بررسی و توصیف نظام آوایی گویش مشهدی
محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات خراسان
محمدرضا پهلوان نژاد
1
(دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد)
حسین نجاتیان
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی)
کلید واژه: نظام آوایی, گویش مشهدی, فرایندهای واجی, ساخت هجا, واحدهای زبرزنجیری,
چکیده مقاله :
گویش مشهدی یکی از مؤثرترین گویش ها در فارسی دری است و به نوعی خاستگاه ادبیات اصیل شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، عطار، خیام و ... می باشد. این گویش با دارا بودن واژگان اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زنده ی ادبیات و فارسی اصیل دری است. پژوهش حارر که اولین بررسی نظام مند درباره ی گویش مشهدی است، در راستای حفظ این میراث ملی و با هدف کاوشی زبانشناختی، نظام آوایی این گویش را، که شامل توصیف مشخصه های آوایی، فرایندهای واجی، ساخت هجا و واحدهای زبرزنجیری می شود، تجزیه و تحلیل می کند. برای گردآوری داده ها اتلاعات پرسشنامه ای مورد استفاده قرار گرفته و استخراج واج ها بر اساس قیاس جفت های کمینه صورت پذیرفته است. علاوه بر این یکی از نگارندگان که گویشور بومی است از شم زبانی خویش نیز بهره جسته است.
The Mashhad’s dialect is one of the most influenced dialects of the Dari Persian. It is the origin of the great poets such as Rudaki, Firdausi, Attar, etc. This dialect has great lexicon. This article is the first systematic study about this dialect. It investigated the phonetic system, the characteristics of the sounds, phonemes, the syllabus structure and then analyze them. A questionnaire was used to collect the data. On the basis of the double minimum , the phonemes were applied. In addition one of the speakers of the dialect has helped to identify the phonemes.
