مکان یابی دفن پسماند در نقاط شهری به روش تحلیل شبکه ای(ANP) مطالعه موردی: شهرستان گناباد
محورهای موضوعی : آمایش محیط
نجمه وفادوست
1
,
جواد میکانیکی
2
1 - (دانشجوی دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد)
2 - دانشیار دانشگاه بیرجند
کلید واژه: مکان یابی, پسماند شهری, گناباد, تحلیل شبکه ای(ANP),
چکیده مقاله :
برای اطمینان از رعایت ضوابط محیط زیست و رعایت اهداف توسعه پایدار و نیز جلوگیری از آلودگی زیست محیطی، مکان یابی مراکز دفن بهداشتی زباله و دستیابی به اهداف توسعه پایدار امری ضروری به نظر می رسد. منطقه مورد مطالعه، شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی می باشد و دارای سه نقطه شهری(گناباد-کاخک- بیدخت) می باشد که دفن پسماند شهری درنزدیکی دو شهر گناباد و کاخک صورت می گیرد. هدف این تحقیق ارائه مکان های بهینه و مطلوب جهت دفن پسماند شهری در شهرستان گناباد می باشد. بگونه ای که با ارائه نتایج مناسب، بتوان در زمینه مسائل و خطرات زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و... در منطقه مورد مطالعه تا حدودی موثر باشد و نقاط شهری را به بخشی از توسعه پایدار که مبتنی بر مسائل زیست محیطی می باشد، رهنمود نماید چرا که مرحله اول مدیریت پسماندهای شهری، مکان یابی درست آنها می باشد. از اینرو برای انجام این پژوهش مهم ترین شاخص های بکارگرفته شده جهت مکان یابی عبارتند از: فاصله از منابع آب، پوشش گیاهی، بافت خاک، ارتفاع، شیب، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از گسل، فاصله از نقاط جمعیتی. لایه ها و داده ها براساس فرآیند تحلیل شبکه ای(ANP) وزن دهی شده و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) محل های مناسب دفن پسماند نقاط شهری مشخص گردید. سپس نقشه نهایی مدل ANP پس از تشکیل شبکه و محاسبه وزن ها ازطریق جمع متوالی لایه های استاندارد شده بدست آمده و نقشه حاصله در 4 پهنه (کاملا مناسب، مناسب، نسبتا مناسب و نامناسب) طبقه بندی شد. روش تحقیق بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی و بر مبنای هدف کاربردی و تحقیقاتی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی- پیمایشی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مکان دفن پسماند شهر گناباد با معیار های محیطی منطبق بوده و نیاز به جابجایی ندارد اما محل دفن پسماند شهر کاخک در وضعیت نامناسب قرار دارد و در درازمدت اثرات مخربی برمحیط زیست و سلامت جامعه انسانی در پی خواهد داشت.
It is essential to ensure that environmental regulations are observed and that sustainable development goals are taken into account as well to prevent environmental pollution. The location of waste landfill sites and the achievement of sustainable development goals must be supervised. The study area is Gonabad city in Khorasan Razavi province. It has three urban points (Gonabad-Kakhk-Bidokht) Which is burial of urban waste near two cities of Gonabad and Kakhk. The purpose of this research is to provide optimal and desirable locations for urban waste dumping in Gonabad city. The first stage of municipal waste management is their proper location. For this research, the most important indicators used for locating were: distance from water resources, vegetation, soil texture, elevation, gradient, distance from communication paths, distance from faults, and the distance from demographic points. Layers and data were weighed on the basis of ANP and using the GIS, suitable landfill locations for urban areas were identified. Then, the ANP model final map after the formation of the network and the calculation of weights were obtained by successive sum of standardized layers and the resulting map was classified in four zones (perfectly suitable, appropriate, relatively suitable and inappropriate). The method of research is based on the descriptive-analytical nature and based on the purpose of applied research. For collecting information, two methods of documentary and field-survey have been used.
_||_