گردشگری و تعیین محدوده آسایش اقلیمی آن در استان کهگیلویه و بویر احمد با استفاده از شاخص دمای موثر

محورهای موضوعی : اقلیم شناسی

حسن لشکری ¹ (دانشیار دانشگاه شهید بهشتی)
منوچهر فرج زاده ² (دانشیار دانشگاه تربیت مدرس)
سید احمد عبدل پور ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان)

تاریخ دریافت : 1390/12/21 تاریخ پذیرش : 1391/07/02 تاریخ انتشار : 1393/12/20

کلید واژه: گردشگری, شاخص دمای موثر, اقلیم آسایش, استان کهگیلویه و بویراحمد,

چکیده مقاله :

امروزه آب و هوا و اقلیم هر منطقهای نقش به سزایی در توسعه گردشگری آن ایفا مینماید بهطوری که احساس رضایت از هر نوع فعالیت گردشگری منوط به فراهم بودن شرایط مناسباقلیمی به هنگام بازدید خواهد بود. آسایش توریسم چه از لحاظ انتخاب زمان و مکان سفر وچه از جنبه فیزیولوژیک بدن انسان اهمیّت فراوانی دارد لذا به منظور توسعه گردشگری دراستان کهگیلویه و بویراحمد لازم است زمانها و مکانهای مناسب جهت آسایش اقلیمیگردشگری مشخص شود. که برای اینکار و تعیین محدوده آسایش اقلیمی استان از شاخصدمای مؤثر استفاده شده است و برای استفاده از این شاخص از دادههای ساعتی دما و رطوبتنسبی ایستگاههای یاسوج و گچساران برای یک دوره آماری 91 ساله) 5002 9191 (بهره -گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصل از محاسبهها و نمودارهای شاخصهای دمای مؤثر،مشخص شد که در ایستگاه یاسوج در هیچ یک از ساعات شبانه روز ماههای ژانویه، فوریه،مارس، نوامبر و دسامبر شرایط مناسب آسایش اقلیمی وجود ندارد و در طول 1 ماه از سالساعتهای از ماههای آوریل، می، ژوئن، جولای، اوت، سپتامبر و اکتبر در مناطق آسایش وتقریباً آسایش قراردارد دارند که از این 1 ماه، 4 ماه آن را به ترتیب ماههای می، اکتبر، سپتامبرو ژوئن از لحاظ زمانی بیشترین زمان آسایش اقلیمی گردشگری را دارا میباشد. اما درایستگاه گچساران، آسایش اقلیمی برای ماههای مختلف سال به این ترتیب میباشد کهشرایط در طول 1 ماه از ماههای سال یعنی ماه ژانویه و فوریه، می، ژوئن، جولای، اوت، سپتامبرمناسب گردشگری نمیباشد و در بقیه ماهها از جمله مارس، آوریل، اکتبر، نوامبر و دسامبر درمناطق آسایش و تقریباً آسایش قرار دارند که بهترین شرایط زمانی مطلوب برای گردشگری رادارا میباشند.

چکیده انگلیسی:

Today's weather and climate of each region plays the role of tourism development so that satisfaction of any tourism activity depends on climatic conditions during the visit will be provided. What comfort in terms of the time and space tourism, travel and physiological aspects of the human body is very important? Therefore it is necessary to develop tourism in Kohgiluyeh and boyerahmad times and places suitable for climatic comfort is the tourism. It determined that the effective temperature range of indicators have been used in extreme climatic comfort of the index of hourly data of temperature, relative moisture Yasuj and Gachsaran stations for a period of 19 years data (1987-2005) has been used. The results of the calculations and diagrams based on indicators of effective temperature, it was found that none of the clock in the station Yasuj months January, February, March, November and December, there is no climatic comfort conditions. And during the hours of 7 months of the year during April, May, June, July, August, September and October are under areas of comfort and relaxation almost 4 months to 7 months, respectively, during May, October, September and June of Most of the time when the tourism climatic comfort is required. But the station Gachsaran, comfort climate for different months of the year this way is that the conditions during the 7 months of the year ie January, February, May, June, July, August and September for Tourism is not in the remaining months, including March, April, October, November and December in the areas of comfort and relaxation are almost the best conditions for tourism have long desired.

منابع و مأخذ:

1- اسماعیلی، رضا، صابر، اکرم (1389): ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی بندر چا بهار، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام.

2- تولایی، سیمین(1385): مروری بر صنعت گردشگری، تهران دانشگاه تربیت معلم.

3- جهانبخش، سعید(1377): ارزیابی زیست اقلیم انسانی تبریز فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 48.

4- راستی، افتخار (1383): بررسی اقلیم استان چهار محال و بختیاری به منظور توسعه گردشگری، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان 1383.

5- ضیائی، م، بختیاری،آ(1387): شاخص اقلیم آسایش گردشگری جزیره کیش مجموعه مقالات برگزیده همایش خلیج همیشه فارس، دوره پنجم ص 101-83.

6- علیجانی، بهلول(1373): نگرش نو در کاربرد آب و هواشناسی در مدیریت منابع وتوسعه کشور. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 35.

7- فرج زاده،منوچهر، احمد آبادی ،علی( 1389 ): ارزیابی وپهنه بندی اقلیم گردشگری ایران با استفاده از شاخص  اقلیم گردشگری، پژوهش­های جغرافیایی طبیعی شماره 71.

8- کسمائی، مرتضی(1368): راهنمای طراحی اقلیمی، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.

9- کاویانی، محمد رضا (1372): بررسی نقشه زیست اقلیم انسانی ایران. فصل نامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 48.

10- محمودی پیمان، (1387): گردشگری و تعیین محدوده­ی آسایش اقلیمی شهرستان مریوان با استفاده از شاخص دمای موثر و تنش جمعی، مجله رشد آموزش جغرافیا شماره 3.

11- نصرآبادی، اسمائیل (1381): پهنه بندی زیست اقلیمی و کاربرد آن در سکونتگاه­های شهری استان کردستان. پایان نامه کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشکده علوم زمین. دانشگاه شهید بهشتی.

12-. Barradas, Victor L (1991): Air Temperature and Humidity and Human Comfort Index of Some City Parks of Mexico City, International Journal of Biometeorology, Vol. 35, N. 1, March.

13- Clarke, j. f. and W. Bach. (1971): Comparison of The Comfort Conditions in Different Urban and Suburban Microenvironment, Intemational Journal of Biometeorology, Vol. 15, N 1, March.

14- Gonzalez, R. R, Y. Nishi and A. P. Gagge. (1974): Experimental Evaluation of Standard Effective Temperature a New Bio Meteorological Index of Man^’s Thermal Discomfort, International Journal of Biometeorology, Vol. 18, N. 1, March.

15- Gosling, Stefan, Magnus Bredberg, Anna Randow, Elin Sandstrom and Patrik Svensson (2005): Tourist Perceptions of ‍Climate Change: A Study of International Tourists Anzibar, Current Issue in Tourism. Vol. 9 N. 4 & 5.

16-. Gregorczuk, M. and K. Cena. (1976): Distribution of Effective Temperature Over The Earth, Nternational Journal of Biometeorology, Vol. 11, N. 2, July.

17- McGregor, R. Glenn. (1995): The Human Bioclimatic of Western and South Pacific Islands and Climate Change. International Journal of Biometeorology, Vol. 39, N. 1, March.

18- Tuller. Stanton. E. (1997): Climatic Control of The Cool Human Thermal Ssensation in a Summertime Onshore Wind, International Journal of Biometeorology, Vol. 41, N.1, August.

19- Hounam, C. E. Meteorological Factors Affecting Physical Comfort (With Special Reference to Alice Springs, Australia), International Journal of Biometeorology, Vol. 11, N. 2, July.

20- Terjung, W. H. (1967): The Geographical Application of Some Selected Physio-Climatic Indices to Africa, International Journal of Biometeorology, Vol. 11, N. 1, March.