تصویری از حافظ در دیوان «ناری»

محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات کردی و لکی

یوسف کرمی چمه ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصقهان)
سید مرتضی هاشمی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان)
غلامحسین شریفی ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان)

تاریخ دریافت : 1390/09/01 تاریخ پذیرش : 1390/11/02 تاریخ انتشار : 1390/12/28

کلید واژه: حافظ, تضمین, ادبیات فارسی, ادبیات کُردی, مضامین مشترک, ناری,

چکیده مقاله :

ادیبان کُرد همواره شعر فارسی را، به دیدة اعجاب و تحسین می‌نگریستند و از آن متأثر بوده‌اند. نمودهای گوناگونِ این تأثیرپذیری را در قالب تضمین، ترجمه، صور خیالِ مشابه و مضامین مشترک می‌توان دید و از این میان، شاعران کُرد، بیش از دیگر اشعار، به شعرِ حافظ توجه کرده‌اند. در این مقاله، پس از مقدمه‌ای دربارة تأثیرپذیری ادیبان کُرد از شعر فارسی، به ناری (nâri)، شاعر عارف‌مسلکی پرداخته‌ایم که در سده‌های اخیر می‌‌زیسته (ت.1253ش) و دیوان کم‌حجمش، در ایران و عراق، چاپ شده است و مختصری دربارة زندگی و شعر او و همچنین، دلایلی برای اثبات تأثیرپذیری‌اش از حافظ آورده‌ایم. برای این کار، ابتدا به سراغ موضوعات و مضامین و مفاهیم دلخواه دو شاعر رفته و در نهایت، چهار مخمس ناری را بررسی کرده‌ایم که در آن‌ها، غزلیات حافظ را تضمین کرده است.

چکیده انگلیسی:

The Kurd Poets have seen the Persian language as an interesting and wonderful Literature and they have been influenced by it. These impacts were in the forms of entailment, translation, and imaginary and common concepts. The Cord poets paid much attention to Hafiz to other Iranian poets. It is attempts in this study to introduce the influence of Persian language on Cord Poets and then NARI one of the Kordish Sufi poet (1253 0f Hijrah) and His small Divan which published in Iraq and Iran and his biography and also the introduction some reasons for his impact from Hafiz. Firstly, we present the common concepts and subjects between Hafiz and Nari and then four Pentagonal Ghazal ( sonnets) that Nari entailed from Hafiz were studied.

منابع و مأخذ:

1. احمدزاده، هاشم (1386). از رمان تا ملت: پژوهشی در گفتمان روایی فارسی و کُردی، ترجمة بختیار سجادی، سنندج: دانشگاه کُردستان.

2. انوری (1364). دیوان، به‌اهتمام محمد‌تقی مدرس رضوی، ج2، چ2، تهران: علمی و فرهنگی.

 3. حافظ، شمس‌الدین محمد (1362). دیوان، به‌تصحیح پرویز ناتل خانلری، چاپ2، تهران: خوارزمی.

4. حیرت سجادی، سید‌عبدالحمید (1375). شاعران کُرد پارسی گو، تهران: احسان.

5. سجادی، علاءالدین (1952). میژوی ئه ده بی کوردی، بی‌نا: بی‌جا.

6. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1384). موسیقی شعر، چ8، تهران: آگه.

7. شیخ‌الاسلامی، سید‌محمدامین (2005). دیوان، به سه ر په رشتی: سه یران حیکمه ت- سه ردار شه مزاو، کوردستان (عیراق): کوردستانی ئازاد.

8. ‌مردوخ روحانی، بابا (1364). تاریخ مشاهیر کُرد، ج1و2، تهران: سروش.

9. معزی، امیر (1358). کلیات دیوان، به‌تصحیح ناصر هیری، تهران: مرزبان‌نامه.

10. ناری، ملامحمد (1383). دیوان، کو کردنه وه و راست کردنه وه ی: کا که ی فه للاح، سنندج: کُردستان، چاپی یه که م.

11. نالی، مُلا‌خدر (1383). دیوان، به‌تحقیق و شرح مه لا عبدالکریم مدرس، سنندج: کُردستان.

12. همایی، جلال‌الدین (1367). فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ4، تهران: هما.