مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس گونه های Thymus fedtschenkoi Ronniger. و Thymus daenensis Celak. در رویشگاههای طبیعی کردستان

محورهای موضوعی : اکولوژی محیطی

جمال حسنی ¹

1 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان

تاریخ دریافت : 1391/10/19 تاریخ پذیرش : 1392/02/27 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: استخراج, کردستان, آویشن, مواد موثره اسانس,

چکیده مقاله :

این تحقیق به منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس دو گونه از آویش Thymus fedtschenkoi وThymus daenensis در رویشگاه‌های مرتعی استان کردستان در سال 1389 اجرا گردید. برای انجام این تحقیق در زمان گلدهی مقدار لازم از اندام هوایی گیاه برداشت و در شرایط اتاق خشک گردید. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و با استفاده از طرح کلونجر انجام شد. به وسیله دستگاه‌های گاز کروماتوگراف (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس هریک از گونه‌ها شناسایی شد. نتایج نشان داد که بیش از 20 ترکیب شیمیایی متفاوت در اسانس گونه‌های آویشن وجود دارند. بازده اسانس گونه Thymus fedtschenkoi، 31/1 درصد و مهمترین مواد موثره آن شامل تیمول (15/62 درصد)، پی- سیمن (03/12 درصد)، گاما- ترپینن (45/6 درصد) وکارواکرول (82/4 درصد) بود، در حالی که بازده اسانس در گونه Thymus daenensis53/2 درصدومواد موثره آن شامل تیمول (59/70 درصد)، گاما- ترپینن (78/8 درصد)، پی- سیمن (11/6 درصد)، وکارواکرول (43/3 درصد) گزارش گردید