تبیین دلایل نهادی- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر‌رسمی در ایران

محورهای موضوعی : آمایش محیط

منیژه لاله پور ¹ , پوران کرباسی فروش ² , هوشنگ سرور ³

1 - هی هیأت علمی
2 - .
3 - هیات علمی

تاریخ دریافت : 1395/09/15 تاریخ پذیرش : 1395/12/04 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: ایران, سکونتگاه‌های غیررسمی, نهاد, مدیریت‌شهری, دلایل نهادی- مدیریتی,

چکیده مقاله :

در توسعه‌ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی‌های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی‌ها در حوزه‌ى مدیریت‌شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیت‌های خاص خود را برانگیخته، مسأله سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد. با توجه به این موضوع هدف کلی پژوهش حاضر، تبیین دلایل نهادی- مدیریتی تأثیرگذار در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران می‌باشد. روش پژوهش در این تحقیق علّی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان و محققینی است که در حوزه سکونتگاهای غیررسمی در ایران مطالعات تجربی انجام داده اند. با توجه به عنوان و ماهیت این پژوهش، اطلاعات لازم از اسناد و منابع مکتوب به صورت توصیفی سازماندهی شد و دلایل نهادی‌- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی استخراج گردید. با طبقه بندی و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه نخبگان و استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و مدل تحلیل مسیر (اثرمستقیم و غیرمستقیم) متغیرهای تعریف شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد نظام مدیریت و برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران با مجموع اثر مستقیم و غیر مستقیم (622/0) در رتبه 1، مدیریت-های محلی (515/0) در رتبه 2، ضوابط و مقررات تعیین شده در طرح‌های توسعه شهری (384/0) در رتبه 3، برنامه‌ها و مقررات ناظر بر ساخت و سازها در محدوده قانونی و حریم شهرها (309/0) در رتبه 4، سیاست‌گذاری‌های کلان اجتماعی- اقتصادی- زیست محیطی (261/0) در رتبه 5، سیاست‌ها و برنامه‌های مسکن کم درآمدها (179/0) در رتبه 6، مقررات ناظر بر روند تفکیک و قطعه‌بندی رسمی زمین در ایران (168/0) در رتبه 7، نهادهای جامعه مدنی و بخش خصوصی (158/0) در رتبه 8 و ضعف فرهنگ شهرنشینی (114/0) رتبه 9 را در شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی به خود اختصاص داده است.

چکیده انگلیسی:

In the increasing current development of cities, organizations and institutions, some encountered problems and complexities are the resultsof the increase of failures in the area of urban management. One of the problems added to the lots of problems of urban management and has become worse and considering the current trend of globalization of the world has been regarded as the crisis is the issue of informal settlements. This study aims is to explain the influencing institutional-administrative reasons in the formation of informal settlements and finally to provide fundamental solutions in order to improve them. The method of research is a scientific-survey one. The data collected from written documents and references has been descriptively organized considering the subject and essence of this research. The regional management and programming system in Iran with the total direct and indirect effect (0.622) is ranked 1, in local management (0.515) is in the rank of 2, in the defined terms and conditions in the plans of urban development (0.384) in the rank of 3, in the programs and regulations monitoring the constructions in the legal area and privacy of cities (0.309) in the rank of 4, in the social, economic and bioenvironmental macro policy making (0.261)in the rank of 5, in the plans and policies of housing of low-income earners (0.179)in the rank of 6, in the regulations governing the process of separation and segmentation of the land in Iran (0.168)in rank 7, in the organizations of civil society and privacy section (0.158) in the rank of 8 and in the weakness of urban culture (0.114) is in the rank of 9.