رشد بهره‌وری کل عوامل تولید، پیشرفت تکنولوژیکی، تغییرات کارایی: شواهد تجربی از صنایع تولیدی ایران

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

سعید عیسی زاده ¹ (دانشیار اقتصاد دانشگاه بوعلی سینای همدان)
مسعود صوفی مجیدپور ² (دانشگاه آ ازاد عضو هیات علمی)

تاریخ دریافت : 1396/12/22 تاریخ پذیرش : 1396/12/22 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: کارایی فنی, کارایی تخصیصی, پیشرفت تکنولوژیکی, طبقه‌بندی JEL: L60, O14, D24. واژگان کلیدی: بهره‌وری کل عوامل تولید, اثرات مقیاس,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله، تجزیه بهره‌وری کل عوامل تولید به پیشرفت تکنولوژیکی، تغییرات کارایی فنی، کارایی تخصیصی و اثرات مقیاس در صنایع تولیدی ایران است. بدین منظور، مدل مرزی تصادفی در دوره 93-1379 برای 135 صنعت تولیدی برآورد شد. یافته‌ها نشان داد پیشرفت تکنولوژیکی در 21 گروه صنعتی به طور متوسط سالانه حدود 12 درصد رشد داشته است. در زمینه کارایی فنی، بیشتر صنایع تولیدی در استفاده از تکنولوژی های موجود ضعیف عمل کرده اند یا به لحاظ فنی ناکارا بوده‌اند. یافته‌های عامل سوم نشان داد صنایع تولیدی ایران از اثرات مقیاس بهره برده اند. در زمینه کارایی تخصیصی نیز به غیر از گروه بازیافت، تمام گروه ها رشد منفی را تجربه کرده اند. در نتیجه، در میان عناصر بهره وری کل عوامل تولید، کارایی تخصیصی شرایط نامطلوب تری داشته و نشان‌دهنده این است که منابع در اقتصاد ایران به طور نامطلوب تخصیص می یابد. بر اساس یافته‌ها، بهبود نظام تامین مالی، افزایش توان بخش خصوصی، بهبود فضای کسب و کار پیشنهاد می‌شود.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this paper is decomposition of total factor productivity (TFP) to technological progress, technical efficiency, allocative efficiency, scale effects in Iran’s manufacturing industries. For this, a stochastic Frontier production model was estimated for 135 manufacturing industries over the period 1379-1393. The findings showed that technological progress in 21 industrial groups has been grew on average 12 percent annually. In relation to technical efficiency many of technical industries have been weaken in using exist technologies or have been inefficient technically. The third factor findings showed that Iran’s manufacturing industries have been utilized from scale effects. In relation to allocative efficiency, also, all groups have experienced negative growth except Recycle group. In result, among components of total factor productivity, allocative efficiency has been more unfavorable and it refers to in Iran’s economy the resources allocate in unfavorable.  On the base of the results, improvement in financing system, increasing in private sector capacitance, improvement in business space are suggested. 

منابع و مأخذ:

منابع

-      بانک مرکزی ج.ا.ایران شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی و شاخص صنعت به قیمت ثابت1390 قابل دسترس در www.cbi.ir .

-      بهبودی، داود، منتظری، جلال (1390). بررسی بهره‌وری کل عوامل در ایران در چارچوب حسابداری رشد.  فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 3(1):49-71.

-      بختیاری، صادق، دهقانی زاده، مجید، حسینی‌پور، سید مجتبی (1393). تحلیلی از بهره‌وری نیروی کار در بخش تعاونی: مطالعه موردی تعاونی‌های صنعتی استان یزد. فصلنامه قرآیند مدیریت و توسعه، 27(3): 73-45.

-      حکیمی‌پور، نادر، عوضعلی‌پور، صادق، قائمی، ذبیح الله (1391). ارزیابی تغییرات بهره‌وری کل عوامل تولیدی صنایع بزرگ در استان‌های ایران با استفاده از شاخص مالم کوئیست. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 15(5): 131-165.

-      دشتی، نادر، یاوری، کاظم، ضباغ، محید (1388). تجزیه رشد کل عوامل تولید در صنعت ایران با استفاده از رهیافت اقتصاد‌سنجی. فصلنامه اقتصاد مقداری 6(1):101-128.

-      محمودزاده، محمود، فتح آبادی، مهدی (1395). عوامل پیشران بهره‌وری کل عوامل تولید در صنایع تولیدی ایران. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 26:165-141.

-      محمودزاده، محمود، موسوی، میرحسین، پاک نهاد، فرزاد (1394). حسابداری رشد ارزش افزوده در صنایع ایران با تاکید بر فناوری اطلاعات. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 9(4): 41-46.

-      مرکز آمار ایران نتایج آمارگیری از کارگاه های صنعتی بالای ده نفر کارکن و بیشتر سال‌های 1379 تا 1393 قابل دسترس در www. sci.org.ir.

-      محمدرضا زاده، نازنین، کرباسی، علیرضا، پورمقدم، علیرضا (1390). تجزیه وتحلیل رشد بهره‌‌‌وری کل عوامل تولیدکشاورزی ایران. هشتمین همایش دو سالانه اقتصاد کشاورزی ایران.

-        Aigner, D.J., Lovell, C.A.K. & Schmidt, P. (1977). Formation and estimation of stochastic Frontier production function models. Journal of Econometrics, 6(1): 21-37.

-        Andersen, P. & Petersen, N.C. (1993). A procedure for ranking efficient units in data envelopment analysis. Management Science, 39(10):1261-1264.

-        Baltagi, B.H., Egger, P.H. & Kesina, M. (2015). Sources of productivity spillovers: panel data evidence from China. Journal of Productivity Analysis, 43: 389-402.

-        Battese, G.E. & Coelli, T.J. (1992a). A model for technical inefficiency effects in the stochastic Frontier production for panel data. Empirical Economics, 20 (2): 325-32.

-        Battese, G.E. & Coelli, T.J. (1992b). Frontier production functions, technical efficiency and panel data: with application to paddy farmers in India. Journal of Productivity Analysis, 3 (1-2):153-69.

-        Battese, G.E. & Coelli, T.J. (1993). A stochastic frontier production function incorporating a model for technical inefficiency effects. Working Papers in Econometrics and Applied Statistics No. 69, Department of Econometrics, University of New England, Armidale.

-        Battese, G.E. & Coelli, T.J. (1995). A model for technical inefficiency effects in the stochastic Frontier production for panel data. Empirical Economics, 20 (2): 325-32.

-        Besomi, D. (1999). Harrods on the classification of technological progress. The origin of a wild-goose chase. BNL Quarterly Review, 208: 95-118.  

-        Chambers, R.G., Karagiannis, G. & Tzouvelekas, V. (2014). Productivity accounting for separable technologies. Journal of Productivity Analysis, 41: 41-50.

-        Coelli, T., Rao, D.S., O'Donnell, C. & Battese, G.E., (2005). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis.Second Ed. Springer.

-        Ding, S., Guariglia, A. & Harris, R. (2016). The determinants of productivity in Chinese large and medium-sized industrial firms, 1998–2007. Journal of Productivity Analysis, 45: 131-155.

-        Fare, R. & Lovell, C.A.K. (1978). Measuring the technical efficiency of production. Journal Economic Theory, 19: 150-162.

-        Haggar, M.H. (2011). TFP growth, technological progress and efficiencies change Empirical evidence from Canadian manufacturing industries. International Journal of Productivity and Performance Management, 60(4): 360-371.

-        Harris, R. & Moffat, J. (2015). Plant-level determinants of total factor productivity in Great Britain, 1997–2008. Journal of Productivity Analysis, 44: 1-20.

-        Jalava, J.  & Pohjola, M. (2007). ICT as source of output and productivity growth. In Finland telecommunications policy, 31: 463-472.

-        Koopmans, T.C. (1951). Analysis of production as an efficient combination of activities. In Activity Analysis of Production an Allocation, T. C. Koopmans (ET) Willey New York.

-        Kumbhakar, C.S., Amundsveen, C., Kvile, M.H. & Lien, G. (2016). Scale economies, technical change and efficiency in Norwegian electricity distribution, 1998–2010. Journal of Productivity Analysis, 43:295-305.

-        Kumbhakar, S.C. & Lovell, C.A.K. (2000). Stochastic Frontier Production. Cambridge University Press, New York, NY, 279-309.

-        Kumbhakar, S.C. (1990). Production Frontiers, panel data, and time-varying technical inefficiency. Journal of Econometrics, 46 (1-2): 201-11.

-        Kumbhakar, S.C., Ghosh, S. & McGuckin, J.T. (1991). A generalized production Frontier approach for estimating determinants of inefficiency in US dairy farms. Journal of Business and Economic Statistics, 9 (3): 279-286.

-        Meeusen, W. & van den Broeck, J. (1977). Efficiency estimation from Cobb-Douglas production functions with composed error. International Economic Review, 18 (2):435-44.

-        O’Donnell, C.J. (2014). Econometric estimation of distance functions and associated measures of productivity and efficiency change. Journal of Productivity Analysis, 41: 187-200.

-        Pitt, M. & Lee, L.F. (1981). The measurement and sources of technical inefficiency in the Indonesian weaving industry. Journal of Development Economics, 9(1):43-64.

-        Schmidt, P. & Sickles, R.C. (1984). Production frontiers and panel data. Journal of Business and Economic Statistics,2(4):, 367-74.

-        Solow, R. (1957). Technical change and the aggregate production function. Rev Econ Stat, 39: 312-320.