مقایسه کارائی دو مدل WARSEM و WEPP Road در بررسی تأثیر احداث جاده بر مقدار فرسایش و رسوب
محورهای موضوعی : برآورد رسوب
سید مجید رضا حسینی مفرد
1
(دانشجوی دکتری، گروه مهندسی طبیعت ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
حسن احمدی
2
(استاد تمام، گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه تهران، کرج، ایران)
علی‌اکبر مهرابی
3
(استاد تمام، گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه تهران، کرج، ایران)
بهارک معتمدوزیری
4
(گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)
کلید واژه: استان البرز, فرسایش, رسوب, WEPP Road, WARSEM,
چکیده مقاله :
مدیریت صحیح حوزه‌های آبخیز نیاز به شناخت جاده‌های موجود و اثرات آن‌ها بر منابع طبیعی دارد. هدف از این پژوهش بررسی اثر جاده‌سازی بر میزان فرسایش و تولید رسوب در جاده جدید هشتگرد - طالقان در استان البرز بود. بدین منظوراز جاده آسفالته به طول ۲۶ کیلومتر و جاده خاکی به طول 9 کیلومتر به ترتیب 17 و 11 نمونه برداشت و با استفاده از دو مدل WARSEM و WEPP Road رسوب‌دهی جاده محاسبه و با مقدار واقعی مقایسه گردید. نتایج نشان داد با اندازه‌گیری مستقیم فرسایش، کل رسوبات به‌جامانده در طول مسیر 32/17259 تن در سال به دست آمد که 45/6241 تن در سال مربوط به دیواره خاک‌برداری و 87/11017 تن در سال مربوط به دیواره خاک‌ریزی می‌باشد. با استفاده از مدل WARSEM، میزان کل رسوب‌دهی از جاده آسفالته و خاکی برابر 67/15172 تن در سال، معادل 14/52 تن بر هکتار در سال، برآورد شد که از این مقدار 53/9464 تن در سال، معادل 03/48 تن بر هکتار در سال سهم دیواره خاک‌برداری و دیواره خاک‌ریزی جاده آسفالته و 14/5708 تن در سال، معادل 22/63تن بر هکتار در سال سهم دیواره خاک‌برداری و دیواره خاک‌ریزی جاده خاکی می‌باشد. میزان رسوب‌دهی جاده با استفاده از مدل WEPP Road، برای جاده آسفالته 23/28 تن بر هکتار و برای جاده خاکی 48/43 تن بر هکتار بدست آمد. با توجه به اندازه گیری مستقیم رسوب، مدل WARSEM نسبت به مدل دیگر توانایی خوبی در بررسی رسوب‌دهی جاده داشته است.
Proper management of watersheds requires knowledge of existing roads and their effects on natural resources. The purpose of this research was to investigate the effect of road construction on the amount of erosion and sediment production on the new Hashtgerd-Taleghan road in Alborz province. For this purpose, 17 samples were taken from a 26-kilometer asphalt road and 11 samples were taken from a 9-kilometer dirt road and road sedimentation was calculated using the WARSEM and WEPP Road models and compared with the actual value. The results showed by direct measurement of erosion, the total sediments remaining along the route were equal to 17259.32 tons per year, of which 6241.45 tons per year are related to the excavation wall and 11017.87 tons per year are related to the embankment wall. Using the WARSEM model, the total amount of sedimentation from asphalt and dirt roads was estimated as 15172.67 tons per year, equivalent to 52.14 tons per hectare per year, of which 9464.53 tons per year, equivalent to 48.03 tons. Per hectare per year, the contribution of the excavation wall and the embankment wall of the asphalt road is 5708.14 tons per year, which is equivalent to 63.22 tons per hectare per year, the contribution of the excavation wall and the embankment wall of the dirt road. The road sedimentation rate using the WEPP Road model was obtained as 28.23 tons per hectare for the asphalt road and 43.48 tons per hectare for the dirt road.
