اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کنجد در شرایط اقلیمی میانه

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

ابراهیم لازمی ¹ , علی فرامرزی ² , رحیم علیمحمدی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه
3 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه

تاریخ دریافت : 1385/09/11 تاریخ پذیرش : 1386/07/04 تاریخ انتشار : 1386/07/01

کلید واژه: عملکرد, اجزای عملکرد, تاریخ کاشت, کنجد, ارقام,

چکیده مقاله :

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم کنجد شامل رقم محلی ورامین، مغان -17، کرج -1 و محلی بهبهان، در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. در این بررسی وزن خشک اندام های هوایی، خصوصیات مرفولوژیکی بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد‌ دانه در کپسول، درصد پروتئین، درصد روغن، شاخص برداشت و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. طبق نتایج حاصل از این آزمایش، بین تاریخ های کاشت از نظر اغلب صفات مورد ارزیابی به غیر از تعداد کپسول در بوته و تعداد‌ دانه در کپسول اختلاف معنی‌داری وجود داشت، هم چنین بین ارقام مورد کشت از نظر صفات مورد ارزیابی از جمله تعداد کپسول در بوته، درصد پروتئین، درصد روغن، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه اختلاف معنی‌داری از نظر آماری مشاهده گردید. در این آزمایش اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم روی صفات عملکرد بیولوژیک، وزن هزاردانه و تعداد‌ دانه در کپسول از نظر آماری معنی‌داری بود. بیشترین مقدار عملکرد مربوط به رقم کرج – 1به میزان 1625و کم ترین آن مربوط به رقم محلی بهبهان به میزان 745 کیلوگرم در هکتار به دست آمد.

چکیده انگلیسی:

This study was conducted to investigate the effect of two planting date on yield and yield components of four sesame cultivars including Mahalli Varamin, Moghan-17, Karaj–1 and Mahalli Behbahan at resarch farm of Islamic Azad university, Miyaneh branch during summer 2005. Experiment was conducted as factorial based on randomized complete block design with 3 replications. In this study, dry weight of various organs, capsule numbers of each plant, number of seeds in a capsule, protein and oil percentage, and yield was evaluated. Results revealed significant difference between planting dates in most of evaluated traits, except grain yield. There was significant difference between planted cultivars in most evaluated traits, except number of capsules, protein percentage, dry weight and grain yield. The difference of the interaction between planting date and cultivars on studied traits such as number of seeds in a capsule, weight of 1000 seeds and harvest index (HI) were also significant. The results showed that karaj-1 and Mahally behbahan cultivars had maximum (1625 kg/ha) and minimum (745kg/ha) yield, respectively.

منابع و مأخذ:

1- بوستانی، س. 1374. بررسی و تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت توام با تراکم بوته در ارقام مختلف کنجد.     پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، 119 صفحه.

2- بهدانی، م. 1376. بررسی اثر رقم وتراکم، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کنجد. پایان نامه ی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاوزری دانشگاه همدان، 151 صفحه.

3- پاپری مقدم فرد، ا. 1379. تأثیر مقادیر مختلف کود ازته و تراکم بوته بر وی‍ژگی های زراعی، عملکرد دانه، درصد روغن و پروتئین دانه ی دو رقم کنجد در منطقه کوشکک استان فارس. پایان نامه ی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز، 142 صفحه.

4- رحمتی، ف. 1373. بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم کنجد تک شاخه و چند شاخه ی ناز در کشت بهاره تابستانه. پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند،131 صفحه.

5- غفلتی، م. 1373. بررسی اثر تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کنجد در منطقه ی فیض آباد دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، 61 صفحه.

6- قائمی، م. 1365. بررسی مناسب‌ترین فاصله ی خطوط کاشت رقم داراب 14 کنجد. پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه      کشاورزی، دانشگاه گیلان، 139 صفحه.

 

7- Ashri, A. 1987. Report on FAO/IAEA expert consultation on breeding improved sesame cultivars. Hebrew University, Israel

8- Convin, D. T. 1965. The effect of temperture on the oil content and fatty acid composition of the oil from several oil seed crops. Can. J. Bot. 43: 63.

9- Guptu, T. R. 1978. Path coefficient analysis of sesamum. Oleagineux. 33 (11). 1562.

10- Hussain, Y. E. 1970. Charcool root of Sesame in Iraq, phytopath. Medit IX, 1(1): 50 -3.

11- Johnson, L.A., T. M.Suleiman, and E. W. Lusas. 1979. Sesame protein, A review and prospectus. J. Amer. Oil Chem. Soc. 56 (30): 463-8.

12- Kinman, M. L. and S. M. Stark. 1954. Yield and composition of sesame.(Sesamum Indicum L) as affected by variety and location. J. A. Oil Chem. Soc. 31(3): 104-8.

13- Lang, H. and M. Rodriguze. 1949. Improvement of sesame in Venezuela. proc. Ist Int. Ses. Conf. Clemson Vniv, USA.

14- Mazzani, B. 1964. Sesame improvement in Venezuela . Olegineux 19 (21): 775 -82.

15- Nayar, N. M and K. L. Mehra. 1970. Sesame: its uses, botany, cytogenetics, and orgin. Econ. Bot. 24: 20-31

16- Owies, T. 1999. Supplemental irrigation: a high efficient water use pratice. Icarda, Aleppo, Syria

17- Sery, M. 1976. Breeding for disease resistance in sesame: Inhertance of resistance to Rhizoctonia root. J. Phytopath. 8: 9-14.

18- Singh, D. 1952. Sesame, its genetics, breeding and culture. Tech. Bull, No. 7, Dept. Agric. V. P., India.

19- Uzo, j. O. 1977. Expression of hybrid vigor in sesame. Diss. Abst. Ind. B.27, 3749 B.

20- Yadava, R. P. and B. S. La. 1978. Field trial on relative susceptibility of some Sesamum varieties to Antigastra catalaunalis. Oleagineux 3 (11): 1561.