ارزیابی پتانسیلهای اقلیمی گردشگری در استان کرمان
محورهای موضوعی : اقلیم شناسیبهلول علیجانی 1 , سعیده زابلی 2
1 - استاد گروه جغرافیای دانشگاه خوارزمی تهران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی طبرستان، واحد چالوس
کلید واژه: گردشگری, شاخص آسایش گرمایی PET, نرم افزار RAYMAN, استان کرمان,
چکیده مقاله :
در این پژوهش با استفاده از دادههای هواشناسی ساعتی نه ایستگاه سینوپتیک استان کرمان دردورههای آماری موجود و با استفاده از شاخص راحتی دمای معادل فیزیولوژیکی) PET ( در نرمافزار RAY MAN وضعیت آسایش در ساعات و ماههای مختلف سال تعیین و به منظور تحلیلفضایی آسایش نقشههای آغاز، پایان و مدت آسایش تهیه شد. نتایج پژوهش نشان میدهد درجنوب و شرق استان ماه ژانویه آغاز گر دوره آسایش میباشد. شهرستان انار در شمال استان بایک ماه تأخیر از ماه فوریه و سایر نقاط از ماه مارس دورهی آسایش خود را آغاز میکنند. اما درمنطقه کوهستانی بافت از ماه آوریل این دوره شروع میشود. همچنین سیرجان، شهر بابک وبافت در ماه نوامبر و سایر نقاط در ماه دسامبر دوره ی آسایشی خود را به پایان میبرند. مدتآسایش در جنوب استان هفت ماه، سیرجان و بافت 8 ماه، انار، رفسنجان و شهر بابک، نه ماه وبم و کرمان، ده ماه محاسبه شد. زمان مناسب برای گردشگری در استان کرمان در ماههای اکتبر،نوامبر، دسامبر، ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، می و سپتامبر میباشد.
In order to evaluate the climatic potentials of Kerman province, the hourly weather data of temperature, relative humidity, and wind speed of the nine synoptic stations of the province were obtained for the existing data period( ranging from as early as 1957 to as late as 1993 up to 2005 to 2007). The hourly human comfort index of Physiological EquivalentTemperature (PET) was computed for each calendar month using the RAYMAN software. In the second step, the beginning, duration, and the end of the comfort period were determined for each station.The results showed that the comfort period begins in January in the south and delays until March in the north. But it begins as late as April in the mountainous region of Baft. The comfort period ends in December in most of the province. The most uncomfortable climatic factor in the province is the temperature. That is why that the comfort period is shorter in the south than in the north. The length of the comfort period ranges from7 moths in the south to about 10 months in the north.
1- ابراهیمی، ناصر. (1383): ارزیـابی اقلیـم برای توریسم در شهرستـان سـردشت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. دانشکده جغرافیا.
2- آسایش، حسین و سید رحیم مشیری. (1387): روش شناسی و تکنیکهای تحقیق علمی در علوم انسانی با تآکید بر جغرافیا. نشر قومس، تهران.
3- اسماعیلی، رضا، اکرم صابر حقیقت و شراره ملبوسی. (1389): ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی بندر چابهار در جهت توسعه گردشگری. مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان، فروردین 1389.
4- بذر پاش، رحیم، حمید رضا ملکی و سید علی اکبر حسینی. (1387): بررسی آسایش گرمایی در فضای آزاد جهت اکوتوریسم در شهرستان بابلسر. مجله پژوهشهای جغرافیایی، 23: 108-93.
5- ذوالفقاری، حسن. (138): تعیین تقویم زمانی مناسب برای گردش در تبریز با استفاده از شاخصهای دمای معادل فیزیولوژی (PET) ومتوسط نظرسنجی پیش بینی شده(PMV).مجله پژوهشهای جغرافیایی، 62: 141-129.
6- رمضانی، بهمن. (1385): شناخت پتانسیلهای اکوتوریستی آسایش زیست اقلیمی(بیوکلیماتیک)تالاب کیا کلایه لنگرود با روش اونزا. مجله جغرافیا و توسعه ناحیهای،7: 87-73.
7- رنجبر، فیروز. (1388): ارزیابی شرایط اقلیمی برای توسعه گردشگری به روش TCI(مطالعه موردی: استان فارس).پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا.
8- ساری صراف، بهروز، غلام حسن محمدی و عاطفه حسینی صدر. (1389): تعیین مناسبترین شاخصRAYMAN برای مطالعه اقلیم آسایش در شمال استان آذربایجانغربی. چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، تهران، موسسه ژئوفیزیک، مقالات شفاهی، فیزیک فضا، :105-100.
9- ساری صراف، بهروز، طاهره جلالی و آذین کمالی. (1389): ب.پهنه بندی کلیماتوریسم منطقه ارسباران با استفاده از شاخص TCI. مجله فضای جغرافیایی:30. 88-63.
10- شکیبا، علیرضا. (1382): نگرشی بر نقش دادههای مختلف اقلیمی در صنعت توریسم.همایش علمی و پژوهشی منطقهای جغرافیا و توریسم. دانشگاه آزاد اسلامی واحد نوشهر-چالوس، آذر ماه 82، 46-34.
11- سازمان هواشناسی کشور. اقلیم و گردشگری در استان کرمان. (1380).
12- طیبی، سید کمیل، روح ا... بابکی و امیر جباری. (1386): بررسی رابطهی توسعهی گردشگری و رشد اقتصادی در ایران (1383-1338)؛ پژوهشنامهی علوم انسانی و اجتماعی (ویژه اقتصاد)، 28: 110-83.
13- فدایی وطن، فاطمه، جواد بداق جمالی، رضا شیر محمدی و سارا خجسته. (1382): نقش تنوع اقلیمی در جذب گردشگری ملل اسلامی(مطالعه موردی: کشور ایران). مقالات دومین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، تهران، شهریور1382.
14- فرج زاده، منوچهر و علی احمد آبادی. (1389): ارزیابی و پهنه بندی اقلیم گردشگری ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری(TCI).مجله پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 7: 42-31.
15- لایقی، بهزاد. (1382): بررسی نحوهی تأثیر عناصر اقلیمی بر صنعت گردشگری در استان گیلان. دومین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، تهران، شهریور1382.
16- محمودی، بیت ا... و افشین دانه کار. (1386): آسایش اقلیمی و گردشگری طبیعی در شهرستان لردگان. اولین کنفرانس مهندسی برنامه ریزی و مدیریت سیستمهای محیط زیست. تهران، دانشگاه تهران، دانشکده محیط زیست.
17- مرکز کرمان شناسی.1387.کرمان در یک نگاه.انتشرات مرکز کرمان شناسی،کرمان.
18- محمودی، پیمان. 1387.گردشگری و تعیین محدودهی آسایش اقلیمی آن در شهرستان مریوان با استفاده از شاخصهای دمای مؤثر و تنش تجمعی. مجله رشد آموزش جغرافیا، دوره بیست و دوم،3: 49-44.
_||_19- Chirag, D. And Ramachandraiah A. (2010): The Significance of Physiological Equivalent Temperature (PET) in Outdoor Thermal. International Journal of Engineering Science and Technology, 2: 2825-2828.
20- De Freitas, C.R. (2001): Theory, Concepts and Methods in Climate Tourism Research. Proceedings of The First International Workshop on Climate, Tourism and Recreation. (Ed.) A. Matzarakis and C. R. de Freitas. International Society of Biometeorology, Commission on Climate Tourism and Recreation. 3-20.
21- De Freitas, C. R. (2003): Tourism Climatology: Evaluating Environmental Information for Decision Making and Business Planning in The Recreation and Tourism Sector. International Journal of Biometeorology, 48: 45-54.
22- De Freitas .C. R, D Scott and G, McBoyle. (2008): A second Generation Climate Index for Tourism (CIT): Specification and Verification. Int J Biometeorology, 52:399–407.
23- Endler C, Matzarakis A, (2008): Climatic Tourism Potential in The North Sea and Black Forest Region - A Comparison Between REMO and DWD Data. Ber. Meteor. Inst. Univ. Freiburg :17, 179-189.
24- Fanger, p. o. (1970): Thermal Comfort. Copenhagen. Danish Technical Press.
25- Hoppe, p. (1999): The Physiological Equivalent Temperature – a Universal Index for The Bio Meteorological Assessment of The Thermal Environment. Into J Biometeorology, 43:71-75.
26- Matzarakis, A, H, Mayer and M. G. Iziomon. (1999): Applications of a Universal Thermal index: Physiological Equivalent Temperature. Into J Biometeorology, 43:76–84.
28- Matzarakis, A. (2001a): Climate and Bioclimatic Information for Tourism in Greece. Proceedings of The First International Workshop on Climate, Tourism and Recreation, ed. by A. Matzarakis and C.R. de Freitas. International Society of Biometeorology, Commission on Climate Tourism and Recreation. December 2001:171-183.
29- Matzarakis A. (2001b): Assessing Climate for Tourism Purposes: Existing Methods and Tools for The Thermal Complex. Proceedings of The First International Workshop on Climate, Tourism and Recreation. Ed. A. Matzarakis and C. R. de Freitas. International Society of Biometeorology, Commission on Climate Tourism and Recreation. December 2001. WP12, 1-11.
30- Matzarakis, A, and F Rutz. (2005): Application of Rayman for Ttourism and Climate Investigations. Annalen der Meteorologie 41, 2: 631-636.
31- Matzarakis, A, N, Karatarakis, A, Sarantopoulos. (2005): Tourism Climatology and Tourism Potential for CRETE, GREECE. Annalen der Meteorologie, 2:616-619
32- Matzarakis. A. and F, Rutz. (2007): Ray man: Tools for Tourism and Applied Climatology. A Decade of The ISB’s Commission on Climate, Tourism and Recreation. In: A. Matzarakis, C. R. de Freitas, D. Scott (Eds.), Developments in Tourism Climatology:129-138.
33- Matzarakis A. (2007a), Climate, Thermal Comfort and Tourism, In: Climate Change and Tourism- Assesment and Coping Strategies, Amelung, B., Blazejczyk, K., Matzarakis, A. (Eds.), Maastricht-Warsaw-Frieburg, 139-154.
34- Mieczkowski, Z. (1985): The Tourism Climate index: A Method for Evaluating World Climates for Tourism. The Canadian Geographer. 29: 220-233.
35- Skinner, C. J. and De Dear, R. J. (2001): Climate and Tourism – an Australian Perspective. First International Workshop on Climate, Tourism and Recreation, Khalkidhiki, Greece..
