بررسی آثار هدفمندی یارانه‌ها بر بخش کشاورزی ایران

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

احمد تشکینی ¹

1 - دانشیار اقتصاد موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

تاریخ دریافت : 1393/12/17 تاریخ پذیرش : 1393/12/17 تاریخ انتشار : 1392/12/10

کلید واژه: بخش کشاورزی, حامل‌های انرژی, هدفمندی یارانه‌ها, جدول داده-ستانده, ماتریس حسابداری اجتماعی ایران,

چکیده مقاله :

مطالعه حاضر به بررسی تاثیر آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی بر بخش کشاورزی ایران با استفاده از روش ماتریس حسابداری اجتماعی می‌پردازد. آمارها نشان می‌دهد بخش کشاورزی با وجود سهم 13 و 20 درصدی از تولید و اشتغال کشور، سهم پایین 8/3 درصدی از مصرف کل انرژی طی دوره 88-1380 را به خود اختصاص داده است. نتایج ماتریس حسابداری اجتماعی نیز از رشد 57 و 41 درصدی شاخص قیمت تولیدکننده محصولات کشاورزی طی دو سناریو (متوسط رشد 2100 و 1570 درصدی قیمت حامل‌های انرژی) حکایت دارد. تحت هر دو سناریو، گازوییل با سهمی معادل 40 درصد از کل آثار مستقیم و غیرمستقیم، بیش‌ترین سهم را در افزایش شاخص قیمت محصولات کشاورزی دارد. نتایج نشان می‌دهد برای کاهش تبعات آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی بر بخش کشاورزی، مواردی هم‌چون دوره تنفس در افزایش قیمت حامل‌های انرژی در بخش کشاورزی، استفاده از قیمت‌های ترجیحی برق و مدیریت واردات محصولات اساسی کشاورزی قابل پیشنهاد است.

چکیده انگلیسی:

This study tries to examine the impact of liberalization on the price of energy carriers including gasoline, kerosene, gasoline, fuel oil, LPG, electricity and natural gas on agricultural sector in Iran by using Social Accounting Matrix. Despite of 13-20 percent of agriculture contribution to GDP and employment, only 3.8 percent of total energy consumption is allocated to it during 2001-2009. The results of Social Accounting Matrix represent 57 and 41 percent growth in producer price index of agricultural products according to two scenarios (the average growth percentage of 2100 and 1570 in energy prices). Gasoline, by 40 percent of total direct and indirect effects, has the highest share in the increase of price index of agricultural production. To compensate the energy price liberalization on the agricultural sector, prolonging the rise of energy prices in the agricultural sector, preferential prices for electricity use in agriculture and energy efficiency in agriculture can be proposed.

منابع و مأخذ:

منابع

-         بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1385). حساب‌های ملی ایران: حساب تولید تا حساب مالی به تفکیک بخش­های نهادی براساس سیستم حساب­های ملی 1993. اداره حساب­های اقتصادی.

-         تشکینی، احمد، عریانی، بهاره (1388). نظام پرداخت یارانه حامل­های انرژی: مشکلات و ضرورت بازنگری آن. ماهنامه بررسی مسایل و سیاست­های اقتصادی، 9 (101): 160-144.

-         مرکز آمار ایران (1381). نتایج قطعی طرح هزینه درآمد خانوارهای شهری و روستایی 1380.

-         مرکز آمار ایران (1386). جدول داده ـ ستانده 1380.

-         Bacon, R., & Masami, K. (2006). Public policy for the private sector: Phasing out subsidies. Word bank, financial and private sector development vice presidency, note number 310.

-         Berg. D.L. (2006). The Oxford english dictionary. Oxford University Press.

-         Fetini, H., & Robert, B. (1999). Economic aspects of increasing energy prices to border price levels in the islamic republic of Iran. Department of World Bank.

-         Frend, L. C., & Walich, I.C. (1995). Raising household energy prices in Poland who gains? Who loses?Plicy Research working paper.

-         Hope, E., & Balbir, S. (1995). Energy price increases in developing countries case studies of Colombia, Ghana, Indonesia, Malaysia, Turkey, and Zimbabwe. The World Bank policy research department public economics division.

-         International energy agency. (2009). Key world energy statistics. Energy statistics division.

-         International energy agency. (2009). Petroleum prices, taxation and Subsidies in India. IEA Publishing

-         International Energy Agency. (2010). Key world energy statistics. Energy statistics division.

-         International Energy Agency. (2010). Energy balances of non-oecd countries 2008. Energy statistics division.

-         International Energy Agency. (2010). Energy policies of IEA countries: Turkey 2009 review. Organization of the review.

-         Keynote paper on agriculture. (2008). Structural reforms and agriculture: Issues and policies. Annual conference of the Indian economic association.

-         Ministry of energy and resources of the republic of Indonesia. (2007). Indonesia petroleum situation (National Oil Supply Policy).

-         Ministry of Petroleum & Natural Gas Government of India. (2010). Basic statistics on Indian petroleum & Natural Gas 2009-10. New Delhi economic division.

-         OECD. (2009). OECD economic outlook. Organization for economic co-operation and development, OECD Publishing.

-         International Energy Agency (2006).Petroleum Product Pricing In India: Where Have All The Subsidies Gone? IEA Publishing.

-         United Nations Environment Programme (2003). Energy Subsidies: Lessons Learned in Assessing their Impact and Designing Policy Reforms. Economics and Trade Branch (Division of Technology, Industry and Economics). United Nations Publication.

-         Sreeja .Nair (2008) Understanding Adaptive Policy Mechanisms through Power Subsidies for Agriculture in Andhra Pradesh  India, Prepared for The Adaptive Policies Project. The Energy and Resources Institute. drived from.

-         Nikomborirak Deunden  And  Manachotphong  Wanwiphang (2007). Electricity Reform in Practice: The Case of Thailand, Malaysia, Indonesia and the Philippines, Intergovernmental Group of Experts on Competition Law and Policy.