ژئوشیمی زیست محیطی رودخانۀ زرجوب واقع در شهرستان رشت (استان گیلان)
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستزهرا ب بهاری چهارده 1 * , شهروز حق نظر 2
1 - دانش آموخته کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
2 - استادیار گروه زمین شناسی دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
کلید واژه:
چکیده مقاله :
رودخانۀ زرجوب در شمال ایران، استان گیلان و در محدودۀ شهرستان رشت واقع شده است. در طی مطالعه، در 5 نقطه از آب ورسوب رودخانۀ زرجوب نمونه برداری شد. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی بر روی رسوب و آب رودخانۀ زرجوب مشخص گردید که هیچ آلودگی زیست محیطی در رسوب رودخانه وجود نداشته اما آنالیز آب رودخانه نشان می دهد که عناصر کادمیم، کبالت، جیوه، منگنر، نیکل و روی در تمام نمونه های آب به خصوص در منطقۀ شهر صنعتی رشت و پل گلسار به طرف پیربازار بیشتر از استاندارد WHO و استاندارد آب ایران است. روند تغییرات غلظت این عناصر، تحت تأثیر ورود فاضلابهای شهری خانگی و صنعتی بوده. غلظت این عناصر در طول مسیر رودخانه (قبل، داخل و بعد از شهر رشت) دارای تغییرات نامنظم است. مقدار BOD آب رودخانه به جز یک ایستگاه در همۀ ایستگاه ها از استاندارد ایران بیشتر است که علت آن ورود فاضلاب صنعتی و خانگی و بیمارستانی در طول مسیر رودخانه می باشد. مقدار COD در تمام ایستگاه ها بیشتر از استاندارد آب ایران است که در منطقۀ گلسار به پیربازار تقریباً 30 برابر استاندارد است و این نشانۀ آلودگی بسیار شدید آب رودخانه است. فلزات سنگین موجود در آب های آزاد وارد بدن ماهیان و سایر آبزیان می گردد و در بدن آنها تجمع می کند و همچنین تجمع عناصر سنگین در بافت گیاهان که سرانجام وارد زنجیرۀ غذایی می شود می تواند علت گسترش سرطان گوارش و بیماری های غدد درون ریز در استان گیلان باشد
Zarjoob River is located in north of Iran, Guilan province, Rasht city limits. During the study, the water and sediments of Zarjoob River were sampled in 5 places. According to geochemical studies on sediment and water of Zarjoob River it was found that there is no environmental contamination in river's sediment but the analysis of river's water shows that the existence of elements of Cadmium, Cobalt, Mercury, Manganese, Nickel and Zinc in all samples of water specially in Rasht industrial city region and Golsar Bridge to Pirbazar are more than WHO standard and water standard of Iran. These elements' concentration changes process is affected by the arrival of urban- domestic and industrial wastewater. The concentration of these elements along the river (before, inside, and after Rasht city) has irregular changes. The amount of BOD of river's water in all stations except in one of them is more than the standard in Iran and it is due to the arrival of industrial, domestic and hospital wastewater along the river. The amount of COD in all stations is more than the water standard of Iran which is approximately 30 times more than the standards in Golsar region to Pirbazar and this indicates very severe water contamination in river. Heavy metals existed in international water enter the body of fish and other aquatic animals and they are accumulated in their body. Also the accumulation of heavy metals in plants' tissue finally enters food chain which could be the reason of developing gastrointestinal cancer and endocrine diseases in Guilan province.