کاربرد روش جای پای اکولوژیک در ارزیابی پایداری جغرافیای ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)

محورهای موضوعی : آمایش محیط

مصطفی شاهینی فر ¹ , میرسالار حبیبی ²

1 - (استادیار دانشگاه پیام نور – دانشکده علوم اجتماعی)
2 - (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد صحنه، گروه معماری، صحنه ، ایران)

تاریخ دریافت : 1393/04/06 تاریخ پذیرش : 1394/06/09 تاریخ انتشار : 1395/03/01

کلید واژه: پایداری, شهرستان کرمانشاه, توسعه پایدار شهری, جای پای اکولوژیکی, ظرفیت برد,

چکیده مقاله :

جای پای اکولوژیک به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های پایداری به طور قابل ملاحظه ای مورد توجه قرار گرفته است.این شاخص در ابتدا به وسیله واکرناگل و ریس در سال 1992به عنوان ابزار برنامه ریزی و سیاست گذاری در راستای پایداری معرفی شده است.این پژوهش با روش توصیفی وتبیینی و از طریق مدل جای پای اکولوژیکی به منظور تعیین میزان زمین مورد نیاز ساکنان شهرستان کرمانشاه انجام گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی شهرستان کرمانشاه معادل 2.445هکتار به ازای هر نفر در سال می باشد،توزیع این مقدار در پنج گروه اصلی مصرف عبارت است از:مواد غذایی1.225،مسکن 0.615،حمل و نقل 0.275کالاهای مصرفی 0.27 و خدمات 0.06. نتایج این پژوهش مؤید این مطلب است که شهرستان کرمانشاه برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متکی به منطقه ای فراتر از شهرستان و استان کرمانشاه است.از آنجایی که ظرفیّت زیستی ایران 0.8 هکتار می باشد، جای پای اکولوژیکی 2.445هکتاری شهرستان کرمانشاه بدان معنی است که 3 برابر بیش ازسهم خود از ظرفیّت زیستی قابل تحمل کشور را به خود اختصاص داده است.به عبارتی دیگر با ادامه روند کنونی مصرف،شهرستان کرمانشاه برای تأمین غذا ،انرژی و زمین مورد نیاز برای جذب دی اکسید کربن به فضایی معادل 10برابر شهرستان و 3.3برابر اراضی قابل کشت استان کرمانشاه نیازمند است.

چکیده انگلیسی:

Ecological foot print, as one of the most important sustainability indicator, which was initially introduced by Wackernagel and Rees in 1992, has received considerable attention and has been promoted as a policy and planning tool for sustainability. The methodology of this article is based on descriptive and explanatory method. The main purpose of this research is to determine ecological footprint of township of kermanshah. The findings show that the ecological footprint in the township of Kermanshah is 2.445 hectares per person. This value have been distributed in five main groups: Food 1.225 (ha), housing; 0.615(ha), transportation;0.275(ha), consumer goods; 0.27(ha) and Services; 0.06(ha).The results confirm the fact that the township of Kermanshah to meet the needs of its viability is dependent on the area beyond the township of Kermanshah .Since the bio capacity of 0.8 hectares for Iranian, Ecological footprint is 2.445 hectares in Kermanshah township means three times larger than their share of environmental capacity allocated to the township 's sustainability. In other words, it can be stated that taking the current trend continues , the township of Kermanshah for food , energy and land requires to absorb the carbon dioxide Space equivalent to 10 times larger than  township itself and 3.3 fold of Kermanshah province .