نقش زنان دربار در سیاست مذهبی دوران سلجوقی، خوارزمشاهی و ایلخانی

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

حمیده دانشجو ¹ (دانشکده ادبیات فردوسی مشهد)
جواد عباسی ² (عضو هیأت علمی گروه تاریخ، دانشگاه فردوسی مشهد)
بشری دلریش ³ (استادیار دانشگاه اراک)

تاریخ دریافت : 1397/04/02 تاریخ پذیرش : 1397/06/20 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیدهدر عصر حکومتهای ترک (سلجوقی و خوارزمشاهی) و ایلخانی در ایران با توجه بهسنن قبیلهای این اقوام،فرصت مناسبی جهت حضور پررنگتر زنان درباری در زمینههای مختلف سیاسی و ایفای نقش تأثیرگذارآنان فراهم گردید. یکی از این عرصههای تأثیرگذار، نقشداشتن خاتونهای دوران مورد بحث در سیاستمذهبی است. سیاست مذهبی و نقش زنان در حکومت و سیاست دو موضوع مهم و قابلتوجه در بررسی وپژوهشهای تاریخ ایران اسلامی هستند. بااینحال در مطالعات تاریخی کمتر بهطور مستقل و مجزا بهپیونداین دو یعنی نقش زنان درباری فعال در عرصه سیاسی در تحولات مذهبی و تعیین سیاست مذهبی توجهشده است. جایگاه مهم مذهب در جامعه ایرانی نیز اهمیت چنین بررسیهایی را دوچندان میکند. این مقالهبا روش پژوهشی توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مستندات تاریخی بهبررسی پیوند زنان خاندان حاکم باعرصه دین و سیاست مذهبی در عصر حکومتهای ترک (سلجوقی و خوارزمشاهی) و ایلخانی در ایرانمیپردازد تا میزان و چگونگی این پیوند را مورد بررسی قرار دهد. پیوند زنانِ دربار با عرصه مذهبی؛ گسترهوسیعی از اعتقادات شخصی آنها تا دخالت ایشان در تعیین سیاست مذهبی و ترویج مذهبی خاص و ارتباطبا رهبران معنوی جامعه را در برمیگیرد.کلید واژگان: زنان دربار، سیاست مذهبی، سلجوقی، خوارزمشاهی، ایلخانی

چکیده انگلیسی:

AbstractIn the era of Turkish (Seljuk and Khwarazmshahi) and Ilkhani rules in Iran withattention to tribal traditions of people provided an appropriate opportunity forcourt women to have a more influential role in political arena. One of theseinfluential arenas is the role played by the Khatons of the era discussed inreligious politics. Religious policy and the role of women in government andpolitics are two important and significant issues in the study and researches ofIranian history after Islam. However, in historical studies has been paid attentionfewer to the relationship between these two independently and separately; thatis, role of active women in courts in the political arena in religious evolution andthe determination of religious policy. The important position of religion inIranian society also increase the importance of such studies. This article id bydescriptive and analytical method and relying on historical documentation,examines the relationship between the women of the family of ruler In the fieldof religious and religious politics in era of Turkish(Seljuk and Khwarazmshahi)and Ilkhani rules in Iran in order that examine the rate and quality thisrelationship. relationship of women in courts In the field of religious; consist ofwide rang of their personal beliefs to their Interference in determining ofreligious politics and promoting of particular religion and communicating withthe spiritual leaders of society.Keywords: court women, religious politics, Seljuk, Khwarizmshahi, Ilkhani.