بررسی کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری در تخصیص منابع و عملکرد؛ تأثیر شکاف مالکیتی- کنترلی و رقابت بازار محصول
محورهای موضوعی : سرمایهگذاریفرامرز کرمی طالقانی 1 , محمدرضا وطن پرست 2 , جواد رضازاده 3 , کیهان آزادی هیر 4
1 - گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
3 - گروه حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
کلید واژه: رقابت بازار محصول, بازارهای سرمایه داخلی, شکاف مالکیتی-کنترلی, گروههای تجاری,
چکیده مقاله :
هدف: وجهِ اشتراک رویکردهای نظری اتخاذ شده برای مطالعه گروههای تجاری، وجود بازارهای سرمایه داخلی در این گروهها است. ادبیات حسابداری نشان میدهد که کارایی این بازارها در تخصیص منابع و عملکرد میتواند تحت. تأثیر انگیزههای منفعتطلبانه ناشی از مسئله نمایندگی قرار گیرد؛ بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر شکاف مالکیتی- کنترلی بر کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری در تخصیص منابع و عملکرد با در نظر گرفتن رقابت بازار محصول است.روششناسی پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی، از منظر هدف کاربردی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی انجام شده است. بهمنظور دستیابی به هدف پژوهش، دادههای 18 گروه تجاری که شرکت اصلی آنها در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس پذیرفته شدهاند و شرکتهای تابعه این گروهها در بازه زمانی 1394 الی 1400 (756 سال-شرکت) جمعآوری و با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه مبتنی بر دادههای ترکیبی مورد آزمون قرار گرفت.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که شکاف مالکیتی-کنترلی بر کارایی تخصیص منابع و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری تأثیر منفی و معنادار دارد. همچنین، یافتهها تنها نشان میدهد که رابطه بین شکاف مالکیتی-کنترلی و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری، با افزایش رقابت بازار محصول تضعیف میشود. بااینحال، شواهدی از تأثیر رقابت بازار محصول بر رابطه بین شکاف مالکیتی-کنترلی و کارایی تخصیص منابع گروههای تجاری مشاهده نگردید.اصالت / ارزشافزوده علمی: توجه به بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری بهعنوان یک مکانیزم بالقوه برای تسهیل در تخصیص کارای منابع و دستیابی به مزایای استراتژیک حائز اهمیت است. ازاینرو، با شناخت بیشتر از پدیده شکاف مالکیتی-کنترلی و تأثیر آن بر کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروههای تجاری در تخصیص منابع و عملکرد، میتوان گامهای اساسی برای دستیابی به مزایای استراتژیک (از قبیل توسعه اقتصاد داخلی) برداشت.
Purpose: The common feature of the theoretical approaches adopted to study business groups is the presence of internal capital markets in these groups. The accounting literature shows that the efficiency of these markets in allocating resources and performance can be affected by self-interested motives resulting from the agency problem. Therefore, the purpose of this research is to investigate the effect of the ownership-control wedge on the efficiency of internal capital markets of business groups in resource allocation and performance with regard to product market competition.Methodology: This descriptive-correlation research has been done from the perspective of practical purpose and using the post-event approach. . In order to achieve the goal of the research, the data of 18 business groups whose parent companies are listed in the Tehran Stock Exchange or OTC were collected during the years 2015 to 2022 and the study hypotheses were tested using multiple regression with panel data.Findings: the findings of the study show that the ownership-control wedge has a negative and significant effect on the efficiency of resource allocation and the efficiency of the internal capital markets of business groups. Also, the findings only show that the relationship between the ownership-control wedge and the efficiency of the internal capital markets of business groups weakens with the increase in product market competition. However, there was no evidence of the effect of product market competition on the relationship between ownership-control wedge and resource allocation efficiency.Originality / Value: It is important to pay attention to the internal capital markets of business groups as a potential mechanism to facilitate the efficient allocation of resources and achieve strategic advantages. Therefore, by knowing more about the phenomenon of ownership-control gap and its effect on the efficiency of internal capital markets of business groups in the allocation of resources and performance, basic steps can be taken to achieve strategic benefits (such as the development of the domestic economy).
_||_