تاریخ نویسی ناسیونالیستی در عصر قاجار

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

مسعود طرزمنی ¹ ( دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام،گروه تاریخ،واحد شبستر،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر،ایران )
معصومه قره داغی ² ( گروه تاریخ،واحد شبستر،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر،ایران(نویسنده مسؤل) )
عباس قدیمی ، قیداری ³ ( گروه تاریخ ، دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران )
منیژه صدری ⁴ ( گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران )

تاریخ دریافت : 1399/07/29 تاریخ پذیرش : 1399/10/04 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: باستانگرایی, ناسیونالیستی, آخوند‌زاده, جلال‌الدین میرزا, آقا خان کرمانی,

چکیده مقاله :

به دنبال رویارویی ایران عصر قاجار در نیمه دوم سده 19م با دنیای غرب، تحولات مهمی در بنیان های سیاسی و فکری ایرانیان به وقوع پیوست. تاریخ نگاری هم مانند بخش های دیگر تحت تاثیر تحولات جهانی قرار گرفت به طوری که تغییراتی در بینش و شیوه های تاریخ نویسی مورخان این دوره صورت گرفت و گام هایی برای حرکت به سوی تاریخ نگاری جدید برداشته شد. با دگرگونی در سنت تاریخ نگاری ایران و تغییر شکل آن از فرم سنتی به شکل نوین مورخانی چون آخوندزاده، جلال الدین میرزا، آقا خان کرمانی، طالبوف تبریزی با محور قرار دادن ملی گرایی، به بازنویسی تاریخ ایران در قرون گذشته پرداخته و با برجسته کردن تاریخ ایران باستان و قرار دادن این دوره به عنوان دوران حیات ملی ایران بنیان های هویت ملی ایران نوین بر اساس هویت باستانی را پی ریزی کردند. در این مقاله روند ظهور تاریخ نویسی ناسیونالیستی و زمینه ها و ویژگی آن در ایران عصر قاجار با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

چکیده انگلیسی:

Following the confrontation of Qajar Iran in the second half of the 19th century with the Western world, important changes took place in the political and intellectual foundations of Iranians. Historiography, like other sectors, was influenced by global developments, so that changes were made in the insights and methods of historiography of historians of this period, and steps were taken to move towards a new historiography.By changing the tradition of Iranian historiography and changing its form from the traditional form to the modern form, historians such as Akhundzadeh, Jalaluddin Mirza, Agha Khan Kermani, Talibov Tabrizi, focusing on nationalism, rewrote the history of Iran in the past centuries and highlighted The history of ancient Iran and the inclusion of this period as the period of national life of Iran laid the foundations of the national identity of modern Iran based on ancient identityIn this article, the emergence of nationalist historiography and its contexts and characteristics in Qajar Iran have been studied and analyzed by descriptive-analytical method.