موردی منطقه 2 شهرداری تهران)

5. امیدوار، بابک و نوجوان، مهدی و برادران شرکاء، محمد (1388)، مکان یابی اسکان موقت مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران با استفاده از GIS

6. مشهدیزاده دهاقانی، ناصر. (1378). تحلیلی از ویژگـیهـای برنامـه‌ریـزی شـهری در آسیب معابرهای ارتباطی ـ بررسی شبکه‌های اجتماعی شهری و ترافیکی ایران". تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ سوم.

7. نوجوان مهدی، امیدوار، بابک و اسماعیل صالحی (1391). مکان‌یابی اسکان موقت با استفاده از الگوریتم‌های فازی؛مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران، مجله مدیریت شهری، شماره 31، بهار و نابستان 1392، 221-205

8. نوجوان، مهدی (1390). کاربرد الگوریتم‌های فازی در مکان‌یابی بهینه اسکان موقت – مطالعه موردی منطقه یک شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران

9. قائد، رحمتی؛ سلطانی‌فر، لیلا. (1386)، "تحلیلی بر سازمانی فضائی بخش مرکزی شـهر اصفهان". فصلنامه فنی تخصصی سازمان نظام مهندسی اصفهان، سال 16، ش 152.

10. عبداللهی، مجید (1380)، مدیریت بحران در نواحی شهری، تهران: انتشارات سازمان شهردار یهای کشور، چاپ دوم.

11. عبدالهی، مجید (1383)، مدیریت بحران در نواحی شهری، انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاری‌های کشور، چاپ سوم، تهران

12. عبدالهی، مجید (1383)، مدیریت بحران در نواحی شهری، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، چاپ سوم، تهران

13. Lantada Nieves, Pujades Luis, Barbat, Alex (2008), Vulnerability Index and Capacity Spectrum Based Method for Urban Seismic Risk Evaluation, Journal of Nathazards, DOI

14. Sule Tudes, Nazan Duygu Yigiter(2010), Preparation of land use planning model using GIS based on AHP, Case study Adana-Turkey, Bull Eng Geology Environment, 69: 235-245

15. United Nations office for the coordination of humanitrain affairs ( OCHA),(1995): the use of military and Defense Assets in relief operatio