بررسی ارکان تحقق مسئولیت مدنی در فضای سایبر
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازی
رسول ملکوتی
1
(گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی پردیس)
کلید واژه: رابطه سببیت, ضرر, فضای سایبر, فعل زیانبار,
چکیده مقاله :
تفاوت ماهیتی فضای سایبر(مجازی) با جهان واقعی، مقتضی تغییر مفاهیم و ارکان برخی مباحث و اصطلاحات حقوقی در این فضا است. از جمله این مباحث، حوزه مسئولیت مدنی است. برای تحقق مسئولیت مدنی گریزی از احراز سه رکن ورود ضرر، فعل زیانبار و رابطه سببیت نیست. هر یک از سه رکن یاد شده در جهان واقعی دارای مفهوم و اوصاف خاصی است. هدف این مقاله بررسی لزوم احراز این سه رکن در فضای سایبر و سپس تلاش برای تبیین اوصاف و قیود و چگونگی تحقق آن در این فضا است. نتیجه حاصله این است که ضرر در فضای سایبر مفهومی مضیق از جهان واقعی دارد و قابلیت پیش بینی نوع و میزان ضرر، شرط تحقق مسئولیت عامل زیان نیست. افعال زیانبار در این فضا در قالب منابع چهارگانه مسئولیت مدنی مذکور در ماده 307 قانون مدنی قابلیت تحقق دارند. همینطور رابطه سببیت در فضای سایبر وابستگی خود به عرف و رابطه علی و معلولی را از دست داده و احراز آن تابع خصوصیات فنی این حوزه خواهد بود که توجه بیشتر به عامل زیان بجای فعل زیانبار، راه بهتری برای اثبات سببیت خواهد بود.
The difference in nature of the cyberplace (virtual space) with the real world requires the change of concepts and elements of some legal topics and issues as well as the related terms of the field. Among such issues and topics is the field of civil liability. The actualization and imposition of civil liability is contingent upon existence of three pillars namely imposition of damage, existence of harmful act and existence of causal relationship. Each of the mentioned three pillars carry specific meaning and have specific characteristics in the real world. The purpose of this article is to investigate the necessity of existence and identification of these three pillars in the cyberspace and then try to explain the characteristics and boundary constraints as well as the ways of identification and determination of the same. The result is that the loss in the cyberspace has a narrower definition compared to that of the real world and the ability to predict the type and amount of loss is not a condition for realizing the liability the individual inflicting the loss. Harmful actions in this respect can be realized in the form of the four sources of the civil liability mentioned under Article 307 of the Civil Code. Furthermore, the Causality Relationship in cyberspace will lose its dependance to custom or tradition and the Causality Relationship and its realization and determination will depend on the technical characteristics of the field. In this regard, analysis and focus on the cause of the loss rather than the harmful act will be a better way for proving the causality.
_||_
