بررسی تطبیقی مفهوم مرگ و نمودهای آن در عرفان اسلامی و مکتب اصالت وجود( با تکیه بر مصیبت نامة عطار و رمان تهوّع سارتر)
Subject Areas : comparative literature
farshad
valizadeh
1
(Deoartment of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.)
Ali
Dehghan
2
(Deoartment of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.)
Hamid Reza
Farzai
3
(Farsi Associate Professor of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.)
Keywords: سارتر, مرگ, عرفان اسلامی, عطّار, مکتب اصالت وجود,
Abstract :
عرفان اسلامی به عنوان نمودِ دینیِ معرفت باطنی، ساحتِ حیات مادّی، پدیدة مرگ و در نهایت، حیات آن جهانیِ او را مورد توجّه قرار داده است. مکتب اصالتِ وجود یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیّت مقدّم می داند و دیگر آنکه موضوعِ اندیشه را انسان می داند و نه موضوعاتِ فلسفیِ صرف، تحقّق امکان های موجودِ انسانی را در این جهان مورد توجّه قرار داده و مرگ را نیز همچون یک امکانِ وجودی به تصویر کشیده است. این پژوهش، مفهومِ مرگ و نمودهای آن در دو جهان بینی مزبور را بر اساس منظومة مصیبت نامه و رمانِ تهوّع بررسی کرده و به یافته هایی از این دست نایل آمده است که با وجود تفاوت های بنیادین؛ هر دو مکتب فکری، جهانِ مادّی را گذرگاهی محدود و فاقد ارزشی وجودی دانسته اند که مرگ همچون سرآغازِ حیاتِ ابدی و یا امکانی وجودی می تواند انسان را در جهت آفریدن مفهومی متعالی تر برای حیات این جهانی اش یاری نماید. از منظرِ عطّار، مرگ سرآغازِ اتّصال به ابدیّت و پیوستنِ سیر الی الله به فی الله است و از دیدِ سارتر ، مرگ امکانی وجودی است که با تشدید حسِ زندگی، می تواند در جهتِ اعتلای مفهومِ آن به کار گرفته شود.
_||_