بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوری
امید طبیعی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارسنجان، گروه منابع طبیعی، ارسنجان، ایران)
کلید واژه: بوشهر, تنوع گونه ای, پرندگان آبزی, پرندگان کنارآبچر, منطقه حفاظت شده مند,
چکیده مقاله :
منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در زیستگاه تالابی منطقه حفاظت شده مندو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) ارائه شده است. در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 59397 پرنده آبزی مرکب از 73 گونه، 15 تیره و 6 راسته در منطقه حفاظت شده مند زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه باکلان بزرگ (Phalacrocorax carbo) با 18902 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به باکلانیان (Phalacrocoracidae) و کشیمیان (Podicipedidae) با 82/31 و 03/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 19858 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 194 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1387 (2009) با تعداد 47 گونه شناسایی شده بیشترین تعداد و سال 1386 (2008) با تعداد 15 گونه کمترین تعداد گونه شناسایی شده را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران از سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011)متعلق به تیره های کنارآبچر با 2/64 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های آبزی با 8/35 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در منطقه حفاظت شده مند مربوط به سال 1387(2009) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1389 (2011)بوده است (05/0andgt; P).
Mond protected area with an area of 52289 hectares is located in 180 Kmandrsquo;s of southeast of Bushehr city, Bushehr province, in south of Iran. Its geographical positions are 51anddeg; 15andacute; to 51anddeg; 35andacute; E and 27anddeg; 15andacute; to 28anddeg; 45andacute; N. This paper presents data from a ten-year (2002-2011) monitoring of migratory wintering waterfowl and waderand#39;s fauna population and species diversity in Mond protected area. During a 10 periods from 2002 to 2011, a total of 59397 wetland birds composed of 73 species from 6 orders and 15 families of the birdandrsquo;s fauna of Iran were observed during the course of this study. The most common species counted was the Great Cormorant(Phalacrocorax carbo) with a total of 18902 individuals. The results indicated that among families of migratory wintering waterfowl and waders in Mond protected area the largest family was Phalacrocoracidaewith 31.82 percent abundance and the lowest was Podicipedidae with 0.03 percent. In these periods of studying, year of 2007 with 19858 individuals has the highest population numbers and year of 2008 with 194 individuals has the lowest. The highest and lowest species richness recording in years of 2009 and 2008 with 47 and 15 species respectively. The results showed that in this period waderand#39;s fauna with 64.2 percent and waterfowl fauna with 35.8 percent respectively has the highest and lowest abundances. According to the results of species diversity and evenness the year of 2009 has the highest biodiversity of migratory wintering waterfowl and waderand#39;s fauna in Mond protected area and year of 2011 has the lowest biodiversity (P andlt; 0.05).
_||_