ارزیابی شاخص فقرآب در قسمتی از حوضه آبریز رودخانه کارون

محورهای موضوعی : مدیریت جامع منابع آب

محمدرضا گودرزی ¹ , فائزه منکاوی ²

1 - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران.

تاریخ دریافت : 1397/03/09 تاریخ پذیرش : 1400/03/24 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: تنش آبی, مدیریت منابع آب, شاخص فقر آب, حوضه روخانه کارون,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی تنش آبی در قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ برای تحلیل وضعیت آبی منطقه انجام گرفته است. به این منظور، بعد از جمع آوری داده ها مقدار شاخص فقر آب با توجه به معیارهای منابع، دسترسی، مصارف، محیط زیست و ظرفیت اجتماعی- اقتصادی برای قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ محاسبه شد. پس از محاسبه هر یک از معیارهای شاخص فقر آب می‌توان بیان کرد که محدوده تغییرات معیارهای شاخص فقر آب در حوضه مورد مطالعه بین6/6 تا 2/18 می-باشد که کمترین امتیاز 6/6 مربوط به محیط زیست و بیشترین امتیاز 2/18 مربوط به دسترسی است، هرچه امتیاز کسب شده از هر یک از معیارها بیشتر باشد بیان کننده وضعیت بهتر آن معیار است که در نتیجه باعث افزایش مقدار شاخص فقر آب شده و نهایتاً نشان دهنده این است که فقر آب در آن حوضه کمتر می-باشد. به طور کلی مقدار شاخص فقر آب برای حوضه آبریز مورد مطالعه 65/67 به دست آمد که بر اساس طبقه‌بندی مرکز اکولوژیکی و هیدرولوژیکی والینگفورد از لحاظ فقر آبی در محدوده فقر آبی کم تا متوسط می‌باشد. با توجه به بررسی‌های انجام گرفته شاخص فقر آب را می‌توان به عنوان یک ابزار موثر در مدیریت منابع آب و برنامه جامع استفاده از آب برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار استفاده کرد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate water stress in the upper part of the basin of the Karoon River basin for analyzing the water status of the area. After data collection, the amount of water poverty index according to the criteria of resources, access, costs, environment and social capacity - economy the was calculated for the upper part of the basin of the Karoon River Basin. After calculating each of the indicators of the Poverty Index, it can be stated that the range of changes in the water poverty index in the studied basin is between 6.6 and 18.2, with the lowest 6.6 points for the environment and the highest score of 18.2 is related to access, the higher the score obtained from each criterion, the better the better the benchmark, which leads to an increase in the value of the poverty indicator and finally indicates that the poverty of the water in that basin is less than Be In general, the water poverty index for the catchment area was 67.65, which is based on the classification of the Oceanographic and Hydrological Center of Wallingford in terms of low water poverty in the range of low to moderate water poverty. According to surveys, the Water Poverty Index can be used as an effective tool in water resource management and a comprehensive water use program to achieve sustainable development goals.