ارزیابی زیستی رودخانه کر(استان فارس) در فصول مختلف با استفاده از ساختار جمعیتی ماکروبنتوز
محورهای موضوعی : ارزیابی محیط زیستاسماعیل تازیکه 1 , حجت الله فروغی فرد 2 , غلامعباس زرشناس 3 , علی اکبر صالحی 4 , احمدرضا تورجی 5 , مهدی حفار 6 , محمدرضا احمدی 7 , مازیار یحیوی 8
1 - مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی – گرگان
2 - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان
3 - موسسه تحقیقات شیلات ایران
4 - مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی – گرگان
5 - آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی
6 - دانشگاه آزاداسلامی واحد بندرعباس
7 - دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
8 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
کلید واژه: استان فارس, رودخانه کر, ماکروبنتوز, سنجه های جمعیتی,
چکیده مقاله :
بررسی کفزیان رودخانه کر در استان فارس به مدت یکسال از مهرماه ۱۳۸۶ لغایت شهریورماه ۱۳۸٧انجام شد. در یک مسافت تقریباً۲۵۰ کیلومتری، ۵ ایستگاه مطالعاتی تعیین و به صورت ماهانه از موجودات کفزی نمونه برداری به عمل آمد. نمونه برداری از کفزیان بوسیله سوربر با سطح دهانه۲۵۰۰سانتیمترمربع و تور ۲۵0 میکرونی با ۳ تکرار در هر ایستگاه انجام شد. نمونه های جمع آوری شده توسط فرمالین ۴٪ تثبیت و در آزمایشگاه جداسازی و شمارش گردید. دربررسی فون کفزیان رودخانه ۳۲ گروه از موجودات بنتیک شناسایی شدند. بطور متوسط اعضای راسته Diptera و Ephemeroptera در ایستگاههای مطالعاتی ۱ و۲،گروه Gastropoda وCrustacea در ایستگاه ۳ و موجودات Gastropoda و Diptera در ایستگاههای مطالعاتی ۴ و۵ غالبیت داشتند. داده های بنتیک بصورت سنجه های ساختار جمعیتیشامل غنای EPT، غنای شیرونومیده، غنای کل، نسبت فراوانی EPT به خانواده Chironomidae خلاصه شد. در ضمن شاخص تنوع شانن و شاخص زیستی درسطح خانواده هیلسنهوف محاسبه گردید.آنالیز واریانس یک طرفه گروه های کفزی و دوطرفه آن با فصول و ایستگاه ها مورد بررسی قرارگرفت، نتایج آزمون های آنالیز واریانس و محاسبه همبستگی آن در برخی ایستگاه ها تفاوت معنی دار نشان می داد(P<0.05). به طوری که نتایج حاصله نشان ازعدم آلودگی درنواحی بالادست سد درودزن وآلودگی اندک تا شدید رودخانه کر در نواحی زیرسد در فصول مختلف داشت. نتایج این تحقیق بر استفاده ازفون کفزی به عنوان روشی موثر وباصرفه اقتصادی جهت ارزیابی دقیق وسریع کیفیت رودخانه بخصوص درفصولی که تحت آشفتگی های محیطی است، تأکید می نماید.