تحلیل نظام سکونت‌گاهی استان ایلام در راستای تعادل‌بخشی فضایی در چند دهه‌ی اخیر تا 1390

محورهای موضوعی : آمایش محیط

فریده دلشاد ¹ , مجید شمس ²

1 - (دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران)
2 - (استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/06/20 تاریخ پذیرش : 1396/03/10 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: ایلام, نظام سکونت­گاه­ها, تعادل­بخشی, دهه­های اخیر,

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر با موضوع تحلیل نظام سکونت گاهی استان ایلام در راستای تعادل بخشی فضایی در چند دهه ی اخیر تا 1390 مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. با نگاهی به سرشماری های 1355 تا 1390 تغییرات در تعداد و حجم مناطق شهری استان ایلام مشخص می شود. در این تحقیق سعی بر این شده است تا با بررسی آمارهای سکونت گاهی و جمعیتی منطقه مورد مطالعه به بررسی و کنکاش این پدیده و اثرات آن پرداخته شود، اطلاعات این تحقیق با مراجعه به کتابخانه و همچنین سازمان آمار ایران و وارد کردن آن ها در نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و داده‌های مربوط و مورد نیاز از آن استخراج گردیده است. ماحصل تحقیق مربوطه را می توان این‌گونه بیان نمود که از عوامل مؤثر نامنظم شدن نظام سکونت گاه های استان ایلام مهاجرت روستاییان می‌باشد و البته نمی توان که روستاییان را مقصر اصلی پدیده برهم زنی نظام سکونت گاهی دانست؛ زیرا نبود امکانات آن ها را مجبور به این عمل نموده و آن ها به سمت مرکز استان که منبع امکانات می باشد هجوم می آورند و در پایان به ارائه راهکارهایی جهت تعادل بخشی منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است که می توان داشتن برنامه کاربردی را از مهم ترین راهکارها دانست.

چکیده انگلیسی:

The present study has been analyzed with respect to spatial equilibrium in Ilam province over the last few decades until 2011. A look at the census of 1976 to 2011 shows changes in the number and volume of urban areas in Ilam. The purpose of this research was to investigate and study this phenomenon and its effects by studying the population and demographic statistics of the understudy area. The analysis was performed and the relevant data and requirements were extracted.It was concluded from the present study that one of the effective factors in the irregular settlement system of Ilam province was rural migration and of course the villagers could not be blamed for the disruption of the housing system since the lack of facilities had forced them to do so. As a result, they had rushed to the center of the province, which was regarded as the hub of the facilities and welfare. Finally the researchers presented some solutions to balance the area understudy one of which can be said to have an applied plan.  

منابع و مأخذ:

 

1. آقابخشی، حبیب‌اله و همکاران. (1382)، حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی، مجموعه مقالات، تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان­بخشی، جلد اول.


2. امکچی، حمیده. (1383)، شهرهای میانی و نقش آن‌ها در چارچوب توسعه ملی، تهران چاپ اول، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی .


3. باستیه ژان، درزبرنار. (1377)، شهر، ترجمه علی اشرفی، انتشارات دانشگاه هنر، ص 296، تهران.


4. جوان، جعفر. (1366)، جمعیت ایران و بستر جغرافیائی آن، مشهد: دانشگاه مشهد.


5. دلال پورمحمدی، محمدرضا. (1379)، برنامه­ریزی مسکن، انتشارات سمت، چاپ اول، صص 1- 172.


6. دلاور، علی. (1384)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و علوم اجتماعی، انتشارات رشد، تهران.


7. زنجانی، حبیب اله. (1370)، جمعیت و شهرنشینی، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.


8. سالنامه آماری کشور. (1384)، تهران، مرکز آمار ایران، دفتر انتشارات و اطلاع­رسانی، 1394.


9. سالنامه آماری کشور (1385)، تهران، مرکز آمار ایران، دفتر انتشارات و اطلاع­رسانی، 1394.

10. عابدین درکوش، سعید. (1381)، درآمدی بر اقتصاد شهری، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.

11. عظیمی، ناصر. (1381)، پویش شهرنشینی و مبانی نظام شهری و منطقه­ای، نشر نیکا، مشهد.

12. فرشادفر، عزت­اله. (1384)، اصول و روش­های آماری چندمتغیره، انتشارات طاقبستان، کرمانشاه، ص 113.

13. کلانتری، خلیل. (1387)، پردازش و تحلیل داده­ها در تحقیقات اجتماعی اقتصادی، نشر فرهنگ صبا، تهران چاپ چهارم.

1. 14.  

15. محمود یپاتی، فرزین و محمد پورعمران، محمد. (1387)، سیاست­های مدیریت زمین شهری، انتشارات رشیدی، چاپ اول.

16. مرکز آمار ایران. (1394)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، نتایج کلی استان ایلام.

17. مؤمنی، منصور. (1386)، تحلیل­های آماری با استفاده از نرم­افزار SPSS، انتشارات کتاب نو، تهران، ص 202.

1. Audefroy، Joël (1999) An Evaluation of Actions since 1992 to promote Sustainable Human Settlements in Developing Regions; Habitat International Coalition; México، D.F.، México.


2. Chapter 7. Promoting Sustainable Human Settlement Development; internet catches document; Agenda 21; Rio Summit.


3. Damian، Catherine (1999) "Developing a Culture of Safety at the community level: Case Studies from The Philippines and Colombia; Adapted from Disasters and Development" (published in Development NGO Journal and with permission from CODE-NGO).


4. Harvey، David (1985). The urbanization of capital. Oxford، UK: Blackwell.


5. Harvey، David (1973) SocialJustice and the Ciry. London: Edward Arnold.


6. Hall، Peter (1966). The world cities. New York: McGraw-Hill.


7. Kasarda،John.D،.Crenshaw، Edward.M،.Third World Urbanization،. Annual Review.Socio.1991. 17;467-501


8. MacDonald، Mary and Mata، Francisco (1999) “Issues and Perspectives on Human Settlements”; Earth Council; San José، Costa Rica.