بررسی اثر فاصله ردیف و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‎ای سینگل کراس 711 در منطقه میانه

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

محمدرضا موحدی ¹ , بهروز صالحی ²

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه.
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

تاریخ دریافت : 1387/11/15 تاریخ پذیرش : 1388/10/20 تاریخ انتشار : 1389/02/01

کلید واژه: عملکرد, ذرت, اجزای عملکرد, شاخص برداشت, تراکم کشت,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی و مطالعه اثرات فواصل خطوط کاشت و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت سینگل کراس 711، طی فصل زراعی سال 1384 آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک‎های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل فاصله خطوط کاشت در سه سطح (45، 60 و 75 سانتی‎متر) و تراکم کاشت در سه سطح 50، 65 و 80 هزار بوته در هکتار بودند. بعد از رسیدگی فیزیولوژیکی نسبت به اندازه‎گیری عملکرد با 14 درصد رطوبت و اجزای عملکرد شامل وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن بلال، وزن کل بوته، شاخص برداشت، تعداد دانه در ردیف و تعداد ردیف در بلال اقدام گردید. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله ردیف، وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن کل بوته و تعداد دانه در ردیف در سطح 5 درصد افزایش معنی‎داری نشان دادند، ولی صفات دیگر مورد مطالعه تحت تأثیر فاصله ردیف کاشت قرار نگرفتند. هم‎چنین با افزایش تراکم کاشت، وزن کل بوته، شاخص برداشت و عملکرد در سطح 5 درصد به‎طور معنی‎داری افزایش یافت، در حالی‎که وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن بلال و تعداد دانه در ردیف کاهش پیدا کرد. بیشترین تولید 13080 کیلوگرم در هکتار بوده و در تیمار فاصله ردیف کاشت 60 سانتی‎متر و تراکم کاشت 65 هزار بوته در هکتار مشاهده شد، در حالی‎که تیمار فاصله ردیف کاشت 75 سانتی‎متر و تراکم کاشت 50 هزار بوته در هکتار کمترین تولید (8154 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد.

چکیده انگلیسی:

Effects of  plant density (row intervals and plant distances) on the yield and yield components of a single cross corn named 711 were studied in Mianeh region, Azarbayejan-e-Sharqi Province, Iran. The experiment was a factorial based on a randomized block design with four replications and was carried out in Agricultural Research Station of Islamic Azad University, Miyaneh Branch, in 2005. Factors of the experiment consisted of three row intrevals of 45, 60 and 75 cm and three poulations of 50000, 65000 and 80000 plants per hectare. At the occasion of physiological maturity, when the moisture content of seeds reached to 14%, the yield was harvested. Yield and yield components such as weight of 1000 seeds, stem weight, ear weight, biological weight (TDW), harvest index, number of seeds and ears per row were meatured. The results of variance analysis showed essential differences between row intervals indicating that by increasing row distances, weight of 1000 seeds, stem weight, biological weight, number of seeds in each row were significantly increased at 5% of probability level; but other characters were not affected by row intervals. Increasing plant poulation was accompayning with a significant shift of biomas weight, harvest index and yield (P < 5%), but weight of 1000 seeds, stem weight, ear weight and number of seeds in each row significantly decreased. Row intervals of 60 cm in combination with plant poulation of 65000 /ha produced the highest yield (13080 kg/ha) and 75 cm row interval with 50000 plant poulation produced the lowest yield (8154 kg/ha) among the treatments.

منابع و مأخذ:

1. Akbari, G. 1991. Effect of plant density and planting arrangement on growth, yield and yield components of corn. M.Sc. Thesis, Isfahan University, 85 pp. [In Persian with English Abstract].


2. Anonymous. 1993. Five-year program of agriculture. Ministry of Jihad -e- Agriculture. [In Persian with English Abstract].


3. Banayan-Aval, M. 1992. Physiological and morphological principles of yield increasing in maize. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, 93 pp. [In Persian with English Abstract].


4. Duncan, W. G., Shaver, D. L. and Williams, W. A. 1993. Insolation and temperature effects on maize growth and yield. Science 13: 187-193.


5. Faravani, M. and Khodabandeh, N. 1994. Effect of planting date and plant density on yield and yield components of maize hybrids. M.Sc. Thesis, Islamic Azad University Tehran Branch, 95 pp. [In Persian with English Abstract].


6. Hashemi dezfuli. A. and Herbert, S. J. 1992. Plant density respone of corn with artifical shade. Agronomy Journal 84: 551-574.


7. Karimi, M. and Azizi, M. 1994. Growth analysis of agricultural crops. Jihad-e- Daneshgahi press, Mashhad University, 151 pp. [In Persian with English Abstract].


8. Koucheki, E., Khiabani, H. and Sarmadnia, G. 1996. Crop production. Jihad-e- Daneshgahi press, Mashhad University, 132 pp. [In Persian with English Abstract].


9. Maddonni, G. A., Otegui, M. E. and Cirilo, A. G. 2001. Plant population density, row spacing and hybrid effects on maize canopy architecture and light attenuation. Elsevier Science 71: 183-193.


10. Minbashi-Moini, M. 1995. Effect of planting date and plant density on yield and quality of maize. M.Sc. Thesis, Isfahan University of Thechnology, 121 pp. [In Persian with English Abstract].


11. Mohammadi, E. 1995. Effect of plant density and row spacing on yield and growth indices of single cross 704 maize hubrid. M.Sc. Thesis, Tarbiat Modarres University, 110 pp. [In Persian with English Abstract].


12. Ponelet, C. G. and Egli, D. B. 1979. Kernel growth rate and duration in maize as affected by plant density and genotype. Crop Science 19:386-391.


13. Shorper, J. B., Johnson, R. R. and Lumbert, R. J. 1992. Maize yield response to increased assimilates supply Crop Science 22: 1148-1188.


14. Stickler, F. C. 1995. Row width and plant population studies of white corn. Agronomy Journal 24: 438-441.


15. Temunde, D. E., Shank, D. B. and Disks, U. A. 1989. Effect of population levels on yield and maturity of maize hybrid’s growth on the northern great plains. Agronomy Journal 55: 551-559.


16. William, D., Widdicombe, E. and Thelen, K. D. 2002. Row width and plant density effects on corn grain production in the northern corn Belt. Agronomy Journal 94:1020-1023.


17. Williams, W. A., Loomis, R. S. and Leply, C. R. 1989. Vegetative growth of corn as affected by population density. Productivity in relation to interception of solar radianon. Crop Science 5: 211-219.


18. Zamani, G. 1993. Effect of plant density on yield and yield components of corn. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, 102 pp. [In Persian with English Abstract].

19. Zarei, B. 2001. Effect of plant density on yield, yield components and some physiological indices and morphological traits of four maize hybrids. M.Sc. Thesis, Sistan va Baluchestan University, 78 pp. [In Persian with English Abstract].