پدیداری و پایداری امپراتوری ساسانیان

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

دکتر سید اصغر محمودآبادی ¹

1 -

تاریخ پذیرش : 1385/04/01 تاریخ انتشار : 1385/04/01

کلید واژه: اوستا, ارمنستان, امپراتوری روم, شاپور اول, کرتیر, مانی, مانویان,

چکیده مقاله :

چکیده بی‌گمان، دولت ساسانی در آوریل 224 ـ م با شکست کامل نیروهای اشکانی به‌رهبری آخرین شاهنشاه آن سلسله در دشت هرمزگان و به‌دست اردشیر ساسانی ـ مؤسس سلسلة ساسانی ـ ایجاد گردید. حال آیا آن دولت تازة ایرانی از همان نخستین روزگار خود به یک امپراتوری تبدیل گردید یا نه؟ در واقع جواب محتمل است. ساسانیان به‌آرامی و اطمینان در تحولات سریع آینده به‌یک امپراتوری پایدار و نیرومند تبدیل شدند. چگونگی و چرایی این ماجرا از دید مورخان عصر قدیم و تاریخنگاری نوین غرب گذشته است. مقاله در تکاپوی بررسی چنان فرآیندی است که بیانگر سه حرکت آن دولت پس از پیروزی براشکانیان در جهت ایجاد شاهنشاهی، ایجاد امپراتوری پایدار و چگونگی ماندگاری می‌باشد. واژگان کلیدی شاپور اول ـ مانویان ـ مانی ـ امپراتوری روم ـ ارمنستان ـ اوستا ـ کرتیر.