کانی شناسی و ژئوشیمی کانسنگ و سنگ میزبان کانسار منگنز جلال(جنوب غربی قم)
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستمنصور مهدوی 1 , محمد یزدی 2 , محمد هاشم امامی 3
1 - کارشناس ارشد زمین شناسی اقتصاد
2 - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
کلید واژه: قم, ژئوشیمی, کانی شناسی, سنگهای آذرین -رسوبی, معدن منگنز جلال,
چکیده مقاله :
معدن منگنز جلال در شمال غرب معدن و نارچ،در جنوب غربی قم و در کمربند ولکانیکی ارومیه-دختر قرار گرفته است.بخش عمده رخنمون های منطقه را سنگهای آذرین -رسوبی تشکیل می دهند.توف،توف شیلی و سیلتی،گدازه های آندزیت بازالتی اسپیلیتی شده و گدازه های اسپیلیتی که با ساختمان بالشی سنگهای غالب منططقه می باشند.یک سری توده های آذرین درونی در منطقه رخنمون دارند که جوان تر از توالی آذرین- رسوبی بوده و در آنها نفوذ کرده است.بعلاوه دایک های متعددی با ترکیب آندزیت بازالتی،مخصوصا در بخش شمال غرب منطقه مشاهده می شوند که تمام واحدهای سنگی را قطع نموده و جوان تر از همه بخشهای آن ها می باشند.این کانسار درون سنگهای آتش فشانی بالایی قرار دارد.کمر پایین و کمربالایی لایه منگنز دار را گدازه های آندزیت بازالتی و گدازه های اسپیلیتی تشکیل می دهند.لایه معدنی به موازات یکدیگر و در یک روند شمال غربی-جنوب شرقی دارند.گسترش طولی این لایه ها در حدود 200 متر می باشد.لایه های منگنز دار این معدن در طول توسط چندین گسل (با امتداد تقریبا عمود بر امتداد لایه ها) قطع و جابجا شده است که در منتهی علیع شمال غرب این معدن به یک گسل نسبتا بزرگ محدود میگردد.موازی بودن لایه ها و همچنین عملکرد گسلها سبب تفکیک این لایه ها شده است.به منظور تسهیل کار استخراجی آنها به نامهای معدن جلال D,B,A نامگذاری شده اند.بررسی پروفیل گمانه ها نشان می دهد که شیب لایه ها در اعماق به سمت شمال شرق می باشد.این کانسار یک کانسار پرشیب است که برخی از گسلهای موجود باعث برگشتگی آنها شده اند.کانه های اصلی در این لایه ها شامل پیرولوسیت،پسیلوملان،اکسیدهای منگنز و کانی های باطله همراه اغلب کواتز و کلیست است.مطالعات صحرایی،کانی شناسی و ژئوشیمیایی نشان میدهد که این کانسار از نوع اپی ترمال است.
Jalal Manganese ore is located in the southwest of the Qom. The area is located in Uromieh-Dokhtargeological zone of Iran. The base and host rock of the area include Eocene volcanic rocks such as basalt,andesite, trachyte, rhyolite, andesite-basaltic lava and spillitic lava. The lavas are more pillow types. Theyounger andesite-basaltic dykes have been intruded to these volcano-sedimentary rocks of the area.TheMn- mineralization was hosted in the volcano-sedimentary rocks of the area. Hangingwall and footwall ofore are andesite-basaltic lava and spillitic lava. The ore mineralization was hosted as vein type withinfaults, joints and fractures. The main direction of ore mineralization is NW-SE in the several parallellayers. These layers have been known as A, B, D ore layers in the Jalal area. The surface outcrop of orelayers is about 2km and have been cut by several local faults, mainly in NW of the area. The new drillingsshow that the dip and direction of the ore layers have been changed in the dipper parts mainly to the NE.The ore minerals are mainly pyrolusite, Psilomelane, with Mn oxides and non-ore minerals are mainlycalcite and quartz. Field survey, geochemical and mineralogical studies show that the mineralization isvein epithermal type.