مصرف انرژی و بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه اقتصاد محاسباتی

سید علی امامی ¹ , سید یحیی ابطحی مهرجردی ² , زهره طباطبائی نسب ³ , محمد علی دهقان تفتی ⁴

1 - دانشجو دکتری
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد
3 - عضو هیئت علمی
4 - عضو هیئت علمی

تاریخ دریافت : 1402/05/15 تاریخ پذیرش : 1402/07/04 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: بهره‌وری کل عوامل تولید, بخش صنعت, واژه‌های کلیدی: مصرف انرژی, مدل‌های خودرگرسیون برداری,

چکیده مقاله :

در این مطالعه، تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت در ایران موردبررسی قرارگرفته است. برای محاسبه بهره‌وری کل عوامل در بخش صنعت از تجزیه شاخص بهره‌وری کل عوامل(TFP) فار- پریمونت به اجزای مختلف کارایی بهره گرفته‌شده است. نتایج برآورد یک مدل خودرگرسیون برداری در قالب داده‌های پنل(PVAR) نشان می‌دهد فرضیه صفر مبنی بر اینکه مصرف انرژی علت گرنجریTFP در بخش صنعت نیست رد می‌شود. اما فرضیه صفر مبنی بر اینکه TFP نمی‌تواند علت گرنجری مصرف انرژی باشد رد نشده است. بنابراین یک رابطه علیت یک‌سویه از مصرف انرژی به TFP در بخش صنعت ایران وجود دارد. همچنین، نتایج الگوی تجزیه واریانس خطای پیش‌بینی برحسب متغیر TFP نشان می‌دهد که سهم مصرف انرژی در تغییرات TFP طی یک دوره ده‌ساله به ۱۰ درصد می‌رسد و در نهایت مصرف انرژی ۱۰ درصد از تغییرات TFP را توضیح می‌دهد اما سهم مصرف انرژی در توضیح تغییرات کارایی فنی بنگاه‌های صنعتی طی دوره ده‌ساله ۱۴.۵ درصد است. به همین ترتیب مصرف انرژی ۵.۳ درصد از تغییرات مربوط به کارایی مقیاس بخش‌های صنعتی کشور را طی یک دوره ده‌ساله توضیح می‌دهد.